Tất tần tật trải nghiệm của một sinh viên Dược
Có nên học Dược hay không? Trở thành sinh viên Dược nên làm gì để có những năm tháng giảng đường rực rỡ? Cùng Doctor247 gặp gỡ hai tân Dược sĩ vừa tốt nghiệp Đại học Y Dược TP.HCM để lắng nghe những trải nghiệm và góc nhìn chân thật trên con đường Y Dược.
.png)
Lần đầu trở thành sinh viên, ai cũng có những bỡ ngỡ, lo lắng: sợ gục ngã trước bể rộng kiến thức, sợ chọn sai hướng đi, sợ không bắt kịp bạn bè. Trong môi trường Y Dược, những nỗi sợ đó còn nhân lên gấp bội khi khối lượng bài vở và áp lực học tập dồn dập ngay từ năm đầu tiên.
Nếu không có anh chị đi trước để hỏi han, chia sẻ kinh nghiệm, sinh viên mới dễ cảm thấy lạc lõng và thiệt thòi. Hiểu được tâm trạng ấy, Doctor247 mang đến một cuộc trò chuyện gần gũi nhưng đầy trải nghiệm cùng hai tân Dược sĩ, vừa tốt nghiệp trường Đại Học Y Dược TP.HCM - bạn Quỳnh Giao và bạn Tường Vi.
Trở thành sinh viên Dược có điểm gì khác biệt so với hình dung ban đầu của bạn?
Quỳnh Giao:
Trước khi trở thành sinh viên Y Dược mình có nghe mọi người bảo rằng học Dược phải học Hóa với Lý nhiều lắm, nhưng khi vào rồi thì mình thấy quả thật chỉ có Hóa mới là nỗi ác mộng của tất cả sinh viên mọi miền...
Ngoài ra, đặc thù của ngành Dược là phải vô phòng thí nghiệm thực hành rất nhiều, gần như 1/3 thời gian học của tụi mình sẽ ở trong phòng thực hành. Mình thấy đây là một điều rất mới lạ so với hình dung của mình về sinh viên Dược phải học lý thuyết rất nhiều.
Tường Vi:
Mình từng nghĩ nghề Dược gói gọn ở hình ảnh người đứng quầy thuốc, phải học thuộc rất nhiều và khá là nhàm chán. Nhưng khi vào trường, một thế giới mới mở ra khiến mình bắt đầu quan tâm hơn về việc: Viên thuốc bắt nguồn từ đâu?
Dược học bao gồm hết tất cả các khâu từ nghiên cứu, bào chế, sản xuất, phân phối cho đến sử dụng và nghề Dược được thực hành xuyên suốt quá trình đó. Học Dược không chỉ dừng ở việc học thuộc, mà còn phải thực hành, nghiên cứu, từ phòng lab nhỏ cho đến xưởng sản xuất lớn, từ một hoạt chất tiềm năng cho đến viên thuốc đến tay người bệnh.
“Thuốc” là một phương tiện để chữa bệnh, tuy nhiên đây cũng có thể là “con dao hai lưỡi” nếu sử dụng sai cách. Vậy nên việc sử dụng đúng là vô cùng quan trọng.
Ngành Dược không chỉ là sản xuất và phân phối thuốc, mà nhiệm vụ người Dược sĩ còn là đảm bảo việc dùng thuốc là phù hợp với mỗi cá thể người bệnh. Việc học và nghiên cứu phải được liên kết với thực hành lâm sàng, phải hiểu về tình trạng bệnh và đặc điểm riêng trên từng đối tượng.
Quá trình học của mình trải từ giảng đường đến các phòng lab, nhà máy và cả bệnh viện, quá rộng lớn so với cái mà mình đã hình dung.
Môn học nào khiến bạn “ám ảnh” nhất?
Quỳnh Giao:
Với mình, chắc chắn là Hóa hữu cơ. Mình vẫn nhớ rõ buổi học về cơ chế phản ứng, khi thầy say sưa vẽ hàng chục công thức cùng những mũi tên chỉ chằng chịt khắp bảng. Lúc đó, trong đầu mình chỉ nghĩ: “Có lẽ vài chục năm nữa, mình sẽ kể lại cho con cháu nghe rằng ngày xưa đã phải học một thứ kiến thức vừa kỳ diệu vừa… kỳ quái như thế này trong những năm tháng đại học đầy gian nan”.
Thế nhưng, càng khó khăn và đáng sợ bao nhiêu, thì khi vượt qua và tốt nghiệp thành công, mình lại càng thấy tự hào và nể phục chính bản thân vì đã kiên trì, nỗ lực không ngừng để vượt qua những thử thách chông gai đó.
