Chúng ta đang ở đâu trong cuộc chiến chống lại HIV/AIDS?

Với sự phát triển vượt bậc trong nghiên cứu khoa học và công nghệ, cộng đồng nghiên cứu HIV/AIDS đang hướng đến mục tiêu đầy tham vọng: tìm ra phương pháp chữa trị căn bệnh này. Điều này có thể tạo ra bước ngoặt lớn, giúp thế giới tiến gần hơn đến mục tiêu của Liên Hợp Quốc là giảm 90% số ca nhiễm HIV và tử vong liên quan đến AIDS từ năm 2010 đến 2030.

Những tiến bộ đáng kể trong điều trị HIV/AIDS

Trong ba thập kỷ qua, thế giới đã đạt được nhiều tiến bộ trong cuộc chiến chống lại HIV/AIDS. Ngày nay, chẩn đoán mắc bệnh không còn là “bản án tử” như những năm 1990. Liệu pháp kháng retrovirus (ART) đã giúp những người sống chung với căn bệnh này có thể kéo dài tuổi thọ và sống một cuộc sống viên mãn mà không lây truyền virus sang người khác.

Tuy nhiên, sống chung với HIV vẫn đi kèm với nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác, tạo gánh nặng kinh tế lớn cho các quốc gia thông qua chi phí y tế và giảm năng suất lao động. Ví dụ, Nam Phi đã cung cấp ART miễn phí qua hệ thống y tế công từ năm 2004. Nhờ đó, số ca nhiễm HIV mới tại Nam Phi đã giảm 50% từ năm 2010 đến 2021. Nhưng chương trình này rất tốn kém, với ngân sách ước tính năm 2023 lên đến 30 tỷ Rand (khoảng 1,5 tỷ USD).

Thêm vào đó, nguồn tài trợ từ quốc tế không phải lúc nào cũng ổn định và phụ thuộc nhiều vào ý chí chính trị của các nước phát triển. Những biến động chính trị ở các quốc gia như Mỹ đã khiến việc tài trợ cho y tế ở nước ngoài, đặc biệt tại châu Phi, trở nên khó dự đoán.

Tìm kiếm phương pháp chữa trị

Nghiên cứu về chữa trị HIV vẫn còn ở giai đoạn đầu, nhưng những tiến bộ gần đây đã mang lại hy vọng. Một số chiến lược như liệu pháp gen và liệu pháp miễn dịch đang cho thấy triển vọng.

Đến nay, đã có bảy người trên thế giới được chữa khỏi thông qua ghép tủy xương. Quy trình này sử dụng tủy từ người hiến không mang protein mà virus cần để xâm nhập tế bào. Tuy nhiên, ghép tủy là phương pháp nguy hiểm và tốn kém, không khả thi để áp dụng rộng rãi. Ngược lại, các chiến lược kết hợp liệu pháp miễn dịch với ART sớm đang cho thấy tiềm năng kiểm soát lâu dài mà không cần ART.

Nghiên cứu hiện nay cũng đang tập trung vào những người có khả năng tự kiểm soát virus sau khi tạm ngừng ART, nhờ hệ miễn dịch được tăng cường. Tại Nam Phi, Viện Nghiên cứu Y tế Châu Phi và Chương trình Bệnh học HIV của Đại học KwaZulu-Natal đang tiến hành thử nghiệm lâm sàng trên 20 phụ nữ trẻ sống chung với HIV. Những người này tham gia các liệu pháp miễn dịch kết hợp ART, sau đó được theo dõi chặt chẽ khi tạm ngừng ART để đánh giá khả năng kiểm soát virus.

Tương lai của cuộc chiến

Dù nhiều thách thức còn ở phía trước, nghiên cứu HIV/AIDS vẫn rất quan trọng, đặc biệt đối với 40 triệu người trên toàn thế giới sống chung với HIV. Thế giới hiện không đạt được mục tiêu của Liên Hợp Quốc trong việc chấm dứt đại dịch HIV/AIDS vào năm 2030. Năm 2023, có 1,3 triệu ca nhiễm mới trên toàn cầu, cao hơn nhiều so với mục tiêu 500.000 ca.

HIV/AIDS không chỉ là vấn đề của riêng châu Phi. Các khu vực như châu Á, Mỹ Latinh, và Đông Âu cũng đang chứng kiến sự gia tăng ca nhiễm. Vì vậy, việc tìm ra phương pháp chữa trị hoặc vắc xin phù hợp với từng khu vực là điều cấp thiết.

Nghiên cứu HIV/AIDS là một cuộc chiến dài hơi, nhưng những bước tiến hiện tại mang lại nhiều hy vọng. Đây chính là lý do để chúng ta tiếp tục nỗ lực và lạc quan về tương lai.

Theo Conversation