Chủ đề
Bác sĩ “TikTok” chia sẻ những loại thuốc phổ biến có thể khiến run tay
Bác sĩ Baibing Chen đã chia sẻ trên kênh TikTok của mình những loại thuốc phổ biến có thể khiến người dùng bị run tay.
Thuốc giảm nghẹt mũi và điều trị ADHD khiến run tay
Mới đây, Bác sĩ Baibing Chen, làm việc tại Ann Arbor, Michigan, chia sẻ rằng nhiều bệnh nhân đến gặp ông vì run tay, lo lắng họ mắc bệnh não nghiêm trọng như Parkinson. Trước khi xem xét đến các vấn đề thần kinh, bác sĩ Chen luôn kiểm tra xem họ đang sử dụng loại thuốc nào.
Đầu tiên, bác sĩ Chen kiểm tra xem bệnh nhân có dùng pseudoephedrine (bán trên thị trường với tên Sudafed hoặc một số tên khác) để giảm nghẹt mũi hoặc tắc xoang hay không. Bởi run tay là tác dụng phụ thường gặp của loại thuốc không kê đơn này.
Nguyên nhân là pseudoephedrine kích thích trực tiếp hệ thần kinh trung ương, đồng thời thúc đẩy giải phóng norepinephrine – một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến sự tỉnh táo và kích thích. Điều này có thể dẫn đến các tác dụng phụ như bồn chồn, lo lắng và run tay. Nếu dùng liều cao hoặc nếu người dùng nhạy cảm, các triệu chứng này càng tăng.
Điều này cũng đúng với các chất kích thích thần kinh trung ương như amphetamine, được sử dụng trong điều trị ADHD, chẳng hạn Adderall. Bác sĩ Chen giải thích trong một video trên TikTok: “Các thuốc này làm tăng hoạt động hệ thần kinh và đôi khi dẫn đến run tay.”
Thuốc chống trầm cảm và tác động lên hệ thần kinh
Tiếp theo, ông xem xét liệu bệnh nhân có đang dùng thuốc chống trầm cảm hay không. Bác sĩ Chen nói rằng nhóm thuốc ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRI) là nhóm thuốc chống trầm cảm làm tăng nồng độ serotonin trong não – có thể gây run. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt 5 loại SSRI để điều trị trầm cảm: Citalopram (Celexa), Escitalopram (Lexapro), Fluoxetine (Prozac), Paroxetine (Paxil) và Sertraline (Zoloft).
Theo Mayo Clinic, một số người không gặp tác dụng phụ hoặc nếu có thì nhiều tác dụng phụ sẽ giảm dần sau vài tuần điều trị. Bên cạnh run tay, các thuốc này còn có thể gây bồn chồn, đổ mồ hôi và đau đầu. Bác sĩ Chen nói thêm rằng amitriptyline, một loại thuốc chống trầm cảm ba vòng (tricyclic antidepressant), cũng có thể gây phản ứng tương tự.
Kế đến, ông đề cập đến các thuốc chống loạn thần điển hình (typical antipsychotics), vốn được dùng để điều trị triệu chứng loạn thần như ảo giác, hoang tưởng và tư duy rối loạn. Những thuốc này cũng có thể gây run.
Thuốc chống loạn thần, ổn định tâm trạng, hen suyễn và chất kích thích
Ngoài ra, lithium – một chất ổn định tâm trạng thường được dùng – “cũng được biết là gây hoặc làm nặng thêm tình trạng run tay, đặc biệt khi hàm lượng lithium trong máu cao”. Bác sĩ David Osser, phó giáo sư tâm thần học tại Trường Y Harvard, cho biết run do lithium gây ra “rất phổ biến và bệnh nhân thường khó chịu vì nó”. Sự lo lắng cũng có thể làm run nặng hơn. Ông gợi ý duy trì hàm lượng lithium ở mức thấp và giảm những thuốc có thể gây run khác, chẳng hạn caffeine.
Một nhóm thuốc khác mà bác sĩ Chen cho biết thường gây run là thuốc điều trị hen suyễn. Các loại thuốc được kê cho bệnh nhân hen, như albuterol, salmeterol và arformoterol dạng hít, có thể gây run như một tác dụng phụ. Có tới 20% người dùng các thuốc này bị run tay.
Kết thúc phần giải thích, bác sĩ Chen liệt kê một số loại thuốc khác cũng có thể gây run:
- Thuốc chống co giật (chống động kinh) có thể gây run vì chúng tương tác với hệ thần kinh trung ương.
- Thuốc chống loạn nhịp tim, dùng để điều trị rối loạn nhịp tim, cũng có tác dụng tương tự.
- Thuốc steroid cũng nằm trong danh sách này. Với prednisone – một trong những steroid được kê đơn phổ biến nhất tại Mỹ – nếu dùng nhiều hoặc lâu dài, người bệnh có thể gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng như tê bì mặt và tứ chi, giật cơ và run tay không thể kiểm soát.
Cuối cùng, bác sĩ đề cập đến một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây run tay: chất kích thích. Caffeine, có trong trà, cà phê, nước ngọt và các loại thực phẩm chức năng tăng lực không kê đơn, thường làm tay run nếu tiêu thụ lượng lớn, đặc biệt ở những người nhạy cảm với tác dụng kích thích của nó.
Theo DailyMail