World Cleanup Day 2025: Khi 5% dân số thế giới cùng nhau dọn rác

Khởi nguồn từ đâu?

Khởi nguồn từ phong trào “Let’s Do It” tại Estonia năm 2008, sự kiện này hiện đã lan rộng ra hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ, thu hút hàng chục triệu tình nguyện viên tham gia. Đặc biệt từ năm 2024, Liên Hiệp Quốc đã chính thức công nhận đây là ngày quốc tế, đưa World Cleanup Day trở thành một phần trong lịch các ngày hành động vì môi trường toàn cầu.

Trong năm 2025, chủ đề của chiến dịch là “Strive for Five”, kêu gọi 5% dân số thế giới cùng tham gia hoạt động dọn rác và nâng cao nhận thức về môi trường.

Con số 5% nghe có vẻ nhỏ, nhưng các nhà tổ chức tin rằng nếu một nhóm tiên phong hành động, hiệu ứng cộng hưởng sẽ tạo ra thay đổi mạnh mẽ trong toàn xã hội. Thông điệp này cũng mang ý nghĩa rằng chỉ cần một bộ phận cộng đồng quyết tâm, chúng ta hoàn toàn có thể khởi động sự chuyển dịch lớn lao.

Các hoạt động nổi bật

Trên phạm vi toàn cầu, chiến dịch năm nay được khởi động từ Ngày Môi trường Thế giới (5/6), sau đó lan tỏa mạnh mẽ đến ngày cao điểm 20/9. Các hoạt động không chỉ dừng lại ở việc thu gom rác ở đường phố, công viên, bãi biển mà còn mở rộng sang phân loại rác tại nguồn, giáo dục cộng đồng về giảm sử dụng đồ nhựa dùng một lần, cũng như khuyến khích các sáng kiến tái chế và xử lý chất thải thông minh. Sự kiện năm nay ghi nhận hàng triệu lượt tham gia, từ chính phủ, tổ chức xã hội cho đến từng nhóm cộng đồng địa phương.

Tại Việt Nam, World Cleanup Day 2025 cũng để lại dấu ấn đáng kể. Hơn 300 tình nguyện viên đã tham gia dọn dẹp khu vực đường Phạm Hùng (Hà Nội) vào ngày 20/9, thu gom hàng trăm bao rác thải nhựa và hữu cơ. Hoạt động tương tự diễn ra ở nhiều thành phố khác như Đà Nẵng, TP.HCM, Quy Nhơn, Quảng Ngãi, Cần Thơ, cũng như các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên như Gia Lai, Kon Tum. Tổng cộng, hơn 3 tấn rác đã được thu gom chỉ trong một ngày cao điểm, góp phần mang lại không gian sống sạch hơn cho cộng đồng.

Bên cạnh hoạt động thực địa, chiến dịch tại Việt Nam còn được thúc đẩy bởi tổ chức Let’s Do It Vietnam - đơn vị điều phối chính thức của phong trào. Họ không chỉ phát động các sự kiện dọn rác mà còn triển khai nhiều chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về phân loại và xử lý rác thải. Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ tham gia theo phong trào mà còn đang từng bước xây dựng một chiến lược dài hạn trong quản lý môi trường, gắn với mục tiêu phát triển bền vững.

World Cleanup Day 2025 mang lại nhiều thông điệp sâu sắc. Thứ nhất, nó khẳng định rằng những thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày như phân loại rác, hạn chế nhựa dùng một lần. Tất cả có thể tạo ra tác động to lớn nếu được nhân rộng. Thứ hai, sự kiện cho thấy sức mạnh của hiệu ứng cộng đồng, khi chỉ cần một nhóm nhỏ tiên phong đã đủ để thúc đẩy nhận thức và hành động của xã hội. Và cuối cùng, đây là cơ hội để các tổ chức, trường học, doanh nghiệp cùng chung tay giáo dục, truyền cảm hứng và lan tỏa trách nhiệm bảo vệ môi trường đến từng cá nhân.

Tuy vậy, những thách thức vẫn còn đó. Việc xử lý rác sau khi thu gom đòi hỏi một hệ thống tái chế và quản lý chặt chẽ, tránh tình trạng “rác từ bãi này chuyển sang bãi khác”. Nguồn lực để duy trì các hoạt động liên tục trong năm cũng cần được đầu tư mạnh mẽ hơn, thay vì chỉ tập trung vào một ngày sự kiện. Quan trọng hơn cả, làm thế nào để thói quen phân loại và giảm rác trở thành nếp sống lâu dài của người dân, thay vì chỉ là hành động bộc phát trong dịp lễ? Đây chính là câu hỏi mà Việt Nam cũng như nhiều quốc gia khác cần tiếp tục tìm lời giải.

Kết lại, World Cleanup Day 2025 với khẩu hiệu “Strive for Five” đã khẳng định sức mạnh của cộng đồng toàn cầu, nơi mỗi cá nhân, mỗi nhóm nhỏ đều có thể trở thành hạt nhân khởi tạo sự thay đổi. Việt Nam, bằng những hành động cụ thể và thiết thực, đã cho thấy cam kết rõ ràng trong việc chung tay cùng thế giới bảo vệ hành tinh. Chỉ cần 5% dân số hành động, một tương lai xanh - sạch - bền vững hoàn toàn nằm trong tầm tay.

Habi