'Chợp mắt ngủ chỉ trong 2 phút' - Liệu có thật hay không?

Các bước thực hiện ngủ trong vòng 2 phút

Nghe thì hấp dẫn thật. Trong thế giới bận rộn, mỏi mệt ngày nay, ai mà chẳng muốn đặt lưng xuống là ngủ được ngay.

Phương pháp này được cho là lấy từ cuốn sách Relax and Win, viết về tối ưu hóa hiệu suất thể thao, và đã được binh lính Mỹ sử dụng trong Thế chiến. Dù có nhiều phiên bản lan truyền trên mạng, nhưng nhìn chung đều xoay quanh ba bước chính:

Đầu tiên là thư giãn cơ bắp dần dần: bắt đầu từ mặt, rồi đến vai, tay, ngực, và chân. Có nghĩa là, bạn sẽ căng rồi thả lỏng từng nhóm cơ theo trình tự. Mục tiêu là đưa cơ thể vào trạng thái thả lỏng toàn diện.

Tiếp theo là kiểm soát nhịp thở: hít thở chậm, đều và đặc biệt là thở ra dài hơn hít vào. Việc này giúp làm chậm nhịp tim và giảm kích thích thần kinh.

Cuối cùng, hãy tưởng tượng một hình ảnh yên bình: như đang trôi trên mặt hồ phẳng lặng, hay nằm trong một cánh đồng tĩnh lặng không tiếng động.

Nghe có vẻ đơn giản, dễ áp dụng, không cần thuốc, không cần thiết bị, chỉ cần nằm yên, thậm chí là ngồi ngủ và làm theo từng bước.

Khoa học hay chuyện truyền miệng?

Điều cần làm rõ là: không có nghiên cứu khoa học nào chính thống xác nhận hiệu quả của “kỹ thuật ngủ quân đội”. Không có bài báo khoa học nào đăng trên tạp chí y khoa hàng đầu nói về phương pháp này. Vậy nên, giới nghiên cứu không thể xác nhận nó thật sự là “bí quyết quân đội” hay chỉ là một chiêu PR hấp dẫn.

Tuy nhiên, nếu so sánh với liệu pháp khoa học được dùng phổ biến hiện nay trong điều trị mất ngủ, trong đó có CBT-I hay Liệu pháp nhận thức - hành vi cho chứng mất ngủ, thì có nhiều điểm tương đồng đáng chú ý.

CBT-I gồm nhiều thành phần như: điều chỉnh suy nghĩ tiêu cực về giấc ngủ, rèn luyện thói quen chỉ nằm giường khi buồn ngủ, giới hạn thời gian nằm trên giường để tăng áp lực ngủ, giữ môi trường phòng ngủ yên tĩnh và tránh caffeine, cùng với các kỹ thuật thư giãn như thở sâu, thả lỏng cơ bắp và thiền chánh niệm.

Rõ ràng, kỹ thuật 'ngủ kiểu lính' chia sẻ rất nhiều điểm chung với CBT-I, và chỉ là được rút gọn lại thành 3 bước dễ nhớ. Nó phù hợp với môi trường quân đội, nơi những người lính không thể kiểm soát ánh sáng, tiếng ồn hay chăn gối, và cần một phương pháp đơn giản để ứng dụng mọi lúc, mọi nơi.

Có thật sự ngủ trong 2 phút?

Vấn đề là: ngủ trong 2 phút có thực sự cần thiết với người bình thường không? Câu trả lời là không, và thậm chí nếu bạn thường xuyên ngủ gục nhanh như thế, có thể bạn đang gặp vấn đề sức khỏe.

Theo chuyên gia, nếu bạn ngủ thiếp đi chỉ trong vòng 5 phút đầu tiên mỗi đêm, rất có thể bạn đang bị thiếu ngủ trầm trọng hoặc mắc chứng buồn ngủ ban ngày quá mức. Thời gian đi vào giấc ngủ trung bình đối với người bình thường là khoảng 10 - 20 phút. Nếu bạn ngủ trễ hơn, chưa chắc bạn bị mất ngủ vì có thể bạn chỉ cần điều chỉnh lại thời gian sinh hoạt.

Đối với người lính, những người thường xuyên thiếu ngủ, sống trong điều kiện căng thẳng, thay đổi múi giờ hoặc sau một ngày vận động liên tục thì những kỹ thuật như thế này lại là công cụ “sinh tồn”. Nhưng với chúng ta - những người làm văn phòng, học sinh, sinh viên, có giờ giấc cố định, việc ép bản thân “phải ngủ trong 2 phút” là không cần thiết, thậm chí phản tác dụng.