Người Việt tiêu thụ đường nhiều đến mức nào?

Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, việc áp dụng thuế đối với đồ uống có đường có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, chúng ta không nên chỉ phụ thuộc vào biện pháp này.

Thực tế, người Việt thường sử dụng đường trong nhiều món ăn và đồ uống, đặc biệt là các loại thức uống phổ biến như trà sữa – một món khoái khẩu của giới trẻ. Đường không chỉ làm tăng hương vị mà còn có khả năng gây cảm giác dễ chịu, đánh lừa cơ thể về sự no do kích thích tiết dopamine. Vì vậy, đường trở thành một thành phần quen thuộc trong hầu hết các bữa ăn của người Việt.

Tuy nhiên, đồ uống có đường lại là yếu tố góp phần gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Theo bác sĩ chuyên khoa II Thái Văn Hùng, Phó khoa Nội tiết Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, bệnh đái tháo đường đã trở thành “đại dịch” toàn cầu với số ca mắc mới ngày càng tăng nhanh.

Người Việt tiêu thụ đường như thế nào?

Năm 2019, Việt Nam ghi nhận khoảng 5,7% dân số mắc bệnh đái tháo đường type II, tương đương 3,8 triệu người. Dự kiến đến năm 2045, tỷ lệ này sẽ tăng lên 7,7%, tương đương khoảng 6,1 triệu người.

Tại TP.HCM, tỷ lệ mắc đái tháo đường type II là 11%, tăng mạnh so với mức 3,8% của năm 2004.

Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, lượng tiêu thụ đồ uống có đường ở Việt Nam đã tăng gấp 10 lần trong 20 năm qua, từ mức trung bình 6,6 lít/người năm 2002 lên 55,78 lít/người vào năm 2021. Điều này cho thấy mức độ tiêu thụ tăng vọt và phần lớn người tiêu dùng là giới trẻ, khi khảo sát cho thấy học sinh 13-17 tuổi uống nước ngọt hàng ngày với tỷ lệ ngày càng cao.

Theo WHO, đồ uống có đường là nguyên nhân hàng đầu gây thừa cân và béo phì – hai yếu tố nguy cơ chính của nhiều bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đái tháo đường. Ở Việt Nam, tỷ lệ thừa cân béo phì ở thanh thiếu niên tăng từ 8,5% năm 2010 lên 19% năm 2020. Tỷ lệ này ở người trưởng thành cũng tăng từ 15% lên hơn 19% trong vòng 6 năm.

Giải pháp thuế đường có hiệu quả không?

WHO đã khuyến nghị áp dụng thuế đối với đồ uống có đường nhằm giảm nguy cơ các bệnh liên quan đến chế độ ăn uống, đặc biệt là béo phì ở trẻ em. Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, việc tăng giá các loại đồ uống này thông qua thuế có thể khuyến khích người dân chuyển sang các loại nước lành mạnh hơn như nước suối và các loại thức uống không đường, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, sâu răng, béo phì…

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng đồ uống có đường không phải là nguyên nhân duy nhất gây thừa cân và béo phì. Nhiều thực phẩm khác như kem, bánh ngọt, và các món ăn giàu calo cũng góp phần không nhỏ. Do đó, để đạt hiệu quả, cần có nhiều biện pháp tổng thể, từ việc áp thuế đến việc nâng cao nhận thức cộng đồng về dinh dưỡng.

Một trong những giải pháp cần thiết là tăng cường truyền thông về dinh dưỡng và sức khỏe, giáo dục dinh dưỡng trong nhà trường, cũng như hạn chế quảng cáo các sản phẩm thực phẩm thiếu lành mạnh.

Nguồn tổng hợp