Chăm sóc răng miệng kém có thể âm thầm gây hại cho… trái tim

Khi nhắc đến bệnh tim, ít ai nghĩ đến… bàn chải đánh răng. Thế nhưng, theo ngày càng nhiều nghiên cứu, sức khỏe răng miệng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hệ tim mạch – và đôi khi, những mảng bám trên nướu lại là nguyên nhân gián tiếp gây ra đột quỵ hay nhồi máu cơ tim.

Mối liên hệ bị bỏ quên giữa răng miệng và tim

Nhiều người vẫn xem việc chăm sóc răng chỉ là vấn đề thẩm mỹ như là làm trắng răng, hơi thở thơm tho. Nhưng theo giới chuyên môn, khoang miệng chính là cửa ngõ đầu tiên của hệ miễn dịch, nơi vi khuẩn có thể dễ dàng xâm nhập sâu hơn vào cơ thể nếu không được kiểm soát.

Viêm nướu và đặc biệt là viêm nha chu chính là mắt xích trung gian giữa vi khuẩn miệng và bệnh tim. Khi nướu bị tổn thương do mảng bám, vi khuẩn dễ dàng chui vào máu, nhất là khi bạn đánh răng mạnh, nhai đồ ăn cứng hoặc thực hiện thủ thuật nha khoa.

Một khi đã vào máu, các vi khuẩn này có thể bám vào lớp nội mô trong lòng mạch máu, làm tổn thương mạch, kích hoạt phản ứng viêm – và mở đường cho các biến chứng nghiêm trọng như xơ vữa động mạch, huyết khối hay viêm nội tâm mạc.

Viêm – kẻ giấu mặt gây bệnh tim

Nhiều nghiên cứu cho thấy: người bị viêm nướu mạn tính thường có nồng độ CRP và cytokine trong máu cao hơn. Đây là các chỉ dấu viêm liên quan đến nguy cơ bệnh tim.

Điều đáng chú ý là viêm không còn được xem là hậu quả của bệnh tim, mà đã được công nhận là “tác nhân thúc đẩy” chính. Chính vì vậy, việc kiểm soát viêm nướu cũng là một phần trong chiến lược phòng ngừa tim mạch.

Một biến chứng nguy hiểm khác là viêm nội tâm mạc nhiễm trùng – xảy ra khi vi khuẩn miệng (đặc biệt là streptococcus viridans) “định cư” ở vùng tổn thương tim. Những người có van tim nhân tạo hoặc dị tật tim bẩm sinh có nguy cơ cao, và thậm chí bác sĩ thường chỉ định kháng sinh dự phòng trước khi làm răng.

Không dừng lại ở đó, những yếu tố như hút thuốc, ăn uống thiếu kiểm soát, uống nhiều rượu hay tiểu đường cũng làm trầm trọng thêm cả bệnh răng miệng và bệnh tim. Hệ vi sinh trong miệng – vốn rất quan trọng để giữ cân bằng miễn dịch – sẽ bị đảo lộn khi vi khuẩn có hại lấn át.

Tình trạng này gọi là “loạn khuẩn miệng” (oral dysbiosis), góp phần tạo ra viêm mạn tính và tổn thương mạch máu.

Không ai phủ nhận vai trò của gen, chế độ ăn, vận động và bệnh lý nền trong bệnh tim. Nhưng rất nhiều người quên rằng: đánh răng đúng cách, dùng chỉ nha khoa hàng ngày, đi khám răng định kỳ và điều trị sớm viêm nướu có thể giảm nguy cơ bệnh toàn thân – trong đó có cả bệnh tim.

Hiện nay, các chuyên gia tim mạch và nha sĩ đang phối hợp chặt chẽ hơn để sàng lọc nguy cơ lẫn nhau – một xu hướng chăm sóc sức khỏe tích hợp toàn diện đang ngày càng phổ biến.

Răng miệng không chỉ là phần thẩm mỹ trên khuôn mặt, mà là “trạm gác” quan trọng của sức khỏe nội tạng. Hãy coi việc chăm sóc răng miệng không chỉ là để có nụ cười đẹp – mà còn là cách bảo vệ trái tim bạn khỏi những căn bệnh âm thầm, nguy hiểm.