Suy thận ngày càng lan rộng tại Việt Nam

Thời gian gần đây, số ca mắc suy thận đang gia tăng đáng kể, trong đó, tỷ lệ người trẻ mắc bệnh cũng không hề nhỏ, gây lo ngại cho giới chuyên môn.

Bệnh thận – mối đe dọa sức khỏe phổ biến
Suy thận hiện là một trong những bệnh lý mạn tính hàng đầu với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng cao. Theo số liệu năm 2017, bệnh thận mạn gây ra 4,6% số ca tử vong toàn cầu. Ở Việt Nam, có hơn 8,7 triệu người trưởng thành mắc bệnh thận mạn, chiếm 12,8% dân số.

TS.BS Nguyễn Hữu Tú, Phó chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, đã chia sẻ tại chương trình tầm soát bệnh thận diễn ra vào ngày 15/9 tại Bệnh viện Thống Nhất (TP.HCM).

Gánh nặng lên bảo hiểm y tế
Theo bác sĩ Tú, Việt Nam hiện có hơn 400 cơ sở chạy thận nhân tạo, phục vụ cho khoảng 30.000 bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối. Tuy nhiên, con số này chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu điều trị của bệnh nhân trên toàn quốc.

Báo cáo của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam năm 2022 cho biết, chi phí cho việc chạy thận nhân tạo dẫn đầu danh sách chi trả, với tổng chi phí lên đến hơn 4.000 tỷ đồng. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp giảm tải gánh nặng cho ngành y tế, đồng thời mang lại hiệu quả kinh tế lâu dài.

Hai xu hướng bệnh suy thận
PGS.TS Nguyễn Bách, Trưởng khoa Nội thận – Lọc máu, Bệnh viện Thống Nhất, cho biết tình trạng suy thận tại Việt Nam hiện có hai xu hướng đáng chú ý.

Thứ nhất, nhóm bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối từ 60-65 tuổi đang ngày càng tăng, chủ yếu do biến chứng từ tiểu đường và cao huyết áp lâu năm. Xu hướng này cũng tương tự ở nhiều quốc gia như Nhật Bản, Trung Quốc…

Thứ hai, Việt Nam cũng ghi nhận số lượng bệnh nhân suy thận trẻ tuổi khá nhiều. PGS Bách cho hay: “Nhiều đồng nghiệp nước ngoài đã ngạc nhiên khi thấy nhiều bệnh nhân suy thận tại Việt Nam còn rất trẻ.”

Các bệnh nhân trẻ này thường không mắc bệnh tiểu đường hoặc cao huyết áp, mà gặp vấn đề về cầu thận – một bệnh lý thường không có triệu chứng ở giai đoạn đầu và chỉ phát hiện khi bệnh đã tiến triển nặng.

Phát hiện bệnh sớm qua tầm soát định kỳ

PGS Bách cảnh báo, chỉ có khoảng 6-8% người Việt biết mình có nguy cơ mắc các bệnh về thận, và hầu hết đều phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.

“Rất nhiều bệnh nhân chỉ biết mình bị suy thận khi phải nhập viện cấp cứu để chạy thận,” PGS Bách chia sẻ. Việc phát hiện bệnh thận sớm qua các triệu chứng lâm sàng gần như là không thể, vì khi các triệu chứng xuất hiện, bệnh đã tiến triển nặng.

Cách duy nhất để phát hiện sớm bệnh thận là xét nghiệm định kỳ mỗi năm một lần, với chi phí chỉ khoảng 150.000 đồng. So với chi phí chạy thận lên đến 600.000 đồng/lần, trung bình 1,8 triệu đồng/tuần, việc tầm soát bệnh thận định kỳ là một giải pháp tiết kiệm và hiệu quả hơn nhiều.

Ngoài ra, bác sĩ khuyến cáo mọi người nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa bệnh thận như:

• Giảm muối trong chế độ ăn uống
• Uống nhiều nước
• Hạn chế rượu bia, tránh hút thuốc lá
• Tập thể dục đều đặn
• Không tự ý dùng thuốc dài ngày khi chưa có chỉ định của bác sĩ
• Kiểm soát các bệnh nền như béo phì, đái tháo đường và tăng huyết áp

PGS Bách cũng nhấn mạnh, việc quan sát nước tiểu sau khi đi vệ sinh cũng là một cách đơn giản để phát hiện dấu hiệu bất thường của thận. Nếu nước tiểu có màu đỏ, nhiều bọt hoặc khác thường, người dân nên đi khám ngay để được chẩn đoán kịp thời.

Nguồn tổng hợp