Vì sao đi cầu thang bộ có lợi cho sức khỏe của người bận rộn?
Chỉ cần dành ra vài phút đi cầu thang bộ mỗi ngày, bạn đã có thể giúp cơ thể khỏe hơn.
Nhiều người mong muốn vận động nhiều hơn nhưng lại gặp khó khăn trong việc duy trì thói quen tập luyện đều đặn. Lý do phổ biến nhất thường là thiếu thời gian. Phần lớn mọi người dành thời gian để ngồi làm việc, di chuyển bằng thang máy hoặc phương tiện cá nhân, khiến thời gian vận động trong ngày bị thu hẹp dần.
Chính vì thế, đi cầu thang bộ là một lựa chọn đơn giản nhưng hiệu quả. Đây là hình thức vận động ngắn, mọi người có thể dễ dàng lồng ghép vào sinh hoạt hằng ngày.
Đi cầu thang bộ mang lại lợi ích gì cho sức khỏe?
Đi cầu thang bộ là một hoạt động đơn giản, nhưng có thể mang lại lợi ích cho cả sức khỏe cơ bắp, trí não và tinh thần.
Mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch
Đi cầu thang bộ có tác động tích cực đến hệ tim mạch. Khi leo cầu thang, nhịp tim tăng lên ở mức vừa phải, giúp cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ điều hòa huyết áp.
Một phân tích từ European Society of Cardiology cho thấy việc leo cầu thang thường xuyên có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như đau tim và đột quỵ. Việc tim phải hoạt động hiệu quả hơn trong những khoảng vận động ngắn góp phần duy trì sức khỏe tim mạch về lâu dài.
Giúp cơ thể sử dụng năng lượng hiệu quả hơn và cải thiện trao đổi chất
Bên cạnh đó, so với đi bộ trên mặt phẳng, đi cầu thang bộ giúp cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng hơn do phải nâng trọng lượng cơ thể chống lại trọng lực. Đây được xem là một hình thức vận động cường độ vừa đến tương đối cao, có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng nếu được duy trì đều đặn trong sinh hoạt hằng ngày.
Ngoài lượng năng lượng tiêu hao trong lúc vận động, việc leo cầu thang thường xuyên còn góp phần cải thiện quá trình trao đổi chất và hiệu quả sử dụng năng lượng của cơ thể về lâu dài.
Tăng cường sức mạnh cơ bắp
Đi cầu thang bộ cũng tác động rõ rệt đến sức mạnh cơ bắp. Hoạt động này huy động các nhóm cơ lớn như cơ đùi, mông, bắp chân và một phần cơ cốt lõi. Việc thường xuyên sử dụng những nhóm cơ này sẽ giúp cơ thể săn chắc hơn.
Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng leo cầu thang giúp cải thiện khả năng giữ thăng bằng và tăng cường sức mạnh phần thân dưới, qua đó hỗ trợ giảm nguy cơ té ngã, đặc biệt ở người lớn tuổi.
Giúp trí nhớ và tư duy sáng tạo tốt hơn
Theo BBC, đi cầu thang bộ không chỉ giúp bạn tăng thêm sức mạnh về cơ bắp, một số nghiên cứu cho thấy chỉ cần leo vài bậc cầu thang cũng có thể mang lại lợi ích cho khả năng giải quyết vấn đề, trí nhớ và tư duy sáng tạo.
Các nghiên cứu tại Đại học Yamaguchi (Nhật Bản) cho thấy người leo hai tầng cầu thang có khả năng tập trung và giải quyết vấn đề tốt hơn so với người đi thang máy.
Tuy nhiên, điều thú vị là lợi ích này sẽ không phụ thuộc vào số tầng mà bạn đi. Tức là, dù bạn leo nhiều tầng hơn thì cũng không làm tăng thêm hiệu quả.
Một nghiên cứu khác của cùng nhóm cho thấy việc đi xuống cầu thang có liên quan đến sự gia tăng tư duy sáng tạo, với số lượng ý tưởng độc đáo cao hơn khoảng 61% so với việc sử dụng thang máy.
Điều này cho thấy một quãng di chuyển ngắn bằng cầu thang, lên rồi xuống vài tầng, có thể đủ để giúp bạn khơi gợi cảm hứng khi đang bế tắc trong việc giải quyết một vấn đề.
