Vì sao rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) cần điều trị càng sớm càng tốt??

Nancy Méndez-Booth được chẩn đoán mắc rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) sau khi sinh con chết lưu vào mùa đông năm 2008.

Chỉ trong vòng một giờ sau khi cô nhập viện trong tình trạng chuyển dạ và phấn khích, bác sĩ thông báo rằng đứa con cô đã mong đợi từ lâu không còn nhịp tim.

Khi trở về nhà, cô cảm thấy như thể mình đến từ sao Hỏa; cô bị lạc ngay trong tòa nhà của mình. Cô dao động giữa sự tê liệt, lo sợ “cảnh sát sẽ bắt cô vì cái chết của con trai” và những cơn tức giận. Cô đóng sầm cửa tủ bếp liên tục để xả cơn giận dữ.

“Tôi nghĩ rằng ai mà trải qua bốn trạng thái tinh thần cực kỳ mãnh liệt trong vòng 15 phút là người bình thường?” – Méndez-Booth, một nhà văn và giáo viên ở New Jersey, chia sẻ.

Cô không thể phân biệt quá khứ và hiện tại; cô liên tục nhớ lại cảnh trên bàn đẻ. Ban đầu cô nghĩ mình đang trải qua sự cố tâm thần, nhưng sau đó phát hiện đó là PTSD.

Cô Méndez-Booth may mắn được chẩn đoán. Theo các chuyên gia, PTSD thường không được phát hiện. Những hiểu lầm phổ biến về ai mắc PTSD và sự nhầm lẫn về các triệu chứng phức tạp của nó có thể ngăn cản người bệnh tìm kiếm điều trị.

“Có hàng triệu người” mắc PTSD mà không được chẩn đoán, theo Bessel van der Kolk, tác giả cuốn “The Body Keeps the Score” và một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực điều trị chấn thương.

PTSD được đưa vào Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê về Rối loạn Tâm thần năm 1980 để đáp ứng các triệu chứng của các cựu chiến binh Chiến tranh Việt Nam.

Ngày nay, nhiều người tham gia chiến đấu vẫn báo cáo tỷ lệ PTSD cao. Theo Bộ Cựu chiến binh Hoa Kỳ, từ 11 đến 20% cựu chiến binh tham gia Chiến dịch Tự do Iraq và Tự do Bền vững mắc PTSD mỗi năm.

Nhưng PTSD cũng ảnh hưởng đến người dân thường. Chấn thương có khả năng gây PTSD nhất là hiếp dâm, theo Dr. Shaili Jain, một chuyên gia PTSD tại Đại học Stanford và là tác giả cuốn “The Unspeakable Mind.” Điều quan trọng là nhiều người cần hiểu rõ về PTSD.

Paula Schnurr, giám đốc điều hành Trung tâm Quốc gia về PTSD, cho biết khoảng 70% người lớn ở Hoa Kỳ trải qua ít nhất một sự kiện chấn thương.

Nhưng chỉ 6% dân số sẽ phát triển PTSD tại một thời điểm nào đó trong đời, chủ yếu là phụ nữ. Các nhà khoa học đang cố gắng xác định các yếu tố sinh học và xã hội đằng sau sự chênh lệch này — như cách mà chấn thương thế hệ, ý tưởng rằng một số yếu tố của PTSD có thể được di truyền, hoạt động.

Vanessa Haye, 34 tuổi, ở East Midlands, Anh, phát triển PTSD sau một thai ngoài tử cung năm 2019. Ba tuần sau phẫu thuật đau đớn, cô phải quyết định về việc hỏa táng hoặc chôn cất thai nhi.

Sau đó, cô bắt đầu trải qua những hồi tưởng đau đớn. Sau sáu tháng, cô đi gặp bác sĩ và được chẩn đoán PTSD, nhưng vẫn thấy khó tin rằng nó có thể áp dụng cho mình.

Nghiên cứu cho thấy can thiệp sớm là rất quan trọng để quản lý và có thể ngăn ngừa PTSD. Nhưng có thể mất đến hai năm hoặc hơn để người có triệu chứng nhận được chẩn đoán.

Những người không nhận được điều trị trong hai năm đầu có khả năng hồi phục thấp hơn nhiều.

Tránh né là đặc trưng của PTSD, theo Vaile Wright, giám đốc cấp cao về đổi mới chăm sóc sức khỏe tại Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ. Rối loạn này khiến người ta bỏ qua các nhắc nhở về chấn thương, làm cho cuộc sống của họ nhỏ lại để tránh bất kỳ bằng chứng nào về những gì đã xảy ra.

Điều quan trọng là xác định người bệnh sớm và đưa họ vào điều trị trước khi vấn đề trở nên nghiêm trọng.

https://doctor247.vn/he-luy-khi-co-ep-tre-an-de-tang-can-dip-he/

Theo New York Times