Vì sao rắn thích chui vào máy lạnh? Lý giải khoa học và cách phòng tránh

Tại Việt Nam, các trường hợp rắn chui vào dàn nóng hoặc đường ống dẫn điều hòa xuất hiện ngày một nhiều, đặc biệt vào mùa hè.

Ở các tỉnh thành phía Nam như TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai - nơi mật độ cây cối đan xen khu dân cư vẫn còn phổ biến: Tỉ lệ gặp rắn trong khuôn viên nhà ở không hiếm. Thậm chí, đã ghi nhận nhiều vụ rắn lục đuôi đỏ, rắn hổ hành, hoặc rắn nước bò vào nhà qua đường điều hòa.

Vì sao rắn “thích” máy lạnh?

Có ít nhất 4 nguyên nhân khoa học giải thích hiện tượng này:

1. Tìm nơi mát mẻ, tránh nóng

Theo National Wildlife Federation(Mỹ), rắn là loài máu lạnh, thân nhiệt phụ thuộc hoàn toàn vào môi trường xung quanh. Khi thời tiết quá nóng, đặc biệt vào mùa hè nắng gắt, chúng sẽ tìm nơi mát và ít ánh sáng để trú ẩn. Dàn nóng điều hòa thường đặt ở vị trí râm mát, có khe hở, và luồng không khí luân chuyển thường xuyên khiến nó trở thành nơi “lý tưởng” để rắn nghỉ ngơi.

2. Tìm nơi trú ngụ kín đáo

Dàn nóng điều hòa, đường ống dẫn ga, hay hộp kỹ thuật âm tường đều có nhiều ngóc ngách, kín đáo, đúng với bản năng ưa “ẩn nấp” của loài rắn. Nhiều máy lạnh không được bảo dưỡng thường xuyên còn tích tụ bụi bẩn, lá cây, tạo thành môi trường thuận lợi cho rắn làm tổ hoặc nghỉ tạm.

3. Mùi và dấu vết của con mồi

Nếu xung quanh nhà có chuột, thằn lằn, côn trùng khả năng cao là mùi phân, nước tiểu, hoặc tuyến pheromone từ con mồi sẽ thu hút rắn. Chúng có thể lần theo những dấu vết này vào hộp kỹ thuật, rồi chui sâu vào máy lạnh hoặc tường nhà.

Năm 2020, tổ chức kiểm soát động vật hoang dã Critter Control (Mỹ) từng ghi nhận hiện tượng rắn bò vào ống thông gió để đuổi theo chuột ẩn náu bên trong

4. Theo đường ống một cách vô tình

Trong nhiều trường hợp, rắn không hề cố ý “chui” vào máy lạnh. Chúng có thể bò vào đường ống nước xả, ống thông gió, hoặc hộp kỹ thuật dẫn điện, rồi vô tình đi lạc vào trong hệ thống điều hòa. Đặc biệt ở các công trình không bịt kín ống dẫn, rắn hoàn toàn có thể chui lọt và bị kẹt lại.

Cách phòng tránh rắn bò vào máy lạnh

Để bảo vệ an toàn cho cả gia đình và thiết bị điện tử, bạn nên áp dụng những biện pháp sau:

• Bịt kín tất cả lỗ thông hơi, ống dẫn ga, ống nước xả bằng lưới inox hoặc bông thủy tinh, đặc biệt là đầu nối với dàn nóng ngoài trời.
• Thường xuyên vệ sinh, bảo trì dàn nóng để loại bỏ ổ chuột, lá cây, tổ côn trùng để tránh môi trường thu hút rắn.
• Giữ khu vực quanh nhà sạch sẽ, hạn chế cỏ dại, bụi rậm hoặc vật dụng cũ kỹ (nơi chuột và rắn dễ trú ngụ).
• Không đặt dàn nóng điều hòa sát mặt đất – nên lắp cao hơn 50cm so với nền hoặc có khung sắt bảo vệ.
• Nếu nhà ở gần khu vực có rắn (gần rừng, đồng ruộng…), có thể tham khảo thuốc xua rắn hoặc thiết bị đuổi sóng siêu âm, nhưng nên chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng.

Cách xử lý khi phát hiện rắn trong máy lạnh

• Tuyệt đối không tự tay lôi rắn ra khỏi máy lạnh. Việc này rất nguy hiểm, nhất là khi không phân biệt được rắn độc hay không.
• Gọi đội cứu hộ hoặc những người có chuyên môn xử lý.
• Sau khi rắn được bắt, nên kiểm tra lại toàn bộ hệ thống ống dẫn, hộp kỹ thuật, cửa thông gió… để bịt kín các khe hở.

Hiểu đúng nguyên nhân khoa học đằng sau hiện tượng này sẽ giúp chúng ta chủ động hơn trong phòng tránh, vừa bảo vệ an toàn cho gia đình, vừa hạn chế nguy cơ hỏng hóc thiết bị. Trong mọi tình huống, đừng chủ quan hay hoảng loạn mà hãy xử lý bình tĩnh, đúng cách và kịp thời.