Chống lại tình trạng mệt mỏi não bộ theo lời khuyên của chuyên gia

Hãy đào sâu suy nghĩ, mọi người thường nghe nói — sau cùng thì đó là mục đích của bộ não chúng ta và là điều mà nhiều người được trả tiền để làm. Nhưng một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng mọi người thấy nhược điểm của những chi phí tinh thần như vậy: Suy nghĩ có thể là một nỗi đau.

“Dựa trên công trình nghiên cứu trước đây trong lĩnh vực này, tôi đã dự đoán rằng nỗ lực tinh thần sẽ khó chịu đối với hầu hết mọi người, nhưng tôi cũng mong đợi rằng nó sẽ được coi là ít tiêu cực hơn đối với một số nhiệm vụ”, tác giả nghiên cứu cao cấp Erik Bijleveld, phó giáo sư tại Viện Khoa học Hành vi thuộc Đại học Radboud ở Nijmegen, Hà Lan cho biết.

“Nhưng chúng tôi không thấy như vậy”, Bijleveld cho biết. “Mặc dù mọi người thích phần thưởng liên quan đến các nhiệm vụ tinh thần, nhưng những người này cũng không thích nỗ lực tinh thần liên quan. Thay vào đó, họ cảm thấy khó chịu, bực bội, thất vọng và căng thẳng”.

Tất nhiên, việc suy nghĩ thì không phải cơn đau thực sự. Não của bạn không có đầu dây thần kinh, vì vậy cơn đau ở não không giống như đau ở cổ. Nhưng nỗ lực tinh thần cần có để suy nghĩ sâu có thể rất khó chịu đến mức một số người sẽ chọn đau về thể xác thay thế.

Một nghiên cứu năm 2020 đã hỏi mọi người rằng họ muốn thực hiện một nhiệm vụ ghi nhớ khó khăn — ghi nhớ xem một lá bài có xuất hiện trở lại sau khi bị mất tập trung không — hay trải qua cơn đau rát do một thiết bị nhiệt áp vào da. Khi cơn đau nhẹ, nhiều người chọn nhiệt độ cao hơn, nhưng con số đó giảm khi cơn đau tăng lên. Tuy nhiên, 28% số người tham gia vẫn chọn đau về thể xác thay vì căng thẳng về tinh thần, ngay cả khi cơn đau dữ dội nhất.

“Nói một cách đơn giản, mọi người thích trải nghiệm nhiệt độ cao gây đau đớn hơn là làm điều gì đó đòi hỏi trí óc”, các tác giả nghiên cứu viết.

Làm sao có thể như vậy được? Rốt cuộc, nhiều người giải câu đố, chơi cờ vua hoặc thử thách trí não của họ theo đủ mọi cách trong thời gian rảnh rỗi. Tuy nhiên, ngay cả trong những tình huống đó, các nghiên cứu trong bài đánh giá phát hiện ra rằng mọi người phàn nàn về nỗ lực tinh thần.

“Suy nghĩ nhiều rất mệt mỏi và có thể dẫn đến mệt mỏi”, Bijleveld cho biết. “Tập trung cũng có nghĩa là không thể làm những việc khác vì não thực sự không thể thực hiện nhiều nhiệm vụ cùng lúc. Vì vậy, mọi người phải từ bỏ những cơ hội khác có thể thú vị và hấp dẫn hơn”.

Tránh xa cả những sự thú vị

Nghiên cứu mới, được công bố vào thứ Hai trên tạp chí Psychological Bulletin, đã tiến hành phân tích tổng hợp 170 nghiên cứu từ năm 2019 đến năm 2020, bao gồm hơn 4.500 người từ 29 quốc gia. Các vận động viên nghiệp dư, sinh viên đại học và nhân viên y tế và quân đội nằm trong số những người tham gia thực hiện một hoặc nhiều trong số 358 nhiệm vụ nhận thức.

Nghiên cứu đã khám phá nhiều cách mà các nhiệm vụ tư duy được cho là bổ ích và thỏa mãn hơn, Bijleveld cho biết.

