Tự thức dậy sẽ cảm thấy tỉnh táo hơn so với khi bị đánh thức
BEEP! BEEP! BEEP!
Thức dậy một cách tỉnh táo dường như trở thành mục tiêu của nhiều ngườiChu kỳ giấc ngủ và sự khác biệt giữa giấc ngủ REM và non-REM
Chu kỳ giấc ngủ bao gồm bốn giai đoạn, trong đó có một giai đoạn gọi là REM (chuyển động mắt nhanh) và ba giai đoạn còn lại là non-REM. Khi mới chìm vào giấc ngủ, bạn bước vào giai đoạn non-REM 1, còn gọi là trạng thái buồn ngủ.Tiếp theo là các giai đoạn non-REM 2 và 3, với độ sâu của giấc ngủ tăng dần. Khoảng 90 phút sau khi ngủ, bạn bước vào giai đoạn REM, nơi phần lớn giấc mơ diễn ra. Sau vài phút, bạn quay trở lại giai đoạn non-REM, và chu kỳ lặp lại suốt đêm.Một đêm ngủ thường có 4-6 chu kỳ như vậy. Trong suốt đêm, thời lượng giấc ngủ non-REM giảm dần, trong khi giấc ngủ REM tăng lên. Vì vậy, để cơ thể nhận đủ lợi ích từ cả hai loại giấc ngủ, việc ngủ đủ giờ là rất quan trọng.Các nhà nghiên cứu nhận biết giấc ngủ REM và non-REM thông qua hoạt động não, chuyển động mắt và độ căng cơ. Trong giấc ngủ REM, sóng não nhanh và nhỏ, kèm theo chuyển động mắt nhanh. Trong khi đó, giấc ngủ non-REM, đặc biệt ở giai đoạn 3, có sóng não lớn và chậm.Giấc ngủ REM giúp chúng ta ghi nhớ và học hỏi, trong khi giấc ngủ non-REM giúp phục hồi cơ thể và tâm trí.Tại sao tự thức dậy lại tỉnh táo hơn?
Khi tự thức dậy, bạn thường thức vào cuối một giai đoạn giấc ngủ, giống như xuống tàu khi tàu đã dừng ở ga. Nhưng khi bị đánh thức bởi báo thức hoặc người khác, đó là cảm giác như nhảy khỏi tàu giữa chừng, gây khó chịu và mệt mỏi.
Đến lúc ngừng phụ thuộc vào báo thức và làm chủ việc thức giấc của mìnhBạn hoàn toàn có thể luyện tập để não tự thức dậy vào một thời điểm cố định mỗi ngày. Điều này liên quan đến nhịp sinh học – chiếc đồng hồ 24 giờ tự nhiên trong cơ thể, điều chỉnh cảm giác buồn ngủ và tỉnh táo.- Đi ngủ đúng giờ: Hãy đảm bảo bạn ngủ đủ giấc mỗi đêm (9-11 tiếng cho trẻ em và 8-10 tiếng cho thanh thiếu niên). Đừng để bài tập hay việc sử dụng điện thoại làm bạn ngủ muộn.
- Tăng cường vận động ban ngày: Hoạt động thể chất làm tăng các chất hóa học trong não giúp dễ ngủ hơn. Ngược lại, tránh xa caffeine vì nó khiến bạn tỉnh táo.
- Kiểm soát ánh sáng: Ánh sáng buổi tối, đặc biệt từ màn hình điện tử, có thể cản trở sự sản xuất melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ. Ngược lại, tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên vào buổi sáng giúp đồng bộ nhịp sinh học và dễ ngủ hơn vào buổi tối.
