Những giá trị gia đình đang bị quên lãng trong thời đại số

Khi công nghệ phát triển như vũ bão, khi mỗi người chỉ cần vài cú chạm là kết nối được với cả thế giới, vài dòng nhập là giải đáp được thắc mắc, giải bày được tâm sự nhờ A.I, khoảng cách giữa những người thân trong một mái nhà lại trở nên xa xôi hơn bao giờ hết.

Giữa thời đại số hóa, không ít giá trị thiêng liêng của gia đình đang bị lãng quên, thay vào đó là sự hiện diện của những chiếc điện thoại thông minh, máy tính bảng, những cuộc trò chuyện ảo nhưng thiếu vắng sự ấm áp thật.

Mâm cơm ấm trở thành bàn ăn im lặng

Có bao giờ bạn để ý, bữa cơm gia đình giờ đây trở nên lặng lẽ đến mức nghẹt thở? Không còn những câu chuyện rôm rả, những tiếng cười đùa, những lời trách yêu khi ai đó làm đổ canh, làm cháy cơm.

Thay vào đó là những ánh mắt dán chặt vào màn hình điện thoại, tai nghe nhạc, mắt lướt Facebook, TikTok. Mỗi người một thế giới riêng. Mâm cơm vẫn đủ món, nhưng thiếu đi hương vị của sự sẻ chia.

Mâm cơm từng là nơi gắn kết yêu thương, là nơi mọi người kể cho nhau nghe về ngày hôm nay, cười cùng nhau, khóc cùng nhau. Giờ đây, mâm cơm chỉ còn là nơi nạp năng lượng. Không ít gia đình sống chung một mái nhà nhưng lòng lại xa cách như những người xa lạ.

Cuộc trò chuyện bị thay thế bằng icon và tin nhắn nhanh

Bạn có nhận ra rằng, chúng ta đang nói chuyện với người thân qua tin nhắn nhiều hơn là bằng lời nói trực tiếp? Những cuộc trò chuyện vội vã, những câu trả lời chỉ là icon, những tin nhắn nhanh chóng đầy đủ dấu câu nhưng lại thiếu vắng cảm xúc thật sự.

Đã bao lâu rồi bạn không nhìn vào mắt cha mẹ khi trò chuyện? Đã bao lâu rồi bạn không nắm tay người thân để cảm nhận hơi ấm? Thời đại số đã tiện lợi hóa mọi thứ, kể cả những mối quan hệ thân thuộc nhất. Nhưng có những điều, chỉ khi nhìn thấy nếp nhăn nơi khóe mắt mẹ, nghe giọng trầm ấm của cha, ngửi mùi canh chua nóng hổi, mới gọi là trọn vẹn.

Những lần tâm sự với anh, chị, em dần thay thế bằng A.I

Ngày trước, có chuyện buồn, chuyện khó xử, anh chị em hay rủ nhau đi uống trà sữa, tâm sự vài câu là nhẹ lòng. Còn bây giờ, nhiều người trẻ chọn cách mở ChatGPT, nhắn vài dòng, trút hết tâm sự vào một ô chat ảo.

ChatGPT trả lời nhanh, không phán xét, cũng chẳng sợ bị chị la hay anh mách với mẹ về những tâm sự thầm kín. Nhưng cái cảm giác ấy liệu có thật sự đủ? Liệu có thể thay được một bữa cơm gia đình, một buổi tối ngồi nói chuyện, chia sẻ trực tiếp?

Sự tiện lợi của AI khiến con người ngày càng ngại mở lời với chính người thân trong nhà. Không ít người trẻ thừa nhận, họ thấy dễ dàng hơn khi tâm sự với chatbot, vì không phải lo bị la, bị dạy đời, cũng không cần tốn quá nhiều thời gian giải thích dài dòng.

Nhưng lâu dần, chính những cuộc trò chuyện ảo đó đã làm cho không khí gia đình thêm lạnh. Mỗi người có vấn đề riêng, nhưng thay vì tìm nhau để sẻ chia, họ tìm đến chatbot, app tâm sự, những hội nhóm ảo. Căn nhà vẫn sáng đèn, nhưng câu chuyện giữa người với người ngày càng ít.

Có thể bài viết này phù hợp với bạn: Vì sao nhiều người chọn tâm sự với AI thay vì một ai khác?

Cha mẹ và con cái – Hai thế giới song song

Không khó để bắt gặp hình ảnh cha mẹ lặng lẽ bên chiếc tivi, trong khi con cái ở phòng riêng chơi game, xem livestream, nhắn tin với bạn bè. Khoảng cách thế hệ nay không chỉ là chênh lệch tuổi tác, mà còn là sự khác biệt về lối sống, về ngôn ngữ giao tiếp.

Không ít cha mẹ loay hoay tìm cách gần gũi con nhưng thất bại trước những rào cản vô hình. Cũng không ít người trẻ cảm thấy cha mẹ không hiểu mình, nên chọn cách im lặng hoặc phản ứng bằng sự nổi loạn. Thế nhưng, liệu có bao giờ cả hai dừng lại để thử hiểu nhau bằng sự lắng nghe chân thành?

Những thói quen gia đình dần mai một

Bữa cơm chung, những buổi dọn dẹp cuối tuần, những chuyến đi chơi gia đình… đang dần vắng bóng trong cuộc sống hiện đại. Ai cũng bận. Người lớn bận kiếm tiền, con trẻ bận học hành, giải trí. Cuộc sống bị cuốn vào guồng quay không có nút dừng. Khi muốn quay về những thói quen xưa, có khi đã muộn.

Gia đình không chỉ là nơi ngủ nghỉ, mà là tổ ấm, là chốn nương tựa. Những thói quen ấy, dù nhỏ bé, nhưng chính là sợi dây giữ các thành viên sát lại gần nhau, giữ cho ngôi nhà không lạnh lẽo dù đầy đủ tiện nghi.

Đã đến lúc làm mới lại những giá trị cũ

Không ai phủ nhận vai trò của công nghệ, nhưng cũng không thể để công nghệ cướp đi những giá trị cốt lõi của gia đình. Đã đến lúc chúng ta cần chậm lại, để nhìn lại những điều tưởng chừng như cũ kỹ nhưng đầy ấm áp ấy.

Hãy thử đặt điện thoại xuống khi ngồi bên nhau. Hãy thử nấu cùng nhau một bữa ăn mà không bật tivi. Hãy thử dành ra một buổi tối cuối tuần chỉ để chơi boardgame, kể chuyện cho nhau nghe, xem lại những bức ảnh cũ, hay đơn giản chỉ là ngồi bên nhau, nhìn nhau, lắng nghe nhau bằng trái tim thật sự.

Gia đình là gốc rễ. Đừng để công nghệ làm phai mờ đi những điều thiêng liêng ấy. Trong guồng quay tất bật của đời sống số, chính những phút giây sống chậm bên người thân sẽ là liều thuốc chữa lành tâm hồn.

Và ngày 15 tháng 5, Ngày Quốc tế Gia đình – chính là lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc cho tất cả chúng ta: Đừng quên người thân đang ở ngay cạnh mình.

Đừng để những khoảnh khắc quý giá trong gia đình trôi qua lặng lẽ như những cái vuốt màn hình. Hãy tận dụng dịp này để kết nối lại, yêu lại, trân quý lại những giá trị tưởng như giản đơn nhưng lại là nền tảng hạnh phúc vững bền bạn nhé!