Tường Vi:
Mỗi môn học đều có cái khó riêng, và đôi khi chính sự khó đó lại tạo nên vẻ đẹp cho những ai thật sự đam mê. Với mình, kỷ niệm khó quên nhất gắn liền với Hóa sinh và Hóa hữu cơ. Dù có nền tảng Hóa khá vững vì xuất thân từ lớp chuyên Hóa, nhưng hai môn này vẫn là thử thách lớn. Những biến đổi nhỏ bé diễn ra trong cơ thể hằng ngày, thoạt nhìn tưởng như rất đơn giản, nhưng ẩn sau đó là cả một chuỗi phản ứng hóa học phức tạp và tinh vi.
Cơ thể con người giống như một “nhà máy khổng lồ” mà tạo hóa đã sắp đặt, để hiểu hết cơ chế vận hành ấy thực sự vượt quá sức mình. Chính vì thế, vừa khó khăn, vừa cuốn hút, và để lại trong mình nhiều dấu ấn đặc biệt.
Bên cạnh kiến thức chuyên môn, kỹ năng nào sinh viên Y Dược cần rèn luyện sớm?
Quỳnh Giao:
Với mình, kỹ năng quan trọng nhất chắc chắn là ngoại ngữ. Với sinh viên Dược, tiếng Anh đặc biệt quan trọng vì hầu hết tài liệu chuyên ngành đều được viết bằng tiếng Anh. Khả năng đọc hiểu giúp chúng mình tiếp cận kho kiến thức mới, phục vụ trực tiếp cho quá trình học tập và nghiên cứu.
Bên cạnh đó, ngoại ngữ cũng mở ra nhiều cơ hội việc làm, đặc biệt là ở các vị trí mang tính quốc tế. Riêng với sinh viên Y Dược, có ngoại ngữ tốt còn đồng nghĩa với cơ hội tham gia các chương trình trao đổi, du học ngắn hạn tại nước ngoài.
Dù không đặt mục tiêu du học lâu dài, việc được trải nghiệm môi trường học tập ở một quốc gia khác cũng mang lại rất nhiều giá trị, không chỉ về chuyên môn mà còn về kỹ năng sống và sự trưởng thành của mỗi cá nhân.
Tường Vi:
Theo mình, có ba kỹ năng quan trọng.
Thứ nhất là kỹ năng làm việc nhóm - để một tập thể hoạt động hiệu quả thì không thể thiếu sự phối hợp nhịp nhàng, từ việc phân công thao tác trong phòng thí nghiệm cho đến việc hỗ trợ nhau trong học tập lý thuyết.
Thứ hai là kỹ năng quản lý thời gian. Lịch học của sinh viên Y Dược thường dày đặc, xen kẽ giữa lý thuyết và thực hành, nên biết sắp xếp thời gian hợp lý là điều vô cùng cần thiết.
Cuối cùng, mình đánh giá rất cao kỹ năng hệ thống hóa kiến thức. Khối lượng kiến thức quá lớn dễ khiến sinh viên bị choáng ngợp, nhưng nếu biết cách liên kết các môn học, nhìn ra mối quan hệ giữa các phần kiến thức, thì việc học sẽ nhẹ nhàng và hiệu quả hơn rất nhiều.
Cơ hội việc làm sau tốt nghiệp của sinh viên Dược như thế nào?
Quỳnh Giao:
Sinh viên tốt nghiệp trường Đại Học Y Dược TP.HCM sẽ trở thành Dược sĩ đa khoa, có đủ năng lực chuyên môn để làm việc ở nhiều lĩnh vực khác nhau như sản xuất thuốc, dược bệnh viện hay trình dược viên. Riêng với mình, vì định hướng theo mảng sản xuất nên mình xin chia sẻ rõ hơn về con đường này.
Dược sĩ làm trong lĩnh vực sản xuất có thể đảm nhận nhiều vị trí tại các công ty và xí nghiệp dược phẩm, dược mỹ phẩm. Cụ thể, đó có thể là công việc tại phòng nghiên cứu và phát triển (R&D), phòng quản lý chất lượng (QA), phòng đảm bảo chất lượng (QC), hoặc trực tiếp tham gia vào quy trình sản xuất tại nhà máy.
Mỗi vị trí đều có vai trò riêng, nhưng đều góp phần tạo nên một dây chuyền khép kín để đảm bảo viên thuốc đến tay người bệnh đạt chất lượng và an toàn cao nhất.
Tường Vi:
Ngành Dược thật sự rất đa dạng về cơ hội và vị trí công việc. Nếu bạn thích lâm sàng, yêu cảm giác được tiếp xúc và chăm sóc trực tiếp cho người bệnh, bệnh viện sẽ là lựa chọn phù hợp. Còn nếu đam mê nghiên cứu, bạn có thể dành thời gian trong phòng thí nghiệm để tìm ra hoạt chất mới, hoặc tổng hợp những hợp chất tiềm năng phục vụ điều trị.
