Vì sao Whitmore lại được mệnh danh là “bệnh vi khuẩn ăn thịt người”?

Whitmore là một căn bệnh phổ biến tại Đông Nam Á, trong các triệu chứng có gây loét và hoạt tử khiến nhiều người mệnh danh là “bệnh vi khuẩn ăn thịt người”.

Bệnh Whitmore là gì?
Bệnh Whitmore (hay Melioidosis) là bệnh nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn Burkholderia pseudomallei. Nó được phát hiện lần đầu vào năm 1911 tại Myanmar và đã xuất hiện ở nhiều quốc gia, đặc biệt là tại Bắc Úc và Đông Nam Á. Tại Việt Nam, ca bệnh đầu tiên được ghi nhận vào năm 1925.
Whitmore thường xảy ra ở các tỉnh phía Bắc và Nam, đặc biệt trong mùa mưa. Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến nam giới và người lớn, với tỷ lệ tử vong trên 40%. Ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, mỗi năm có khoảng 20 – 30 bệnh nhân nhập viện do bệnh này.

Đặc điểm vi khuẩn gây bệnh
Burkholderia pseudomallei là vi khuẩn gram âm sống chủ yếu trong đất ẩm, đặc biệt ở độ sâu 25 – 45 cm. Mặc dù có khả năng sống trong môi trường khắc nghiệt, vi khuẩn này dễ bị tiêu diệt bởi tia cực tím.
Vi khuẩn xâm nhập chủ yếu qua da bị trầy xước hoặc qua hô hấp khi hít phải bụi chứa vi khuẩn. Những người tiếp xúc với đất và nước ô nhiễm mà không có bảo hộ lao động là đối tượng dễ bị nhiễm nhất.
Người trong độ tuổi 40 – 60, đặc biệt nam giới làm việc trong nông nghiệp hoặc xây dựng, có nguy cơ cao. Khoảng 80% bệnh nhân mắc bệnh nền như tiểu đường, nghiện rượu, hoặc bệnh phổi, thận mạn tính.

Triệu chứng lâm sàng
Bệnh có nhiều dạng lâm sàng như viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, áp xe da và mô mềm. Một số trường hợp gây loét hoặc hoại tử, khiến nhiều người hiểu nhầm đây là “bệnh vi khuẩn ăn thịt người”. Triệu chứng có thể từ sốt cao đến suy hô hấp và nhiễm trùng nặng.
Bệnh Whitmore có thể được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu. Giai đoạn cấp tính yêu cầu kháng sinh tĩnh mạch trong 2 – 8 tuần, sau đó là điều trị duy trì bằng kháng sinh uống từ 3 – 6 tháng. Việc chẩn đoán dựa trên việc phân lập vi khuẩn từ máu, dịch hoặc mô của bệnh nhân.
Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh Whitmore. Phòng ngừa chủ yếu dựa vào việc tránh tiếp xúc với đất và nước ô nhiễm, đặc biệt với người có bệnh mạn tính. Sử dụng đồ bảo hộ lao động và tránh ăn thực phẩm chưa qua xử lý cũng là các biện pháp hiệu quả.

Nguồn tổng hợp