Chủ đề
Ăn khoẻ, ngủ chất, vận động, nghỉ ngơi chăm sóc thân tâm
Tại chương trình Bền sức khoẻ, trẻ thân tâm do mạng xã hội Doctor247 tổ chức tại TPHCM ngày 18/11, TS.BS Nguyễn Thị Minh Tân (công tác tại Đại học Y Dược TPHCM) chia sẻ các cách chăm sóc sức khỏe tinh thần/tâm thần trong thời đại hôm nay.
Chăm sóc sức khoẻ tinh thần con người là một hành trình dài, trải qua nhiều giai đoạn. Trạng thái sức khỏe tinh thần ảnh hưởng đến cách suy nghĩ, cảm nhận và hành động của mỗi cá nhân. Lo âu, trầm cảm hay là những biểu hiện khác đều cần phải được nhận thức đúng đắn trước tiên. Sau đó là cách bạn thường xuyên chăm sóc cho bản thân luôn khỏe về tinh thần/tâm thần.
Xanh – Vàng – Đỏ trong sức khỏe tâm thần
Tổ chức Y tế thế giới WHO cho rằng sức khỏe tinh thần chỉ là một trong 5 trụ cột của sức khỏe tâm thần. Hiện chúng ta hay dùng lẫn lộn qua lại giữa sức khỏe tinh thần và sức khỏe tâm thần. Tôi hi vọng mọi người không “kỳ thị” mỗi khi nghe về sức khỏe tâm thần.
Thế nào là một sức khỏe tâm thần tốt? Một cách đơn giản và dễ hiểu nhất là bạn nhìn thấy đèn giao thông gồm đèn xanh, vàng và đỏ. Sức khỏe tâm thần cũng có 3 trạng thái như vậy.
Đèn xanh ví như trạng thái sức khỏe mình hướng tới, rất thoải mái. Xanh đồng nghĩa với việc bạn hiện không gặp vấn đề gì trong sinh hoạt, ăn uống ngủ nghỉ thường ngày, không trục trặc gì về các mối quan hệ xã hội và công việc hiệu quả.
Khi ta cảm thấy chuyển sang đèn vàng là thời thời điểm đó, sức khỏe tâm thần của chúng ta đã có vấn đề. Ta cảm giác mình “có cái gì đó sai sai” trong mặt này, mặt khác trong cuộc sống, công việc, mối quan hệ… Tôi nghĩ lúc này chúng ta cần dừng lại nhìn thử xem những vấn đề gì đang diễn ra và làm sao để mình quay trở lại trang thái “đèn xanh” càng sớm càng tốt.
Ở trường hợp đèn vàng và cố gắng làm nhiều cách vẫn không ổn được thì có nghĩa bạn đang dần dần chuyển sang đèn đỏ. Như luật giao thông, bạn thấy đèn đỏ là phải dừng lại. Đây là thời điểm sức khỏe tinh thần/tâm thần của các anh chị cần tìm sự hỗ trợ của chuyên gia (gặp bác sĩ tâm thần kinh, chuyên viên tâm lý… để nhận sự hỗ trợ).
4 cách chăm sóc sức khỏe tinh thần
Để sức khỏe tinh thần/tâm thần của bạn không phải “lố” sang đèn đỏ, chúng ta cần sớm hướng đến các cách chăm sóc thân tâm bền vững để sống khỏe mạnh trong môi trường hiện nay.
Chúng tôi có đề ra 4 cách mang tính cơ bản nhất như sau:
Thứ nhất là “Ăn khỏe”. Các bạn cần có chế độ ăn phải đảm bảo đủ chất, đủ lượng, đồng thời ăn còn nhằm mục đích không gặp những vấn đề sức khỏe khác.
Thứ nhì là “Ngủ chất”. Chúng ta phải chú trọng về cả số lượng lẫn chất lượng của giấc ngủ. Làm sao buổi sáng mình thức dậy thấy khỏe, trong ngày không bị mỏi mệt.
Thứ ba là Vận động xen kẽ. Đối với nhân viên văn phòng thì ngồi làm việc liên tục nên có thể vận động xen kẽ bằng một cách nào đó như đứng lên đi dạo một vòng, uống nhiều nước để thường xuyên đi vệ sinh…
Thứ tư là Nghỉ ngơi thật sự. Tại sao tôi thêm chữ “thật sự” vào nghỉ ngơi? Bởi vì ngày nay hầu như mọi người nghỉ ngơi nhưng lại nghỉ ngơi với chiếc điện thoại, với laptop… Hoặc có người nghĩ rằng chăm sóc con là nghỉ ngơi. Những điều trên đều cho thấy chúng ta không thật sự dành thời gian nghỉ ngơi hoàn toàn để phục hồi năng lượng, thoải mái và vui vẻ.
Chúc các bạn bền sức khoẻ, trẻ thân tâm!
TS.BS NGUYỄN THỊ MINH TÂN
(Đại học Y Dược TPHCM)