Ở các nhà máy dược phẩm, Dược sĩ lại đảm nhận nhiệm vụ đảm bảo sản xuất và kiểm nghiệm thuốc đạt đúng tiêu chuẩn. Còn ở công ty dược, công việc thường xoay quanh khâu phân phối, bảo quản thuốc, hoặc tham gia vào các thử nghiệm lâm sàng.
Ngoài ra, những hướng đi như quản lý dược phẩm, kinh tế y tế hay nghiên cứu, giảng dạy cũng rất tuyệt vời. Mỗi con đường đều có màu sắc riêng, quan trọng là tìm thấy điều gì khiến bạn hứng thú và sẵn sàng gắn bó lâu dài.
Ngoài việc học, sinh viên Dược có nên tham gia hoạt động nào khác không?
Quỳnh Giao:
Từ trải nghiệm của bản thân và bạn bè, mình thấy sinh viên Y Dược thường không có nhiều thời gian rảnh để tham gia quá nhiều hoạt động khác. Khối lượng kiến thức lớn và lịch học phòng thí nghiệm dày đặc khiến phần lớn thời gian đều xoay quanh việc học. Dĩ nhiên, cũng có những bạn cân đối được giữa học tập và hoạt động ngoại khóa, nhưng số đó khá ít.
Tuy vậy, nếu sớm xác định định hướng tương lai, mỗi sinh viên hoàn toàn có thể chọn hoạt động phù hợp để tích lũy kiến thức và kinh nghiệm. Ví dụ, nếu theo định hướng nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, bạn có thể xin làm nghiệm chế viên (monitor) tại các bộ môn để rèn luyện kỹ năng thực hành.
Còn nếu muốn phát triển theo hướng trình dược viên hay mảng kinh doanh, thì nên tham gia các cuộc thi, hoạt động liên quan đến kinh tế, marketing hoặc sáng tạo. Đây sẽ là cách giúp làm quen sớm với sự năng động đặc thù của lĩnh vực này.
Tường Vi:
Bản thân mình thì ngược lại, mình khá tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa. Ngoài việc học, trường đại học luôn có rất nhiều hoạt động để sinh viên tham gia. Từ văn hóa, văn nghệ, kết nối như Lễ Kết Nghĩa, Hội trại Dược Khoa, cho đến các chương trình tình nguyện như Xuân tình nguyện, Mùa hè xanh. Rồi còn có các hoạt động học thuật như hội thảo, sinh hoạt khoa học, hội nghị khoa học; các hoạt động thể thao và cả câu lạc bộ, đội - nhóm.
Với mình, những hoạt động ngoại khóa trước hết để lại rất nhiều kỷ niệm và mối quan hệ ý nghĩa. Đây là nơi mình được kết nối với nhiều người, tìm thấy những người “cùng tần số” sau khi vừa bước vào môi trường đại học còn xa lạ.
Nhưng quan trọng hơn, đó chính là cơ hội: cơ hội học hỏi, trải nghiệm những điều mới, đi đến những vùng đất mới, rèn luyện kỹ năng mới; cơ hội hiểu rõ hơn về ngành nghề, xác định định hướng tương lai, và thậm chí nắm bắt thông tin nghề nghiệp từ sớm. Những trải nghiệm ấy khiến hành trình sinh viên của mình trở nên trọn vẹn hơn rất nhiều.
Sinh viên Y Dược có thể kiếm thêm thu nhập bằng cách nào?
Quỳnh Giao:
Như mình đã chia sẻ, vì khối lượng học tập quá lớn nên việc kiếm thêm thu nhập với sinh viên Y Dược không hề dễ. Cá nhân mình luôn quan niệm “giờ nào việc đó”, nên gần như dành toàn bộ thời gian cho việc học.
Dù vậy, mình và nhiều bạn khác vẫn có thể hỗ trợ phần nào học phí cho gia đình nhờ các học bổng khuyến khích từ trường và tổ chức. Với mình, học bổng không chỉ là phần thưởng mà còn là nguồn động lực tinh thần. Có những lúc quá tải, muốn bỏ cuộc, thì chính số tiền học bổng lại nhắc nhở mình cố gắng thêm một lần nữa. Mình thật sự biết ơn vì nhờ học bổng, mình đã vượt qua được nhiều giới hạn của bản thân.
Tất nhiên, nhiều bạn bè của mình vẫn cân đối tốt giữa học tập và làm thêm. Công việc phổ biến nhất là gia sư. Hiện nay có nhiều nền tảng kết nối uy tín giữa gia sư và học sinh, giúp sinh viên chủ động và an toàn hơn khi tìm kiếm công việc. Nếu sắp xếp hợp lý, việc dạy kèm không chỉ mang lại thu nhập mà còn giúp rèn luyện tư duy, củng cố kiến thức - một lựa chọn rất đáng để thử.
