23/5/2025 | Cảnh báo nguy cơ bùng phát đại dịch cúm mèo toàn cầu. Bão Mặt trời khủng khiếp tấn công Trái Đất

Sửa tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp y, bác sĩ: Sinh viên ngành y cần biết

Bộ Y tế đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư mới về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng và y sĩ. Dự thảo điều chỉnh một số quy định về trình độ đào tạo, bồi dưỡng và điều kiện hành nghề, nhằm cập nhật theo Luật Khám chữa bệnh 2023 và khắc phục bất cập trong thực tiễn.

Một trong những thay đổi đáng chú ý là việc bổ sung bác sĩ chuyên khoa cấp II hoặc tiến sĩ ngành răng – hàm – mặt vào các chức danh bác sĩ cao cấp và bác sĩ chính. Dự thảo cũng bỏ yêu cầu về trình độ ngoại ngữ ở các hạng chức danh, đồng thời thay thế các chứng chỉ bồi dưỡng cụ thể bằng giấy phép hành nghề hoặc chứng chỉ theo tiêu chuẩn chức danh chung.

Với chức danh y sĩ hạng IV, trình độ đào tạo được nâng từ trung cấp lên cao đẳng. Mức lương sẽ được điều chỉnh từ hệ số loại B sang loại A0, tương ứng với trình độ cao đẳng. Các y sĩ đang làm việc với bằng trung cấp sẽ phải chuẩn hóa lên cao đẳng trước ngày 1/1/2030.

Những thay đổi này được đánh giá là cần thiết nhằm phù hợp với thực tế đào tạo và nhu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành y tế, đặc biệt với những sinh viên đang theo học hoặc có ý định theo đuổi ngành y.

Cảnh báo nguy cơ bùng phát đại dịch cúm mèo toàn cầu

Giáo sư Alexander Gintsburg, Giám đốc Viện Gamaleya (Nga), cảnh báo virus cúm gia cầm H5N1 đang lây lan sang mèo và có thể chỉ cần một vài đột biến nữa là đủ để truyền từ người sang người qua không khí. Nếu điều này xảy ra, thế giới có thể đối mặt với một đại dịch có tỷ lệ tử vong lên tới 50–70%, vượt xa nhiều dịch bệnh từng có.

Nghiên cứu từ Đại học Maryland cho thấy hơn 600 ca mèo nhiễm H5N1 tại 18 quốc gia, phần lớn tử vong. Đặc biệt, nhiều mèo sống trong nhà và không tiếp xúc với chim hay thực phẩm sống, cho thấy virus có thể đã lây lan qua các con đường chưa xác định rõ. Điều này đặt ra nguy cơ virus đang vượt qua rào cản giữa các loài.

Tính từ năm 2003, WHO ghi nhận 974 ca nhiễm H5N1 ở người tại 24 quốc gia, trong đó có 470 ca tử vong. Dù chưa có bằng chứng về việc virus lây truyền bền vững giữa người với người, giới chuyên gia nhận định cần theo dõi chặt chẽ vì nguy cơ tiến hóa rất cao.

Giáo sư Gintsburg nhấn mạnh thế giới cần chuẩn bị sẵn sàng vaccine sản xuất quy mô lớn trong 3–4 tuần nếu dịch bùng phát. Tuy nhiên, hiện chưa có chương trình nào như vậy được triển khai. Các chuyên gia cảnh báo: đại dịch tiếp theo có thể bắt đầu ngay từ chính những chú mèo trong nhà.

Bão Mặt trời khủng khiếp tấn công Trái Đất: Việc ứng phó gần như bất khả thi?

Các nhà khoa học cảnh báo nhân loại chưa sẵn sàng đối phó với các hiện tượng thời tiết không gian cực đoan. Trong một cuộc diễn tập mô phỏng bão Mặt trời mạnh, họ ghi nhận kịch bản mất điện diện rộng, tê liệt hệ thống liên lạc, định vị và gián đoạn giao thông. NASA hiện cũng phát cảnh báo về một cơn bão Mặt trời lớn đang hướng về Trái Đất, xuất phát từ tia X-class cực mạnh, có khả năng gây hậu quả tương tự mô phỏng.

Khả năng dự báo bão Mặt trời vẫn là thách thức lớn. Các chuyên gia chỉ có khoảng 30 phút để phát hiện CME (phun trào vành nhật hoa) trước khi nó đến Trái Đất, khiến việc chuẩn bị hầu như bất khả thi. Báo cáo từ cuộc diễn tập tháng 5/2024 kêu gọi tăng cường đầu tư vào vệ tinh quan sát, cảm biến và hợp tác quốc tế để ứng phó sớm hơn với mối đe dọa không gian.

Một vụ bùng phát tia X cấp X2.7 vào ngày 14/5 vừa qua đã gây mất liên lạc vô tuyến trên diện rộng và ảnh hưởng điện lực ở miền Đông nước Mỹ. NASA dự báo các hiện tượng như mất điện, gián đoạn tín hiệu sẽ tiếp diễn, nhưng một số bang cũng có thể quan sát hiện tượng cực quang đẹp mắt trong thời gian tới.

Trước nguy cơ bão Mặt trời xảy ra ngày càng nhiều khi Mặt trời bước vào chu kỳ hoạt động mạnh, giới khoa học kêu gọi xây dựng hệ thống cảnh báo sớm và hành động quy mô toàn cầu để bảo vệ hạ tầng công nghệ khỏi các sự kiện thời tiết không gian cực đoan trong tương lai.

Người dân sắp được đi tàu từ Hà Nội đến Bắc Kinh

Sau 5 năm gián đoạn, tuyến tàu khách liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ hoạt động trở lại từ ngày 25/5. Mỗi ngày có 2 chuyến tàu MR1 và MR2 nối ga Gia Lâm (Hà Nội) và ga Nam Ninh (Trung Quốc), thời gian đi khoảng 12-13 tiếng, làm thủ tục xuất nhập cảnh tại Đồng Đăng và Bằng Tường.

Đặc biệt, từ ngày 27/5, ngành đường sắt hai nước sẽ tổ chức chạy tàu thẳng từ Hà Nội đến Bắc Kinh hai lần mỗi tuần. Giá vé chặng Hà Nội – Nam Ninh khoảng 1 triệu đồng, chặng Hà Nội – Bắc Kinh khoảng 9,3 triệu đồng. Hành khách cũng có thể tiếp tục hành trình đến các nước thứ ba qua các ga liên vận của Trung Quốc.

Việc khôi phục tuyến tàu này không chỉ giúp tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại và du lịch giữa hai nước, mà còn mang lại phương tiện di chuyển an toàn, tiết kiệm và thân thiện với môi trường. Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết sẽ theo dõi lượng khách để điều chỉnh tần suất chạy tàu phù hợp trong thời gian tới.

Miên Miên