Đó không chỉ là uống cà phê, mà còn là uống như thế nào. Từ cách pha, thời điểm uống đến những gì bạn cho vào tách cà phê, tất cả đều ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.

Một chút đường thì được, nhưng đừng quá tay

Một nghiên cứu lớn năm 2022 tại Anh theo dõi hơn 170.000 người trưởng thành khỏe mạnh cho thấy: những ai uống từ 1,5 đến 3,5 ly cà phê mỗi ngày có nguy cơ tử vong thấp hơn đến 30% trong vòng 7 năm tiếp theo.

Lợi ích này rõ nhất ở nhóm uống cà phê không đường. Nhóm dùng ít đường (chỉ 1 muỗng cà phê) cũng nhận được lợi ích tương tự.

Trong khi đó, trung bình người Mỹ cho khoảng 3 muỗng đường/ngày vào cà phê, vượt quá mức khuyến nghị: 6 muỗng/ngày cho nữ, 9 muỗng/ngày cho nam.

Lời khuyên: hãy giới hạn ở mức 1 muỗng đường mỗi ly, nếu không muốn làm “trôi sông” lợi ích của cà phê.

Cẩn trọng với các loại chất tạo ngọt nhân tạo

Dù không chứa calo, chất tạo ngọt nhân tạo lại có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đặc biệt trong bối cảnh chúng ta phần đông sẽ đi mua cà phê pha sẵn từ các quán nước.

Trong nghiên cứu kể trên, người dùng chất ngọt nhân tạo không nhận được lợi ích sức khỏe như người uống cà phê có đường hoặc không đường.

Dữ liệu vẫn đang được nghiên cứu thêm, nhưng có vẻ như không phải ai cũng nên chọn chất tạo ngọt thay thế. Nếu không thật sự cần thiết (ví dụ: bệnh tiểu đường), hãy cân nhắc kỹ trước khi dùng.

Nói không với các loại kem pha cà phê siêu chế biến

Các loại kem cà phê đóng chai (nhất là mùi vị mùa lễ như bí ngô, vani, caramel...) thường không chứa sữa thật, mà chủ yếu là dầu thực vật (như dầu cọ hoặc đậu nành) và đường thêm vào.

Mỗi muỗng kem như vậy có thể chứa 1 - 2 muỗng đường và nhiều chất béo khó kiểm soát. Thay vì vậy, hãy chọn sữa nguyên kem (tầm 2 muỗng là đủ) hoặc thử thêm một chút bột quế để tăng hương vị mà vẫn lành mạnh.

Ưu tiên cà phê lọc, hạn chế French Press và espresso

Một nghiên cứu năm 2020 ở Na Uy theo dõi gần nửa triệu người cho thấy: cà phê không lọc (như French Press hoặc espresso) liên quan đến tăng tỷ lệ tử vong và cholesterol cao, hoàn toàn trái ngược lại với những lợi ích ban đầu mà ta được biết.

Lý do là loại cà phê này chứa nhiều diterpenes, chất có thể cản trở gan loại bỏ cholesterol xấu khỏi máu. Trong khi đó, giấy lọc trong cà phê pha máy có thể giữ lại các chất này.

Nếu bạn uống nhiều ly mỗi ngày, hãy ưu tiên cà phê lọc bằng giấy thay vì pha bằng French Press hoặc máy espresso.

Cà phê hòa tan và decaf vẫn có lợi

Bạn không cần phải có dụng cụ pha fancy mới được hưởng lợi từ cà phê. Nghiên cứu cho thấy cà phê pha phin, cà phê hòa tan và cà phê decaf đều mang lại hiệu quả tương tự về sức khỏe.

Vui hơn nữa, cà phê hòa tan thực chất đã được lọc sẵn trước khi sấy khô thành hạt. Các loại cà phê viên nén (pod) cũng có bộ lọc mini bên trong.

Uống cà phê sớm trong ngày sẽ tốt hơn về lâu dài

Một nghiên cứu mới năm 2024 theo dõi hơn 40.000 người Mỹ phát hiện: người uống cà phê trước buổi trưa có nguy cơ tử vong thấp hơn 16% so với người uống rải rác cả ngày.

Lý do có thể là do uống cà phê muộn sẽ gây ảnh hưởng đến giấc ngủ, từ đó làm rối loạn đồng hồ sinh học (circadian rhythm), yếu tố có thể liên quan đến viêm và suy giảm miễn dịch.

Vì vậy, nếu bạn có thói quen uống cà phê buổi chiều hoặc tối, hãy cân nhắc điều chỉnh để ngủ ngon hơn và khỏe mạnh hơn về lâu dài.

Và đừng quên: Cà phê có thể khiến bạn "buồn đi ngoài"

Nếu bạn từng thấy mình cần “ghé toilet” sau khi uống cà phê, đó là vì hiệu ứng phản xạ dạ dày - ruột (gastrocolic reflex). Khi cà phê vào bụng, nó kích thích đại tràng co bóp, khiến bạn buồn đi vệ sinh, kể cả với cà phê decaf.

Vì thế, nếu bạn thường xuyên uống cà phê buổi sáng rồi lao vào kẹt xe, có lẽ nên... chuyển sang uống sau khi đến nơi làm việc sẽ hợp lý hơn.

Cà phê có thể là người bạn đồng hành tuyệt vời cho sức khỏe, miễn là bạn kiểm soát lượng đường, chọn sữa thật, tránh chất tạo ngọt nhân tạo và ưu tiên cà phê lọc.

Với người huyết áp cao (trên 160/100 mmHg) hoặc có bệnh tim mạch, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng cà phê thường xuyên.

Habi