“Nếu bạn có khả năng kiểm soát hoặc tự chủ đối với nhiệm vụ, nếu bạn có kỹ năng, nếu bạn nhận được phản hồi về nhiệm vụ, nếu nhiệm vụ có ý nghĩa thực tế đối với bạn và có khởi đầu và kết thúc rõ ràng, bạn sẽ có động lực hơn và nỗ lực sẽ thỏa mãn hơn”, ông nói. “Chúng tôi mong đợi nỗ lực tinh thần trong những tình huống này sẽ ít tiêu cực hơn, nhưng một lần nữa, chúng tôi không thấy điều đó”.

Ngay cả việc vui vẻ cũng không có vẻ quan trọng. Trong một nghiên cứu, những người chơi golf nghiệp dư đã luyện tập các cú đánh golf của họ, trong khi ở một nghiên cứu khác, mọi người chơi một trò chơi thực tế ảo hấp dẫn, Bijleveld cho biết. “Họ đã tìm thấy đường đi qua phiên bản thực tế ảo của nhà ga xe lửa St.-Michel Notre Dame ở Paris”, ông nói.

Ngay cả đối với những nhiệm vụ đó, nỗ lực tinh thần càng lớn thì trải nghiệm càng khó chịu, theo những người tham gia, Bijleveld nói thêm. “Ngay cả khi bạn có một nhiệm vụ thực sự tốt, mối liên hệ giữa nỗ lực tinh thần và cảm xúc tiêu cực vẫn không biến mất”, ông nói.

Suy nghĩ kỹ không phải là điều hoàn toàn tệ. Mặc dù có thể gây nản lòng và mệt mỏi, mọi người có thể thấy giá trị trong nghịch cảnh tinh thần — sau khi nó kết thúc.

“Chúng ta có thể biện minh cho những nỗ lực của mình. Đôi khi nó được gọi là hiệu ứng Ikea, theo tên của đồ nội thất nổi tiếng là khó lắp ráp do thiếu hướng dẫn”, Bijleveld cho biết. “Ý tưởng là nếu mọi người đã nỗ lực về mặt tinh thần hoặc thể chất vào một việc gì đó, họ sẽ trân trọng hơn những gì họ đã tạo ra.

“Vì nỗ lực rất đáng ghét, nên nó cũng là một tín hiệu cho mọi người rằng: ‘Được rồi, điều này hẳn phải có giá trị.’ Vì vậy, về lâu dài, tôi nghĩ rằng nỗ lực về mặt tinh thần đóng vai trò quan trọng trong việc mang lại ý nghĩa cho cuộc sống”.

Cách quản lý có thể giúp não của bạn
Bijleveld cho biết phần lớn trách nhiệm thiết kế lại cách làm cho suy nghĩ trở nên thú vị hơn thuộc về người sử dụng lao động, giáo viên và những người khác yêu cầu mọi người phải nỗ lực về mặt tinh thần.

“Bây giờ chúng ta biết rằng bạn không thể chỉ cho rằng bằng cách bắt mọi người thực hành, họ sẽ học cách tận hưởng những khía cạnh đòi hỏi nhiều nỗ lực của nhiệm vụ đó”, ông nói. “Khi mọi người được yêu cầu phải nỗ lực trí óc đáng kể, người quản lý cần hỗ trợ và khen thưởng họ vì nỗ lực đó.”

Nghiên cứu về tình trạng kiệt sức của nhân viên cho thấy những phần thưởng đó không cần phải quá lớn hoặc tốn thời gian để tạo ra lợi ích, theo Kira Schabram, phó giáo sư quản lý tại Trường Kinh doanh Foster thuộc Đại học Washington.

Schabram đã nói với CNN trong một cuộc phỏng vấn trước đó rằng “Ngay cả những cử chỉ thực sự nhỏ cũng có tác dụng vào ngày hôm sau”. “Việc khen ngợi ai đó, đưa họ đi dạo năm phút để uống cà phê, chúng tôi thấy rằng điều đó sẽ giúp đẩy nhanh tình trạng kiệt sức vào ngày hôm sau”.

Bạn có thể giúp não bộ của mình như thế nào

Trong một xã hội thường mong đợi hiệu suất tinh thần hàng đầu mọi lúc, những cử chỉ như vậy từ ban quản lý có thể khó tìm thấy, ít nhất là một cách nhất quán, các chuyên gia cho biết. May mắn thay, có những bước cần thực hiện để khiến nỗ lực tinh thần trở nên thú vị hơn.

