Trào lưu này thu hút hàng triệu lượt xem trên TikTok, đi kèm vô số mẹo lạ lẫm như dán miệng khi ngủ, dùng dụng cụ mở rộng mũi, ăn kiwi trước giờ đi ngủ hay pha chế “sleepy girl mocktail” với magie. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: những cách này có thực sự hiệu quả và an toàn?

Sleepmaxxing là gì và vì sao gây sốt?

Sleepmaxxing hiện có gần 100 triệu lượt gắn thẻ trên TikTok, được hiểu là mọi mẹo hay công cụ giúp tối ưu hóa giấc ngủ. Từ uống bổ sung magie, ăn kiwi, dán miệng khi ngủ, nhịn uống nước trước giờ đi ngủ, nằm trong phòng thật lạnh, cho đến những khái niệm gây tò mò như “thiền tuyến tùng”.

Nhiều nội dung sleepmaxxing thậm chí gắn với looksmaxxing - coi giấc ngủ như cách cải thiện ngoại hình. Không ít người trẻ, đặc biệt là nam giới, tham gia trào lưu này với niềm tin “ngủ ngon sẽ giúp gương mặt và vóc dáng sắc nét hơn”.

Thực ra, sleepmaxxing chỉ là cách gọi mới cho một mối quan tâm rất cũ: sự ám ảnh về việc phải ngủ đủ và đặt giấc ngủ lên trên mọi hoạt động khác.

“Sleepmaxxing trở nên phổ biến bởi ngày càng nhiều người nhận ra tầm quan trọng của giấc ngủ đối với sức khỏe tổng thể,” bác sĩ thần kinh Clete A. Kushida, chuyên gia giấc ngủ tại Stanford Health Care, cho biết.

Sự phát triển của các thiết bị theo dõi sức khỏe và đồng hồ thông minh có chức năng đo chất lượng giấc ngủ cũng góp phần khiến mọi người quan tâm hơn.

Họ tìm đến sleepmaxxing với mong muốn tối ưu tinh thần, thể chất hoặc để giải quyết các khó khăn trong giấc ngủ.

Những mẹo nào thực sự có cơ sở khoa học?

Một số kỹ thuật sleepmaxxing được chứng minh hiệu quả. Chẳng hạn, melatonin đã được kiểm chứng qua nhiều nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên, giúp cải thiện giấc ngủ ở người khó ngủ.

Kính lọc ánh sáng xanh hỗ trợ điều chỉnh nhịp sinh học, còn việc ăn kiwi trước khi ngủ giúp tăng serotonin và melatonin, cải thiện chất lượng giấc ngủ và khả năng hồi phục cơ bắp ở vận động viên.

Tuy nhiên, không phải mẹo nào cũng đáng tin. Ví dụ, bổ sung magie hiện vẫn thiếu bằng chứng rõ ràng, hiệu quả của máy phát tiếng ồn trắng còn gây tranh cãi.

Một số cách tiếp cận cực đoan như dán miệng khi ngủ thậm chí có thể gây hại, vì làm tắc nghẽn đường thở hoặc tăng nguy cơ sặc. Đã có báo cáo về trường hợp viêm phổi do hít phải dịch trào ngược khi sử dụng cách này.

Theo bác sĩ Anita Shelgikar, Chủ tịch Hiệp hội Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ, những phương pháp đã được chứng minh an toàn gồm hít thở sâu, thiền chánh niệm, giúp giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Ngược lại, một số kỹ thuật lan truyền trên mạng như “thiền tuyến tùng” với lời hứa đưa bạn vào giấc ngủ trong 10 phút chưa có cơ sở khoa học.

Cẩn trọng với trào lưu và “mẹo mạng”

Các chuyên gia cho rằng, những cách sleepmaxxing hiệu quả nhất thực chất không mới. Chúng thuộc về nguyên tắc “vệ sinh giấc ngủ", tức là tập hợp các thói quen và điều kiện môi trường giúp tạo nền tảng cho giấc ngủ sâu.

Bác sĩ Neal Walia, chuyên gia giấc ngủ tại UCLA Health, giải thích: Ngủ trong phòng mát (24-27 độ C), hạn chế ánh sáng trước khi đi ngủ, duy trì lịch ngủ cố định đều là những thói quen giúp cơ thể điều hòa nhịp sinh học và tăng tiết melatonin tự nhiên.

Dù một số mẹo sleepmaxxing có lợi, các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên thận trọng, tránh chạy theo những phương pháp cực đoan hoặc chưa được chứng minh.

Thậm chí, việc ám ảnh quá mức với việc tối ưu giấc ngủ có thể gây “orthosomnia” - tình trạng lo lắng đến mức chính sự lo lắng lại khiến bạn khó ngủ hơn.

Nếu bạn gặp khó khăn kéo dài trong giấc ngủ, nên thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn phù hợp, thay vì tự thử các mẹo thiếu căn cứ khoa học. Như lời bác sĩ Walia: “Những người ngủ ngon nhất thường là những người ít suy nghĩ về việc ngủ.”