Dù cơ chế chính xác vẫn đang được nghiên cứu, các nhà khoa học cho rằng những lợi ích này có thể liên quan đến sự cải thiện tuần hoàn máu lên não và sự tham gia của các yếu tố sinh học như BDNF, vốn có thể phản ứng nhanh với hoạt động thể chất.
Mang lại lợi ích cho sức khỏe tinh thần
Không chỉ mang lại lợi ích thể chất, đi cầu thang bộ còn có tác động tích cực đến tinh thần. Tương tự các hình thức vận động khác, hoạt động này giúp cơ thể giải phóng endorphin, hormone liên quan đến cảm giác thư giãn và dễ chịu.
Việc đứng dậy, di chuyển và vận động nhẹ trong ngày giúp giảm căng thẳng, hạn chế cảm giác uể oải, đồng thời góp phần cải thiện chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tinh thần nói chung.
Đi cầu thang bộ thế nào là an toàn và hiệu quả?
Khi đi cầu thang, bạn nên giữ nhịp độ vừa phải, tránh chạy hoặc bước quá nhanh. Tư thế thẳng lưng, đặt chân chắc chắn giúp giảm áp lực lên khớp gối.
Trong quá trình thực hiện, nếu xuất hiện cảm giác mệt, chóng mặt hoặc đau khớp, bạn nên dừng lại và nghỉ ngơi.
Cách biến đi cầu thang bộ thành thói quen hằng ngày
Để dễ duy trì, bạn có thể chọn những khung giờ quen thuộc trong ngày để đi cầu thang, chẳng hạn khi đến nơi làm việc hoặc trong giờ nghỉ ngắn. Việc kết hợp cùng thử thách hoặc rủ đồng nghiệp, người thân cùng thực hiện cũng giúp tăng động lực để thực hiện.
Theo dõi tiến trình, dù chỉ là số tầng hoặc số lần trong ngày, giúp bạn nhận ra sự tiến bộ và duy trì hứng thú với thói quen này.
Những ai nên và không nên ưu tiên đi cầu thang bộ?
Đi cầu thang bộ đặc biệt phù hợp với người làm việc văn phòng, ngồi nhiều và ít có cơ hội vận động trong ngày.
Tuy nhiên, với người có vấn đề về khớp gối, tim mạch hoặc đang gặp chấn thương, việc đi cầu thang cần được điều chỉnh phù hợp với tình trạng sức khỏe và nên tham khảo ý kiến nhân viên y tế khi cần.
Hoạt động này cũng không nhằm thay thế hoàn toàn các hình thức vận động khác, mà đóng vai trò bổ sung giúp cơ thể duy trì mức vận động tối thiểu trong ngày.
Vì sao đi cầu thang bộ phù hợp với người bận rộn?
Ưu điểm lớn nhất của đi cầu thang bộ là có thể thực hiện trong những khoảng thời gian rất ngắn. Bạn không cần sắp xếp lịch tập riêng hay thay đổi nhịp sinh hoạt quen thuộc.
Chỉ cần lựa chọn cầu thang thay cho thang máy ở một vài thời điểm trong ngày, bạn đã tạo thêm cơ hội vận động cho cơ thể.
Chính sự linh hoạt này giúp thói quen đi cầu thang dễ duy trì hơn so với các hình thức tập luyện kéo dài và đòi hỏi nhiều cam kết về thời gian.
*Nội dung bài viết được biên soạn nhằm mục đích cung cấp thông tin sức khỏe hữu ích, không thay thế cho các khuyến nghị, chẩn đoán hay điều trị y khoa. Nếu bạn có vấn đề về sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Tóm lại
Đi cầu thang bộ mỗi ngày có thể mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe:
- Giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như đau tim và đột quỵ
- Giúp cơ thể sử dụng năng lượng hiệu quả hơn và cải thiện trao đổi chất
- Tăng cường sức mạnh các nhóm cơ lớn ở phần thân dưới như đùi, mông và bắp chân, cải thiện khả năng giữ thăng bằng và giảm nguy cơ té ngã
- Hỗ trợ khả năng tập trung và giải quyết vấn đề và khơi gợi tư duy sáng tạo
- Cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng
đi cầu thang bộ là một cách đơn giản để vừa rèn luyện cơ thể, vừa chăm sóc trí não. Ông bà ta vẫn thường hay nói rằng "Sức khỏe là vàng", chỉ cần có sức khỏe bạn có thể làm mọi điều mình thích và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn.
