Đại học Oxford: Mỗi ngày uống 1 ly sữa giúp giảm nguy cơ ung thư

Một cốc sữa mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa ung thư ruột (bowel cancer) – đó là kết quả nghiên cứu của Đại học Oxford và tổ chức Cancer Research UK.

Ung thư ruột – Loại ung thư có thể phòng ngừa nhờ chế độ ăn uống

Công trình này cho thấy chỉ cần tăng lượng sữa uống hàng ngày lên một cốc thôi cũng có thể có tác động rõ rệt đến việc giảm nguy cơ mắc ung thư ruột. Mỗi năm tại Anh có gần 45.000 ca ung thư ruột, khiến bệnh này trở thành loại ung thư phổ biến thứ tư ở quốc gia này, đồng thời đứng thứ ba trên toàn cầu. Tuy nhiên, nhiều trường hợp hoàn toàn có thể phòng ngừa.

Theo số liệu của Cancer Research UK, 54% tổng số bệnh nhân ung thư ruột có thể tránh được nếu có lối sống lành mạnh hơn. Các nguyên nhân chính dẫn đến ung thư ruột bao gồm hút thuốc lá, lười vận động, dùng rượu bia, ăn nhiều thịt chế biến sẵn và có chế độ dinh dưỡng kém.

Đây là một trong những nghiên cứu quy mô lớn nhất về mối quan hệ giữa chế độ ăn và bệnh tật, qua đó đã mang lại góc nhìn mới về việc chỉ cần thay đổi nhỏ, ít tốn kém trong bữa ăn cũng có thể giúp mọi người giảm nguy cơ mắc ung thư. Ví dụ, bên cạnh việc uống thêm một cốc sữa mỗi ngày, việc giảm sử dụng rượu bia, thịt đỏ và thịt chế biến sẵn cũng có thể giúp bảo vệ cơ thể trước nguy cơ ung thư.

Nghiên cứu cho thấy uống thêm 20 gram rượu (tương đương một ly rượu vang lớn) mỗi ngày làm tăng nguy cơ ung thư ruột lên 15%. Trong khi đó, tiêu thụ hơn 30 gram thịt đỏ và thịt chế biến sẵn mỗi ngày cũng liên quan đến việc tăng 8% nguy cơ ung thư ruột.

Phương pháp nghiên cứu

Các nhà nghiên cứu đã áp dụng một phương pháp tiếp cận mới, gồm hai bước, để khám phá mối liên hệ giữa việc uống sữa và nguy cơ ung thư ruột:

• Đầu tiên, họ phân tích dữ liệu gien của hơn 542.000 phụ nữ và tập trung vào những biến thể – tức những thay đổi nhỏ trong cấu trúc DNA – liên quan đến khả năng duy trì men lactase (lactase persistence), giúp con người tiêu hóa lactose khi trưởng thành.
• Tiếp theo, nhóm thu thập thông tin chi tiết về chế độ ăn của người tham gia, bao gồm lượng sữa tiêu thụ mỗi ngày. Bằng cách kết hợp hai bộ dữ liệu này, các nhà nghiên cứu có thể ước tính tốt hơn tác động nhân quả của việc uống sữa lên nguy cơ ung thư ruột.

Qua phân tích, nhóm nhận thấy những người uống thêm khoảng 244 gram sữa mỗi ngày – gần bằng một cốc lớn cung cấp khoảng 300 miligam canxi – có nguy cơ mắc ung thư ruột thấp hơn 17%. Hiệu quả giảm nguy cơ này được ghi nhận ở các loại sữa khác nhau, từ sữa nguyên kem, sữa bán tách béo (semi-skimmed) đến sữa tách béo hoàn toàn (skimmed).

Một ly sữa mỗi ngày giúp giảm nguy cơ ung thư ruột

Các nhà nghiên cứu khẳng định hiệu quả bảo vệ của sữa độc lập với các yếu tố dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt khác. Điều này cho thấy lý do sữa giúp giảm nguy cơ ung thư ruột không chỉ đơn giản là do sữa thay thế thực phẩm kém lành mạnh hoặc vì người uống sữa vốn đã có lối sống lành mạnh hơn.

Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng nhóm nghiên cứu đề xuất một số giả thuyết. Trước hết, sữa rất giàu canxi – khoáng chất đã từng được chứng minh có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư ruột. Canxi có thể hỗ trợ ngăn ngừa ung thư bằng cách liên kết với các chất gây hại trong ruột và thúc đẩy quá trình chết tế bào bất thường.

Kế đến, nhiều sản phẩm sữa được bổ sung vitamin D, vốn có đặc tính chống ung thư, giúp điều chỉnh quá trình tăng trưởng và phân chia tế bào. Hơn nữa, lactose trong sữa có thể hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong ruột, sinh ra butyrate – một axit béo chuỗi ngắn có tác dụng chống viêm và chống ung thư.

Cuối cùng, sữa có chứa axit linoleic liên hợp (conjugated linoleic acid), một loại axit béo xuất hiện trong cả thịt và sữa. Theo một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm năm 2021, hợp chất này cũng có thể sở hữu đặc tính chống ung thư.

Đương nhiên, sữa có thể không phù hợp hoặc không có lợi cho tất cả mọi người. Những người không dung nạp lactose, bị dị ứng sữa hoặc có những hạn chế về chế độ ăn cần trao đổi với chuyên gia y tế trước khi tăng đáng kể lượng sữa sử dụng.

Tựu trung, nghiên cứu đột phá này cung cấp bằng chứng thuyết phục về vai trò tiềm năng của việc uống sữa trong việc giảm nguy cơ ung thư ruột. Khám phá rằng chỉ cần tăng lượng sữa vừa phải mỗi ngày đã có thể giảm nguy cơ mắc ung thư ruột một cách đáng kể chính là thông điệp đầy khích lệ. Nó cho thấy những thay đổi khiêm tốn, khả thi trong chế độ ăn vẫn có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cộng đồng.

Khi chúng ta tiếp tục tìm hiểu các mối quan hệ phức tạp giữa chế độ ăn và bệnh tật, những nghiên cứu như thế này mang đến những thông tin giá trị, giúp định hướng cả lựa chọn cá nhân lẫn chiến lược y tế công cộng. Tiềm năng thay đổi đơn giản trong bữa ăn lại có sức ảnh hưởng lớn đến nguy cơ ung thư, do đó, chúng ta cần duy trì và đẩy mạnh các nghiên cứu chuyên sâu về lĩnh vực này, cũng như nhấn mạnh tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với sức khỏe con người.

Theo Science Alert