Ô nhiễm không khí là nguyên nhân làm tăng viêm mũi dị ứng

Chỉ tính riêng những ngày đầu tháng 6 đến nay, theo số đo của ứng dụng IQ Air tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, ô nhiễm không khí nhiều thời điểm trong ngày đã vượt 150 US AQI, ở mức “Không lành mạnh”. Đây được coi là nguyên nhân hàng đầu khiến bệnh viêm mũi dị ứng khởi phát và có chiều hướng tăng nhanh ở nhiều bệnh nhân.

Viêm mũi dị ứng là phản ứng của cơ thể khi mũi hít phải dị nguyên (chất gây dị ứng) như phấn hoa, lông động vật, khói bụi,… Khi tiếp xúc với chất gây dị ứng, hệ thống miễn dịch của cơ thể ngay lập tức kích hoạt để chống lại các tác nhân này. Mũi là cơ quan chính tiếp nhận phản ứng phòng vệ nên gây ra các phản ứng điển hình là ngứa mũi, nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi, đau đầu, đỏ và ngứa mắt hoặc khò khè, khó thở. Do những triệu chứng của viêm mũi dị ứng gần giống như cảm lạnh nên thường bị nhầm lẫn, nhưng khác với bệnh cảm, viêm mũi dị ứng không do vi rút gây ra nên không sốt và không có khả năng lây như cảm.

Ở Việt Nam, theo điều tra của Khoa Dị ứng – Miễn dịch Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương thì viêm mũi dị ứng chiếm 32,2% trong các bệnh về tai mũi họng. Tuy lành tính nhưng viêm mũi dị ứng kéo dài gây mệt mỏi và đuối sức, làm giảm chất lượng sống, ảnh hưởng đến sinh hoạt và làm việc của người bệnh.

Để ngăn chặn việc tiếp xúc với bụi mịn do ô nhiễm không khí, kiểm soát tốt cơn viêm mũi dị ứng để ngăn chặn căn bệnh trở thành mạn tính, người bệnh cần chú ý chăm sóc sức khỏe ngay tại nhà. Áp dụng 5 mẹo chăm sóc và chữa lành mũi sau đây sẽ giúp bạn kiểm soát và giảm thiểu các triệu chứng khó chịu.

Hạn chế ra ngoài tại các khu vực được dự báo ô nhiễm không khí

Hiện nay có rất nhiều ứng dụng trên điện thoại giúp bạn theo dõi chất lượng không khí tại khu vực mình sinh sống. Các ứng dụng cho phép bạn kiểm tra mức độ ô nhiễm tại bất cứ nơi đâu, đồng thời còn giúp bạn dự đoán thời tiết và chất lượng không khí trong vòng 1 tuần tiếp theo. Tận dụng các nguồn thông tin có sẵn này để hạn chế tiếp xúc với các khu vực có ô nhiễm không khí cao khi không cần thiết. Nếu buộc phải ra đường, hãy bảo vệ mũi, miệng bằng cách đeo khẩu trang đạt chuẩn khi ra khỏi nhà.

Làm vệ sinh định kỳ khu vực sinh hoạt

Hầu hết mỗi người đều dành tới hơn một nửa thời gian mỗi ngày để ở trong nhà. Không khí trong nhà có xanh, sạch thì sức khỏe cả gia đình mới được đảm bảo. Bên cạnh việc lau dọn nhà cửa thường xuyên, bạn cũng nên chú ý những khu vực cần vệ sinh định kỳ để tránh nấm mốc như bồn rửa, nhà vệ sinh, bồn tắm. Mở cửa sổ, ban công để không khí được lưu thông hoặc sử dụng các loại máy lọc không khí để giảm thiểu bụi mịn và các tác nhân gây hại.

Rửa mũi và duy trì độ ẩm

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý để dễ loại bỏ bụi bẩn, dịch nhầy tích tụ trong mũi gây tắc nghẽn. Có thể thực hiện xông mũi bằng nước ấm và tinh dầu bạc hà sau mỗi lúc đi ra ngoài trở về nhà để làm giảm nghẹt mũi, chảy nước mũi hoặc nhảy mũi liên tục. Đồng thời, duy trì độ ẩm trong không khí bằng các loại máy bù ẩm, máy tạo độ ẩm hay đặt một bát nước trong phòng ngủ để giảm tình trạng khô mũi vào ban đêm.

Tăng cường vitamin C và các thực phẩm kháng histamin tự nhiên

Với đặc tính kháng viêm và chống ô xy hóa, vitamin C rất tốt cho việc chống lại viêm mũi dị ứng. Các thực phẩm chứa nhiều Vitamin C có trong cam, chanh, cà rốt, ớt chuông, bưởi… Bạn cũng nên bổ sung các thực phẩm giàu Omega 3 giúp làm giảm sưng tấy đường hô hấp trên. Các loại gia vị có tính ấm như hành, tỏi, gừng,… hoặc các loại tinh dầu tràm, bạc hà, bạch đàn cũng là những gia vị truyền thống được dân gian sử dụng nhằm phòng ngừa viêm mũi dị ứng hữu hiệu.

Đặc biệt, khi bị dị ứng, cơ thể người bệnh sản sinh ra chất histamin, người bệnh nên bổ sung các thực phẩm như táo, gừng, dưa hấu, khoai lang đặc biệt là củ nghệ có tác dụng giảm viêm, kháng histamin tự nhiên để ngăn chặn và làm giảm triệu chứng dị ứng.

Trang bị thuốc kháng histamin thế hệ 2

Một số loại thuốc kháng histamin thế hệ 2 (fexofenadine, loratadin, cetirizine,…) có tác dụng làm giảm các triệu chứng viêm mũi dị ứng, bao gồm hắt hơi, ngứa, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi, ngứa và đỏ mắt, chảy nước mắt. Đây là những hoạt chất chống dị ứng được khuyến nghị bởi các bác sĩ, dành cho người lớn và trẻ em trên 12 tuổi. Thuốc thường có tác dụng sau 1 giờ uống và duy trì hiệu lực trong vòng 24 tiếng, không gây buồn ngủ cho người bệnh.

Dị ứng trong bối cảnh môi trường thay đổi cũng là trọng tâm được đề cập trong Tuần lễ Phòng chống Dị ứng Thế giới (World Allergy Week) diễn ra từ 18 – 24/6/2023. Đối mặt với chất lượng không khí ngày càng có nguy cơ ô nhiễm hơn, hy vọng qua những mẹo trên, những người mắc bệnh viêm mũi dị ứng sẽ tìm được giải pháp đảm bảo sức khỏe, phòng chống cũng như điều trị các căn bệnh dị ứng khởi phát hoặc tái phát. Bên cạnh đó, hãy luôn tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Hữu Tín

Theo Thanh Niên