Tường Vi:
Mình cùng quan điểm với Giao về nguồn thu nhập đến từ học bổng và công việc gia sư. Bản thân mình cũng đã trải nghiệm công việc làm gia sư để vừa củng cố kiến thức, vừa tạo thêm nguồn thu nhập. Tụi mình sẽ thường nhận dạy gia sư các môn Toán, Lý, Hóa và Sinh.
Ngoài ra, với sinh viên những năm cuối, một lựa chọn khác là trở thành thực tập sinh tại các công ty dược phẩm. Dù thu nhập không cao, nhưng đổi lại, trải nghiệm thực tế và kinh nghiệm tích lũy trong môi trường chuyên nghiệp lại vô cùng quý giá cho định hướng nghề nghiệp sau này.
.png)
Sinh viên Y Dược thường đối mặt với áp lực nào và bạn đã làm thế nào để vượt qua?
Quỳnh Giao:
Theo mình, áp lực lớn nhất của sinh viên Y Dược chính là khối lượng học tập khổng lồ. Lý thuyết, thực hành, kiểm tra, thi cử nối tiếp nhau gần như không có điểm dừng. Một tuần học cứ lặp đi lặp lại: học bài, ôn bài, chuẩn bị cho buổi thực hành, rồi vấn đáp đầu giờ, cuối giờ, thi giữa kỳ, thi cuối kỳ… Tất cả khiến mình không ít lần chới với, mệt mỏi và muốn buông xuôi. Mình biết nhiều bạn cũng từng có suy nghĩ bỏ cuộc, thậm chí đã rẽ sang con đường khác.
Với bản thân, mình không có bí quyết nào quá đặc biệt. Điều giữ mình ở lại chính là đam mê với ngành và trách nhiệm với lựa chọn của bản thân. Những lúc khó khăn nhất, chính niềm yêu thích đã níu mình đứng dậy, còn trách nhiệm thì ngăn mình bỏ cuộc. Nếu có một lời khuyên, mình chỉ muốn nói: hãy tự lựa chọn ngành học và trường học cho chính mình, vì chỉ khi quyết định xuất phát từ bản thân, bạn mới đủ động lực để đi đến cùng.
Tường Vi:
Những áp lực về điểm số hay định hướng muộn có lẽ không chỉ sinh viên Y Dược mới gặp phải. Với mình, mỗi khi nản, mình thường tự nhủ hai điều: “Nếu đã đậu được thì sẽ học được” và “Không bao giờ là quá trễ để bắt đầu một điều gì”. Mỗi người có khả năng và tốc độ phát triển khác nhau, việc tự ép mình quá mức chưa chắc đã mang lại kết quả tốt hơn. Thay vào đó, mình cố gắng biến áp lực thành động lực để mỗi ngày tiến lên thêm một chút.
Một đặc trưng khác của sinh viên Y Dược là thời gian học kéo dài. Trong khi bạn bè ngành khác chỉ mất 3,5-4 năm để ra trường, thì chúng mình phải gắn bó tối thiểu 5-6 năm mới có tấm bằng đầu tiên. Nhìn bạn bè đồng trang lứa đi làm, tạo ra giá trị cho xã hội, còn mình thì vẫn “dậm chân” trên giảng đường, cảm giác đó thật sự khó diễn tả. Dù đã chuẩn bị tinh thần, mình vẫn không tránh khỏi những lúc nản lòng.
Nhưng nản thì cũng phải bước tiếp thôi. Mỗi lần mệt mỏi, mình tự nhắc lại lý do vì sao đã chọn hành trình này, và nhờ đó mà mình không bỏ cuộc. Tương lai luôn khó đoán: đi tiếp chưa chắc đã tiến lên, nhưng dừng lại thì chắc chắn sẽ tụt lại, mà mình thì không muốn tụt lại đâu.
Thông điệp các bạn muốn gửi đến các tân sinh viên Y Dược?
Ngành Y Dược với sứ mạng thiêng liêng là bảo vệ sức khoẻ con người, là ngành học với rất nhiều khó khăn và thử thách, mong rằng các bạn sinh viên Y Dược sẽ giữ đam mê, luôn nỗ lực và vững vàng tiến bước.
Doctor247 chân thành cảm ơn Quỳnh Giao và Tường Vi!
Dĩ nhiên rằng, hành trình của Quỳnh Giao sẽ khác với chặng đường của Tường Vi và càng không thể giống với trải nghiệm của tất cả sinh viên Dược. Nhưng Doctor247 tin rằng, những chia sẻ của thế hệ anh chị đi trước sẽ trở thành một “người bạn đồng hành”, giúp các bạn tân sinh viên tìm thấy sự đồng cảm, nền tảng tham khảo định hướng và nuôi dưỡng động lực vững bước về phía trước.
