Chủ đề
Hãy suy nghĩ kỹ trước khi dùng kháng sinh
Bất cứ khi nào bạn dùng kháng sinh, dù liều lượng hay thời gian sử dụng như thế nào, đều có nguy cơ phát triển kháng kháng sinh.
Tiến sĩ Sarah Kabbani, một bác sĩ y tế công cộng tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết.
Kháng sinh hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn trong cơ thể bạn. Nhưng một số vi khuẩn sẽ sống sót và phát triển mạnh, điều này có thể khiến các nhiễm trùng trong tương lai khó điều trị hơn.
Kết quả này, được gọi là kháng kháng sinh, chịu trách nhiệm cho hơn 35,000 ca tử vong ở Hoa Kỳ mỗi năm.
Trong khi kháng sinh là cần thiết cho các nhiễm trùng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng, chúng đôi khi được kê đơn cho các tình huống ít khẩn cấp hơn. Đây là cách để biết liệu kháng sinh có phù hợp với bạn hay không.
Những thứ cần cân nhắc
Câu hỏi quan trọng nhất cần thảo luận với bác sĩ của bạn trước khi dùng kháng sinh là: Tôi có thực sự cần nó không?
Rất có thể là bạn không cần, tiến sĩ Bradley Langford, một dược sĩ chuyên về kháng kháng sinh tại Public Health Ontario ở Toronto cho biết.
Theo CDC, ít nhất 28% kháng sinh được kê đơn trong các cơ sở y tế ngoại trú như phòng khám bác sĩ và phòng cấp cứu là không cần thiết.
Trong những năm gần đây, các chuyên gia y tế Hoa Kỳ đã khuyến nghị nên thận trọng hơn trong việc kê đơn kháng sinh cho các tình huống thông thường, như điều trị mụn trứng cá hoặc phòng ngừa nhiễm trùng từ các thủ thuật nha khoa.
Nếu nhà cung cấp dịch vụ y tế khuyên dùng kháng sinh, nghiên cứu cho thấy rằng liệu trình ngắn hơn, nguy cơ kháng kháng sinh càng thấp, và trong nhiều trường hợp, liệu trình ngắn cũng hiệu quả như liệu trình dài.
Tuy nhiên, một số nhà cung cấp dịch vụ vẫn tiếp tục kê đơn liệu trình dài hơn mức cần thiết, tiến sĩ Kabbani cho biết, vì vậy trong bất kỳ tình huống nào của bạn, hãy hỏi xem liệu bạn có đang dùng liệu trình ngắn nhất có thể không.
Cũng cần xem xét loại kháng sinh. Kháng sinh phổ rộng, nhắm vào nhiều loại vi khuẩn, có khả năng gây kháng kháng sinh cao hơn so với những loại nhắm vào ít loại vi khuẩn hơn.
Liều lượng thấp hơn không tự động có nghĩa là ít khả năng kháng kháng sinh hơn, tiến sĩ Langford nói. Điều quan trọng hơn là liệu bạn có đang dùng kháng sinh hay không, và trong bao lâu.
Các tình huống thường gặp khi dùng kháng sinh
Hầu hết chúng ta biết rằng không nên dùng kháng sinh cho các nhiễm trùng do virus, như cảm lạnh, ho và cúm. Nhưng các hướng dẫn cho các tình huống khác có thể ít rõ ràng hơn.
Các bệnh về da
Người bị các bệnh về da như rosacea hoặc mụn trứng cá thường được kê đơn kháng sinh.
Trên thực tế, các bác sĩ da liễu kê đơn nhiều kháng sinh hơn các nhà cung cấp dịch vụ y tế trong bất kỳ chuyên khoa y tế nào khác, tiến sĩ John Barbieri, một bác sĩ da liễu tại Bệnh viện Brigham and Women’s ở Boston, cho biết.
Đối với rosacea nặng, kháng sinh thường là phương pháp điều trị tốt nhất, tiến sĩ Barbieri nói. Mặc dù các loại kem hoặc gel có thuốc hoặc quy trình chăm sóc da nhẹ nhàng có thể giúp với các trường hợp nhẹ hơn.
Đối với mụn trứng cá, có các phương pháp điều trị thay thế và hiệu quả, như rửa mặt bằng benzoyl peroxide, retinoid tại chỗ và các sản phẩm có axit salicylic.
Kháng sinh tại chỗ như clindamycin có thể giúp các trường hợp mụn nhẹ, với ít tác dụng phụ hơn so với kháng sinh đường uống, nhưng chúng vẫn có thể gây kháng kháng sinh.
Vì vậy, hãy dùng chúng kết hợp với các phương pháp điều trị tại chỗ khác, như retinoid, các chuyên gia khuyên, để giảm tiếp xúc của bạn.
Nếu mụn trứng cá của bạn nặng, kháng sinh đường uống như doxycycline hoặc minocycline sẽ không “chữa” nó, nhưng chúng có thể cải thiện nhanh chóng đợt bùng phát, tiến sĩ Barbieri nói, vì vậy chúng có thể hữu ích để tạm thời quản lý mụn trong khi theo đuổi các phương pháp điều trị dài hạn khác.
Nếu bạn không thể dùng phương pháp điều trị thay thế vì tác dụng phụ hoặc vì một tình trạng sức khỏe khác, việc sử dụng kháng sinh đường uống trong thời gian dài là “hợp lý”, tiến sĩ Barbieri nói.
Quyết định đó cuối cùng sẽ phụ thuộc vào tình huống cụ thể của bạn, tiến sĩ Langford nói, vì vậy điều quan trọng là thảo luận mọi lựa chọn có thể với nhà cung cấp dịch vụ của bạn.
Đối với một số người, “lợi ích của kháng sinh sẽ vượt trội hơn rủi ro,” ông nói thêm. Nhưng nhiều người sẽ không cần chúng chút nào.
Theo New York Times