5 sai lầm tài chính âm thầm kéo bạn ra khỏi giấc mơ nghỉ hưu

1. Tăng chi tiêu khi thu nhập tăng

Khi có thêm thu nhập, nhiều người có xu hướng nâng cấp lối sống: mua xe mới, đi nghỉ dưỡng, ăn ngoài nhiều hơn. Đây gọi là “lối sống leo thang”, và nó khiến bạn mãi không thể bắt đầu tiết kiệm nghiêm túc.

Chuyên gia Dana Menard (người sáng lập Twin Cities Wealth Strategies) khuyên rằng, mỗi lần được tăng lương, hãy tự động trích trước một phần cho tiết kiệm hoặc trả nợ. Đừng chờ đến khi tiền vào tài khoản rồi mới "tính sau."

Tại Mỹ, có một cách thông minh đó là cài đặt tài khoản 401(k) (tài khoản tiết kiệm hưu trí) tự động tăng tỷ lệ đóng góp mỗi năm 1-2% cùng lúc nhận tăng lương. Bạn có thể tham khảo các dạng quỹ/bảo hiểm hưu trí ở Việt Nam để thực hiện tương tự.

2. Không theo dõi những khoản chi nhỏ

Bạn có thể nghĩ rằng chỉ cần kiểm soát tiền thuê nhà, thực phẩm hay các khoản vay là đủ. Nhưng theo một khảo sát vào năm 2023, người Mỹ trung bình chi 118 USD/tháng cho đồ ăn giao tận nơi và 78 USD/tháng tại quán cà phê. Đây là những khoản tưởng nhỏ nhưng tích lũy lại thì sẽ trở thành một con số vô cùng đáng kể.

Các chuyên gia khuyên rằng, bạn nên lập bảng chi tiêu hằng tháng, ghi lại tất cả chi phí kể cả ly cà phê sáng, phí giao đồ ăn, đến hóa đơn điện thoại, internet, bảo hiểm. Nhìn thấy toàn bộ con số trên một trang giấy sẽ giúp bạn nhận ra những khoản "rò rỉ" không ngờ.

3. Vẫn dùng thẻ tín dụng khi còn nợ

Một sai lầm phổ biến là tiếp tục quẹt thẻ tín dụng trong khi vẫn còn nợ gốc. Lãi suất thẻ tín dụng tại Mỹ hiện lên đến 21 - 22%, tại Việt Nam, con số này dao động từ 12% - 45% tùy loại thẻ, và nếu bạn chỉ trả số tối thiểu mỗi tháng, bạn gần như không thể xóa được nợ.

Hơn nữa, việc mua hàng qua vài cú nhấp điện thoại khiến tiêu xài trở nên vô thức và nguy hiểm.

Chiến lược trả nợ hiệu quả là tập trung trả khoản có lãi suất cao nhất. Tuy nhiên, việc trả khoản nợ nhỏ nhất trước cũng sẽ góp phần tạo "cảm giác chiến thắng", thúc đẩy tinh thần tiếp tục trả nợ.

4. Không lập quỹ khẩn cấp

Một khoản tiền dự phòng 3 - 6 tháng sinh hoạt phí sẽ là một chiếc “phao” giúp bạn không phải rút tiền từ tài khoản hưu trí khi gặp sự cố như mất việc, tai nạn hay sửa chữa nhà cửa.

Một ví dụ minh họa ở Mỹ như sau: Nếu rút 5.000 USD từ tài khoản 401(k) trước tuổi 59, bạn phải chịu phạt 10% (500 USD), cộng thêm thuế thu nhập khoảng 1.100 USD, tức chỉ còn lại 3.400 USD. Đó là chưa kể bạn đã mất khoản lãi kép tương lai.

Nói cách khác, cứ mỗi lần rút tiền hưu trí sớm là bạn đang đẩy tuổi nghỉ hưu ra xa hơn.

5. Tiêu hết các khoản thu nhập bất ngờ

Tiền thưởng, hoàn thuế hay đơn giản là tiền mừng sinh nhật cũng là một trong những cơ hội tuyệt vời để trả nợ hoặc xây dựng quỹ dự phòng. Nhưng nhiều người lại dùng nó để mua sắm nhất thời.

Hãy lập sẵn “kế hoạch cho tiền rơi” - ghi rõ tỷ lệ dành cho tiết kiệm, trả nợ và phần thưởng nhỏ. Nếu không có kế hoạch, hãy đợi 30 ngày trước khi tiêu số tiền đó.

Dù bạn đang ở giai đoạn nào trong hành trình tài chính, việc sửa những sai lầm nhỏ từ hôm nay có thể tạo nên sự khác biệt khổng lồ trong tương lai.

Và trên con đường đi đến một tuổi hưu an nhàn, điều quan trọng nhất không phải bạn bắt đầu từ đâu, mà là bạn bắt đầu ngay từ bây giờ.

An