Lên lịch nghỉ giải lao thường xuyên: Có vẻ như bạn đang làm gián đoạn dòng chảy tinh thần của mình khi đứng dậy giữa chừng một nhiệm vụ, nhưng các chuyên gia cho biết, một khoảng nghỉ — đặc biệt là một khoảng nghỉ về thể chất như đi bộ bên ngoài — sẽ giúp bạn sảng khoái và tăng cường sức mạnh cho não bộ. Thật không may, mọi người thường không chọn lựa phương án đó.

Bijleveld cho biết: “Các tài liệu cho thấy rằng khi bạn trao cho mọi người cơ hội tự quyết định thời gian nghỉ ngơi của mình, mọi người có xu hướng nghỉ ngơi quá ít hoặc họ có xu hướng chờ đợi quá lâu”.

Loại nghỉ ngơi nào là tốt nhất? Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng không có “thời gian nghỉ ngơi hoàn hảo phù hợp với tất cả mọi người”, ông nói.

“Một số người phục hồi rất tốt sau khi đi bộ một chút; những người khác có thể phục hồi sau khi xem TV”, Bijleveld nói. “Bạn muốn chọn thứ gì đó giúp bạn tách khỏi công việc đang làm và khiến bạn cảm thấy thoải mái”.

Nghỉ ngơi khi cần thiết: Những thách thức về mặt tinh thần có thể khiến bạn kiệt sức đến mức ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất. Sau đó, đã đến lúc bạn nên dành nhiều thời gian hơn cho bản thân, các chuyên gia cho biết.

“Nếu kiệt sức, hãy cho phép bản thân tự chăm sóc bản thân, đúng không? Hãy ngủ trưa. Nghỉ một ngày. Gọi điện báo ốm”, Schabram nói.

Chọn các lựa chọn tự chăm sóc lành mạnh: Bia, rượu vang và đồ ăn nhẹ là những lựa chọn thường xuyên để thư giãn, nhưng chúng không phải là những lựa chọn lành mạnh nhất để tăng cường trí não, các chuyên gia cho biết.

“Rượu là thứ mọi người thường tìm đến để giải tỏa căng thẳng, nhưng thực tế nó khiến bạn cảm thấy tệ hơn vào ngày hôm sau… và điều tương tự cũng xảy ra với thuốc benzodiazepin như Valium,” Amy Arnsten, giáo sư khoa học thần kinh Albert E. Kent và giáo sư tâm lý học tại Trường Y Yale, cho biết.

Arnsten, người nghiên cứu các cơ chế thần kinh của tình trạng kiệt sức, không tham gia vào nghiên cứu mới này.

“Nhưng các hoạt động sinh lý lành mạnh hơn (như) tập thể dục và thiền định giúp bạn có góc nhìn thực sự hữu ích”, Arnsten trả lời CNN trong một cuộc phỏng vấn trước đó.

Nếu căng thẳng về mặt tinh thần khiến bạn cảm thấy xa lạ và không vui trong công việc, thì đây là một lựa chọn — hãy thực hành lòng biết ơn và lòng trắc ẩn.

“Điều chúng tôi thấy là lòng trắc ẩn đối với người khác giúp khôi phục lại cảm giác được thuộc về”, Schabram nói. “Hãy trở thành người cố vấn của ai đó. Hãy bắt đầu làm tình nguyện. Điều chúng tôi thấy là những hành động làm điều gì đó tử tế cho người khác thực sự giúp bạn thoát khỏi cảm giác xa lạ đó”.

Đừng quên từ bi với chính mình, Schabram nói thêm: “Chúng tôi thấy rằng cả lòng trắc ẩn với người khác và lòng trắc ẩn với bản thân đều giúp ích cho tình trạng kiệt sức”.

Cuối cùng, hãy nới lỏng bộ não của bạn: Thay vì tự trách mình vì bạn khó chịu hoặc bối rối trước một nhiệm vụ tinh thần phức tạp, hãy nhận ra rằng những cảm xúc đó là một phần của con người.

“Con người tiến hóa để tiết kiệm năng lượng — đó là chìa khóa cho sự sống còn của chúng ta”, Bijleveld nói. “Mọi người được biết đến là tránh xa nỗ lực thể chất, hoặc ít nhất là tiết kiệm nó, rất nghiêm ngặt. Chỉ có lý khi chúng ta cũng làm như vậy về mặt tinh thần.”

Theo CNN