Nghiên cứu mới: Ăn uống cũng làm tăng nguy cơ ung thư phổi
Nghiên cứu mới đây hé lộ một yếu tố nguy cơ đáng ngạc nhiên dẫn đến ung thư phổi: chế độ ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến (ultraprocessed foods).
Khi thực phẩm công nghiệp gây họa cho lá phổi
Được đăng trên tạp chí y khoa Thorax, nghiên cứu cho thấy, những người tiêu thụ lượng thực phẩm siêu chế biến cao có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn 41% so với nhóm ăn ít, ngay cả khi đã tính đến yếu tố hút thuốc.
Phân tích hơn 100.000 người tham gia khảo sát dinh dưỡng toàn quốc tại Mỹ, các nhà khoa học nhận thấy rằng, thực phẩm siêu chế biến chiếm trung bình gần 3 khẩu phần ăn mỗi ngày. Các loại phổ biến nhất là thịt nguội, nước ngọt có hoặc không chứa caffeine.
Thực phẩm siêu chế biến là những loại chứa thành phần “không hoặc hiếm khi có trong nhà bếp”, kèm theo phụ gia nhằm tăng độ hấp dẫn: chất bảo quản, chất tạo màu, hương liệu tổng hợp, đường và chất béo được biến đổi.
Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng quy trình chế biến công nghiệp làm biến đổi cấu trúc thực phẩm, sinh ra các hợp chất độc hại như acrolein. Những chất này vốn xuất hiện trong khói thuốc lá, dầu chiên nóng và nhựa cháy.
Ung thư phổi là loại ung thư phổ biến thứ hai thế giới, với hơn 2,4 triệu ca mới vào năm 2022. Hút thuốc là yếu tố nguy cơ hàng đầu, nhưng không phải duy nhất.
Tiến sĩ Fang Fang Zhang (Đại học Tufts) cảnh báo rằng nếu chỉ điều chỉnh yếu tố hút thuốc một cách sơ sài trong phân tích, nguy cơ bị "nhiễu" vẫn còn. Tuy nhiên, đáng chú ý là mối liên hệ giữa thực phẩm siêu chế biến và ung thư phổi lại mạnh hơn ở người chưa từng hút thuốc.
Vì sao thực phẩm siêu chế biến gây hại?
Bác sĩ David Katz, chuyên gia y học dự phòng cho rằng, thực phẩm siêu chế biến thường chứa nhiều đường, muối, calo rỗng và ít dưỡng chất thiết yếu. Đó là những yếu tố dễ gây viêm mạn tính và tổn hại hệ miễn dịch. Đây là hai yếu tố nền tảng mở đường cho sự phát triển của tế bào ung thư.
Thêm vào đó, thực phẩm công nghiệp thường thiếu omega-3, loại chất béo tốt hỗ trợ chống viêm và điều hòa miễn dịch. Lý do là omega-3 làm giảm thời gian bảo quản nên thường bị loại bỏ trong quá trình sản xuất.
Bao bì nhựa, chất tạo mùi, chất tạo màu và các phụ gia khác cũng có thể là nguồn gây rối loạn nội tiết và tổn thương tế bào.
Nghiên cứu này không chứng minh quan hệ nhân quả tuyệt đối, nhưng là lời cảnh báo mạnh mẽ về ảnh hưởng lâu dài của thực phẩm công nghiệp tới sức khỏe hô hấp.
Lựa chọn thay thế lành mạnh không nằm ở các chế độ ăn kiêng khắt khe mà đơn giản là: ăn nhiều hơn các thực phẩm toàn phần như rau củ, trái cây, hạt, đậu, ngũ cốc nguyên hạt, và giảm bớt sản phẩm đóng gói sẵn.
Chỉ cần thay một món thiếu lành mạnh mỗi ngày bằng một món ăn tốt cho sức khỏe, bạn đã có thể giảm đi phần nào nguy cơ dẫn đến những căn bệnh nguy hiểm.