Sốt xuất huyết Dengue: Nhận diện sớm để không phải trả giá đắt
Sốt xuất huyết Dengue đang trở thành thách thức y tế quanh năm, không còn là căn bệnh "chỉ xuất hiện mùa mưa" như trước kia.
Trong 5 tháng đầu năm 2025, cả nước ghi nhận gần 23.000 ca mắc và 5 ca tử vong. Bệnh không chỉ gây tổn hại đến sức khỏe người dân mà còn để lại gánh nặng chi phí điều trị rất lớn. Một bệnh nhân tại Hà Nội đã phải nằm viện 21 ngày và chi trả hơn 300 triệu đồng do biến chứng nặng, phát hiện bệnh muộn.
Đừng nhầm lẫn sốt xuất huyết với cảm cúm
Theo PGS.TS.BS Đỗ Duy Cường - Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai: Nhiều người có tâm lý chủ quan, cho rằng sốt chỉ là cúm thông thường nên tự điều trị tại nhà. Thực tế, biểu hiện ban đầu của sốt xuất huyết khá mờ nhạt, dễ bị bỏ qua. Đến khi cơ thể xuất hiện xuất huyết, sốt cao, hoặc tiểu cầu giảm mạnh thì bệnh đã vào giai đoạn nặng.
Một trường hợp điển hình là một sinh viên trẻ tự điều trị ở nhà trong 5 ngày, khi nhập viện đã rơi vào tình trạng sốc nặng, cô đặc máu, phải thở máy và lọc máu. Bên cạnh đó, nhiều người còn có thói quen tự truyền dịch, dùng kháng sinh hoặc corticoid mà không có chỉ định, khiến bệnh tiến triển xấu nhanh chóng.
PGS.TS.BS Đỗ Duy Cường khuyến cáo: Nếu trong gia đình hoặc khu vực sinh sống có người mắc bệnh, nên chủ động đi xét nghiệm máu và kháng nguyên ngay từ những ngày đầu có dấu hiệu sốt, đau nhức mình mẩy. Các xét nghiệm hiện nay rất đơn giản, có thể phát hiện sớm sốt xuất huyết ngay cả khi chưa xuất hiện triệu chứng điển hình.
Bệnh đang lan rộng, không còn theo mùa
Thực tế cho thấy sốt xuất huyết đang xuất hiện ở cả miền Trung và miền Bắc, không còn tập trung ở các tỉnh phía Nam như trước. Khánh Hòa ghi nhận hơn 1.600 ca và 74 ổ dịch từ đầu năm, Phú Yên bùng phát dịch sau đợt ngập lụt trái mùa. Ở phía Bắc, Hà Nội từng ghi nhận hơn 36.000 ca vào năm 2023; đến giữa tháng 4/2025, Hải Phòng cũng đã có gần 200 ca, tăng gấp đôi so với cùng kỳ.
Các chuyên gia y tế nhấn mạnh: Dịch đang lan nhanh và khó đoán do tác động của khí hậu thất thường, tốc độ đô thị hóa cao và thói quen sinh hoạt thiếu vệ sinh tại nhiều khu vực. Vì vậy, kiểm soát dịch bệnh đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành y tế, chính quyền địa phương và chính mỗi người dân.
Ngoài việc kiểm soát muỗi truyền bệnh, ngành y tế hiện đang đẩy mạnh triển khai vắc-xin phòng sốt xuất huyết cho các nhóm có nguy cơ cao. Vắc-xin của Takeda đã được WHO khuyến nghị và phê duyệt tại hơn 40 quốc gia. Đây là một bước đi quan trọng trong chiến lược phòng ngừa chủ động, giảm gánh nặng điều trị, và hướng đến mục tiêu không còn ca tử vong do sốt xuất huyết vào năm 2030.