Testosterone cao không đồng nghĩa “ham muốn” cũng cao

Nhiều nam giới thường đổ lỗi cho việc suy giảm testosterone khi ham muốn tình dục đi xuống, và không ít người chọn cách nâng cao nồng độ hormone này thông qua tập luyện hoặc bổ sung thực phẩm. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới công bố trên Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences gợi ý rằng việc “bơm” thêm testosterone có thể không giải quyết được vấn đề như họ mong đợi.

Tăng testosterone không đồng nghĩa tăng “ham muốn”

Nhóm nghiên cứu quốc tế đã tìm cách xác định mối liên quan giữa testosterone và ham muốn tình dục ở nam giới. Họ tuyển chọn 41 thanh niên trong vòng một tháng: mỗi ngày, người tham gia cung cấp mẫu nước bọt để phân tích mức hormone testosterone và cortisol, đồng thời ghi chép về mức độ tưởng tượng, suy nghĩ, mong muốn tình dục cũng như nỗ lực thu hút bạn tình.

Kết quả cho thấy nồng độ testosterone và cortisol trung bình cao hơn ở những người độc thân so với người đang ở trong mối quan hệ. Tuy nhiên, khi theo dõi dao động testosterone hằng ngày ở mỗi cá nhân, nhóm nghiên cứu không phát hiện mối liên hệ rõ ràng nào giữa hormone này và cảm giác hứng thú tình dục ở ngày tương ứng. Nói cách khác, nếu một ngày bạn có testosterone tăng vọt, chưa chắc ham muốn tình dục trong ngày đó cũng tăng theo.

Phát hiện này đặt ra câu hỏi: Phải chăng những biến động hằng ngày của testosterone không đủ tác động đến ham muốn tình dục của nam giới? Khoa học trước đây từng thừa nhận testosterone giữ vai trò quan trọng trong sinh sản và phát triển đặc điểm nam tính, nhưng ảnh hưởng của nó lên các trạng thái tâm lý, đặc biệt là ham muốn tình dục, có thể phức tạp hơn.

Nghiên cứu không dừng lại ở đó. Các chuyên gia còn nhận thấy mối tương quan hơi tiêu cực giữa nồng độ testosterone trong ngày và mức độ ham muốn ở những ngày kế tiếp. Dù cần thêm bằng chứng để củng cố, họ gợi ý rằng tăng testosterone đơn thuần không phải “phép màu” giúp người đàn ông khôi phục niềm đam mê đã mất.

Nhưng vẫn có một tín hiệu thú vị: nếu mức testosterone tăng, đặc biệt ở người độc thân, họ có xu hướng chủ động hơn trong việc “hẹn hò”, thậm chí những ai đã có bạn đời cũng có thể quan tâm hơn đến những buổi tối lãng mạn. Dù vậy, nghiên cứu không đi sâu xem liệu điều này có dẫn đến quan hệ tình dục thực sự hay không.

Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến ham muốn tình dục

Nhóm nghiên cứu thừa nhận họ không loại trừ khả năng chính nỗ lực cưa cẩm, hẹn hò đã kích thích testosterone tăng, chứ không phải việc testosterone cao khiến người ta muốn hẹn hò. Quan sát này đòi hỏi nhiều nghiên cứu hơn, bao gồm cả việc mở rộng đối tượng: thay vì chỉ giới hạn ở một độ tuổi, giới tính, xu hướng tính dục hay kiểu quan hệ, các nghiên cứu tiếp theo nên bao quát nhiều nhóm đa dạng hơn.

Ở khía cạnh lâm sàng, kết quả trên gián tiếp cho thấy các liệu pháp đơn thuần tập trung vào tăng testosterone (ví dụ dùng thuốc hay thực phẩm bổ sung) chưa chắc là “chìa khóa” để nâng cao ham muốn tình dục. Thay vào đó, nhiều yếu tố khác có thể ảnh hưởng lớn hơn, như căng thẳng, chất lượng giấc ngủ, thuốc điều trị, hay sức khỏe tâm thần.

Mất hứng thú phòng the có thể đến từ hàng loạt lý do: áp lực cuộc sống, công việc, bệnh lý nền, hoặc những thay đổi về hormone và tâm lý. Hormone testosterone chỉ là một miếng ghép trong bức tranh phức tạp. Não bộ, với hàng loạt trung tâm điều khiển cảm xúc, mới là “trung tâm đầu não” quyết định chúng ta muốn gì, thích gì.

Một chương trình điều trị tổng thể nên chú trọng các thói quen lành mạnh: chế độ dinh dưỡng cân bằng, tập thể dục thường xuyên, duy trì giấc ngủ chất lượng và kiểm soát căng thẳng. Những yếu tố này có thể tạo nền tảng bền vững hơn để cải thiện sức khỏe tình dục, thay vì đơn giản chỉ “bơm” thêm testosterone.

Như vậy, dù testosterone có tầm quan trọng không thể phủ nhận, nghiên cứu mới cho thấy các biến động nho nhỏ trong hormone này hằng ngày không giải thích được sự tăng giảm trong ham muốn tình dục của nam giới. Đôi khi, việc dành thời gian chăm sóc sức khỏe toàn diện có thể mang lại hiệu quả bền vững hơn trong việc khơi dậy ngọn lửa yêu đương.

Nếu vẫn còn nghi ngờ, chúng ta có thể đợi thêm những nghiên cứu kế tiếp, hy vọng làm rõ hơn bức tranh “testosterone và ham muốn” vẫn còn nhiều góc khuất.