ỦA VẬY HẢ?

Vì sao bạn luôn cảm thấy lo âu? Não bộ có thể đang thiếu một dưỡng chất quan trọng

Thanh Trang 22/12/2025 13:25

Lo âu thường khiến nhiều người có cảm giác như não bộ đang “phản bội” chính mình.

Một phân tích khoa học mới đây đặt ra khả năng rằng những người thường hay lo âu có thể liên quan đến sự thiếu hụt của một dưỡng chất quan trọng đối với não.

Thiếu một dưỡng chất quan trọng khiến bạn dễ lo âu

Theo phân tích từ UC Davis Health, những người mắc một số rối loạn lo âu có xu hướng sở hữu mức choline trong não thấp hơn so với người không mắc bệnh.

Choline là một dưỡng chất thiết yếu, đóng vai trò trong việc điều hòa cảm xúc, trí nhớ và sức khỏe tế bào thần kinh. Chất này chủ yếu được cung cấp qua thực phẩm như trứng, cá, thịt gà, thịt bò và đậu nành.

vi-sao-ban-luon-cam-thay-lo-au_-nao-bo-co-the-dang-thieu-mot-duong-chat-quan-trong.png

Mức giảm nồng độ choline trong não của những người mắc rối loạn lo âu là bao nhiêu?

Nghiên cứu tổng hợp dữ liệu từ 25 nghiên cứu hình não trước đó, so sánh 370 người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn lo âu với 342 người không mắc bệnh lý này.

Bằng kỹ thuật MRI không xâm lấn đo lường các chất hóa học trong não, nhóm nghiên cứu ghi nhận những người tham gia nghiên cứu có rối loạn lo âu giảm khoảng 8% nồng độ choline tại các vùng não liên quan đến kiểm soát cảm xúc và nhận thức.

Theo chia sẻ của Richard Maddock, tác giả chính của nghiên cứu và là giáo sư nghiên cứu tại Đại học California, Davis, mức giảm 8% tuy nghe có vẻ nhỏ nhưng lại mang ý nghĩa đáng kể trong bối cảnh hoạt động sinh học của não bộ.

Mức giảm 8% nghe có vẻ không lớn, nhưng với não bộ nó lại rất đáng kể.

Giáo sư Richard Maddock chia sẻ

Rối loạn lo âu hiện là nhóm bệnh tâm thần phổ biến nhất tại Mỹ, ảnh hưởng đến khoảng 30% người trưởng thành. Theo ông Maddock, tình trạng này có thể gây suy giảm nghiêm trọng chất lượng sống, trong khi nhiều người vẫn chưa tiếp cận được điều trị phù hợp.

Choline có thể được tổng hợp bằng những cách nào?

Choline là chất mà não sử dụng với lượng lớn để duy trì chức năng bình thường. Cơ thể con người chỉ tự tổng hợp được một phần rất nhỏ, vì vậy phần lớn phải đến từ chế độ ăn uống.

Các nghiên cứu trước đây cho thấy nhiều người trưởng thành không đạt mức choline khuyến nghị, bất kể có mắc chứng rối loạn lo âu hay không.

Cơ thể con người chỉ tự tổng hợp được một phần rất nhỏ, vì vậy phần lớn phải đến từ chế độ ăn uống
Phần lớn choline được tổng hợp từ thực phẩm như trứng, cá, thịt gà, thịt bò và đậu nành

Mối liên hệ giữa choline và rối loạn lo âu

Richard Maddock và các cộng sự nhận định rằng mối liên hệ được quan sát thấy có thể liên quan đến căng thẳng mạn tính, hơn là xuất phát từ sự thiếu hụt dưỡng chất đơn lẻ.

Theo họ, các rối loạn lo âu thường đi kèm phản ứng stress mạn tính, khiến hoạt động chuyển hóa của não gia tăng.

Về lâu dài, áp lực này có thể làm suy giảm nồng độ choline tại những vùng não tham gia điều hòa cảm xúc và nhận diện mối đe dọa.

Nghiên cứu khuyến nghị không tự ý bổ sung choline

Tuy vậy, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng dữ liệu hiện tại chưa chứng minh choline thấp là nguyên nhân gây lo âu. Nghiên cứu cũng không khuyến nghị việc tự ý bổ sung choline bằng cách loại thực phẩm chức năng.

Ông Maddock cảnh báo rằng việc dùng quá liều choline có thể gây tác dụng phụ, và cần thêm nhiều nghiên cứu trước khi cân nhắc bất kỳ hướng điều trị nào.

Nghiên cứu khuyến nghị không tự ý bổ sung choline
Nghiên cứu khuyến nghị không tự ý bổ sung choline

Choline trở thành một mảnh ghép mới trong bức tranh phức tạp của rối loạn lo âu

Một số chuyên gia khác đánh giá phát hiện này là thú vị nhưng vẫn chưa đủ để đưa ra kết luận rõ ràng. Nona Kocher, bác sĩ tâm thần được cấp chứng chỉ hành nghề tại Miami Beach, cho rằng mức giảm choline này không hề nhỏ, nhưng bà xem đây là dấu hiệu của sự căng thẳng chuyển hóa trong não hơn là bằng chứng trực tiếp về nguyên nhân bệnh.

Ở thời điểm hiện tại, choline được xem như một mảnh ghép sinh học mới trong bức tranh phức tạp của rối loạn lo âu. Phát hiện này chưa mang lại giải pháp điều trị hay lời khuyên dinh dưỡng cụ thể, nhưng góp phần làm rõ cách mà căng thẳng kéo dài có thể thay đổi hóa học não bộ. Chừng đó cũng đủ để giới nghiên cứu và những người quan tâm đến sức khỏe tinh thần tiếp tục theo dõi sát sao.

Tóm lại

1. Choline là gì?

Choline là một dưỡng chất thiết yếu, tham gia vào việc duy trì cấu trúc tế bào thần kinh và hỗ trợ các chức năng của não như điều hòa cảm xúc, trí nhớ và hoạt động chuyển hóa.

2. Có thể sử dụng thực phẩm chức năng để bổ sung choline để hạn chế rối loạn lo âu không?

Hiện chưa có bằng chứng cho thấy việc bổ sung choline bằng thực phẩm chức năng giúp cải thiện hoặc phòng ngừa rối loạn lo âu. Các nhà nghiên cứu cũng không khuyến nghị tự ý dùng choline liều cao vì có thể gây tác dụng phụ.

3. Hiện nay có thể xem việc thiếu choline là nguyên nhân gây ra hội chứng rối loạn lo âu không?

Chưa. Dữ liệu hiện tại không chứng minh thiếu choline là nguyên nhân gây rối loạn lo âu. Mức choline thấp được ghi nhận như một đặc điểm đi kèm, có thể liên quan đến stress mạn tính và thay đổi chuyển hóa trong não, chứ chưa phải mối quan hệ nhân quả.

Thanh Trang