Chủ đề

Vì sao vắc-xin cúm chỉ có tác dụng trong 1 năm?

Tại sao chúng ta cần tiêm phòng cúm hàng năm? Liệu có cách nào giúp kéo dài hiệu quả của vắc-xin hay không?

2 lý do chính khiến vắc-xin cúm chỉ có hiệu lực 1 năm

1. Miễn dịch suy giảm theo thời gian

Sau khi tiêm vắc-xin cúm, cơ thể mất khoảng 2 tuần để tạo ra kháng thể chống lại virus cúm. Tuy nhiên, theo thời gian, số lượng kháng thể này giảm dần, khiến hệ miễn dịch không còn đủ mạnh để bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của virus cúm.

Một nghiên cứu năm 2017 cho thấy, khả năng miễn dịch đạt mức cao nhất ngay sau khi tiêm và giảm dần mỗi tháng. Điều này có nghĩa là nếu bạn tiêm vắc-xin quá sớm (ví dụ vào tháng 8), bạn có thể trở nên dễ mắc cúm hơn vào cuối mùa (tháng 2 hoặc tháng 3).

Vì vậy, để duy trì sự bảo vệ tối ưu, các chuyên gia y tế khuyến cáo mọi người nên tiêm nhắc lại mỗi năm trước khi mùa cúm bắt đầu, thường là vào cuối tháng 10.

2. Virus cúm liên tục biến đổi

Virus cúm thay đổi liên tục, làm cho hệ miễn dịch khó nhận diện và chống lại chúng hiệu quả trong thời gian dài. Mỗi năm, các nhà khoa học nghiên cứu và dự đoán những chủng virus cúm nào sẽ phổ biến nhất để phát triển vắc-xin phù hợp.

Có hai loại virus cúm chính:

Cúm A – thường gây ra các đợt dịch lớn và có khả năng biến đổi nhanh chóng.
Cúm B – biến đổi chậm hơn cúm A nhưng vẫn có thể gây bệnh nặng.

Do sự thay đổi nhanh chóng của virus, vắc-xin của năm trước không còn hiệu quả đối với các chủng mới trong năm sau. Vì vậy, để có sự bảo vệ tốt nhất, bạn cần tiêm vắc-xin mới mỗi năm để đối phó với các biến thể virus mới nhất.

Sau khi tiêm, vắc-xin cúm thường bảo vệ cơ thể trong suốt mùa cúm, tức khoảng 6 tháng. Tuy nhiên, vì hiệu quả miễn dịch giảm dần, các chuyên gia khuyến cáo nên tiêm nhắc lại hàng năm để duy trì sự bảo vệ tối ưu.

Ai cần tiêm vắc-xin cúm hàng năm?

Tất cả mọi người trên 6 tháng tuổi đều nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Tuy nhiên, một số nhóm có nguy cơ cao gặp biến chứng nặng do cúm cần đặc biệt chú ý, bao gồm:

Người cao tuổi (trên 50 tuổi)
Trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 5 tuổi
Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh trong vòng 2 tuần
Người mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, tim mạch, bệnh phổi
Người có hệ miễn dịch yếu
Nhân viên y tế hoặc những người làm việc trong môi trường dễ tiếp xúc với virus

Ngoài ra, trẻ từ 6 tháng đến 8 tuổi có thể cần tiêm hai liều vắc-xin trong mùa đầu tiên để có sự bảo vệ đầy đủ.

Có thể bị cúm sau khi tiêm vắc-xin không?

Dù vắc-xin cúm giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, nhưng không thể bảo vệ 100%. Bạn vẫn có thể bị cúm sau khi tiêm vắc-xin, nhưng các triệu chứng thường nhẹ hơn, ít có nguy cơ biến chứng nghiêm trọng và giảm nguy cơ nhập viện.

Vắc-xin cúm không gây ra bệnh cúm vì nó được sản xuất từ virus bất hoạt hoặc không còn khả năng gây bệnh. Một số tác dụng phụ nhẹ có thể xảy ra như: