Lần đầu tiên phát hiện vi nhựa trong dịch nang buồng trứng

Phát hiện vi nhựa trong dịch nang buồng trứng đang làm dấy lên mối lo ngại nghiêm trọng về tác động âm thầm nhưng sâu rộng của vi nhựa lên sức khỏe sinh sản.

Vi nhựa xâm nhập vùng lõi của khả năng sinh sản

Dịch nang buồng trứng là môi trường cung cấp dưỡng chất và tín hiệu sinh hóa giúp trứng phát triển – một quá trình then chốt trong sinh sản nữ. Khi dịch này chứa vi nhựa, điều đó có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình trưởng thành của trứng, sự cân bằng nội tiết và khả năng thụ thai.

Công trình nghiên cứu được đăng trên tạp chí Ecotoxicology and Environmental Safety, đã phân tích dịch nang buồng trứng của 18 phụ nữ đang điều trị hỗ trợ sinh sản tại một phòng khám ở Salerno (Ý) và phát hiện vi nhựa trong 14 người trong số đó.

Theo tác giả chính Luigi Montano được The Guardian đăng tải lại, điều này “cực kỳ đáng báo động” và là hồi chuông cảnh tỉnh cho cộng đồng y học.

Vi nhựa và nanoplastics đã được phát hiện từ đỉnh Everest đến đáy rãnh Mariana. Con người tiếp xúc với chúng chủ yếu qua thực phẩm – các nghiên cứu gần đây cho thấy vi nhựa xuất hiện trong hầu hết các loại thịt và rau củ được kiểm tra.

Hơn thế, vi nhựa đặc biệt nguy hiểm vì có thể mang theo khoảng 16.000 hóa chất từ nhựa, trong đó có nhiều chất cực độc như Pfas, bisphenol và phthalates, vốn liên quan đến ung thư, tổn thương thần kinh, rối loạn nội tiết và độc tính phát triển.

Chúng đã được phát hiện trong nhiều bộ phận cơ thể người, và có thể vượt qua hàng rào não và nhau thai.

Nghiên cứu của Montano là một phần trong dự án lớn hơn, trong đó ông cũng đã phát hiện vi nhựa trong nước tiểu và tinh dịch của người, đồng thời xem xét ảnh hưởng của chúng đến khả năng sinh sản. Ông cũng nghi ngờ rằng vi nhựa là một trong những yếu tố góp phần làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.

Dù nam giới dễ bị ảnh hưởng hơn bởi độc tính của vi nhựa, ông cho biết phụ nữ cũng không nằm ngoài nguy cơ.

Nghiên cứu trên động vật đã cho thấy vi nhựa liên quan đến rối loạn buồng trứng, giảm trưởng thành trứng và khả năng thụ tinh. Một nghiên cứu khác trên chuột còn phát hiện tổn thương mô buồng trứng.

Bài báo lưu ý rằng có “một mối liên hệ tiềm năng giữa nồng độ vi nhựa và sức khỏe sinh sản” của các phụ nữ trong nghiên cứu.

Montano nói thêm rằng các hóa chất độc hại như bisphenol, phthalates và Pfas có thể dùng vi nhựa như “ngựa thành Troy” để xâm nhập vào cơ thể và buồng trứng – điều này cực kỳ nguy hiểm vì các chất này vốn đã nổi tiếng trong việc phá vỡ nội tiết và gây hại cho hệ sinh sản nữ.

Hạn chế nhựa – bảo vệ sức khỏe sinh sản

Dù không thể loại bỏ hoàn toàn vi nhựa khỏi cuộc sống, các chuyên gia đưa ra nhiều khuyến nghị cụ thể:

• Tránh đựng đồ nóng trong nhựa: Ly giấy, túi trà, nhựa lò vi sóng hay muỗng nhựa khi tiếp xúc nhiệt đều có thể giải phóng vi nhựa.

• Hạn chế nhựa trong nhà bếp: Từ khay nhựa, hộp nhựa đến dụng cụ nấu – hãy thay bằng thép không gỉ, gỗ hoặc thủy tinh.

• Ăn thực phẩm hữu cơ: Nhiều loại thuốc trừ sâu chứa vi nhựa – ăn hữu cơ là cách hạn chế gián tiếp.

• Không hâm nóng đồ nhựa: Việc hâm nóng trong hộp nhựa khiến các chất độc dễ dàng ngấm vào thực phẩm.

Giới khoa học hiện đang bước vào giai đoạn tiếp theo: xác định chính xác nồng độ vi nhựa nào là nguy hiểm, và làm thế nào để giảm thiểu phơi nhiễm. Nhiều nhóm nghiên cứu quốc tế đang kết hợp dữ liệu dịch tễ học để tìm ra giải pháp cụ thể, bền vững hơn.

Thông điệp rõ ràng từ nghiên cứu này: Vi nhựa không chỉ là vấn đề môi trường – nó đã xâm nhập vào tận nơi hình thành sự sống. Và chúng ta cần hành động từ hôm nay.

Nguồn tổng hợp