Nóng: Tập thể dục giúp làm chậm, thậm chí tiêu diệt tế bào ung thư
Một nghiên cứu mới đây cho thấy khi tập thể dục, cơ bắp sẽ tiết ra những chất đặc biệt có khả năng kìm hãm sự phát triển, thậm chí tiêu diệt tế bào ung thư vú.
Khi cơ bắp hoạt động, nó sẽ giải phóng ra nhiều loại hormone và chất sinh học, được gọi chung là myokine. Một trong số đó là IL-6, một loại protein có vai trò trong phản ứng miễn dịch và chống viêm.
Nghiên cứu mới được đăng tải vào cuối tháng 8 được thực hiện với 32 phụ nữ từng bị ung thư vú và đã kết thúc điều trị. Trước khi tập, các nhà khoa học lấy máu từ họ để so sánh. Sau đó, một nửa số người tham gia được tập theo kiểu chạy/đạp xe/chèo máy cường độ cao: 30 giây tập mạnh, 30 giây nghỉ, lặp lại 7 lần, cả buổi kéo dài khoảng 45 phút. Nhóm còn lại tập nâng tạ cũng trong 45 phút với cường độ tương tự.
Ngay sau khi kết thúc buổi tập và 30 phút sau đó, các nhà khoa học lại tiếp tục lấy máu thêm. Kết quả thật bất ngờ: khi đem phần huyết tương này cho “tiếp xúc” với các tế bào ung thư vú nuôi trong phòng thí nghiệm, nhiều tế bào ngừng phát triển, thậm chí chết đi. Điều thú vị là mẫu máu lấy trước khi tập thì không có hiệu quả gì.
Lượng IL-6 trong máu sau khi tập, đặc biệt là tập cường độ cao, được quan sát thấy tăng lên rõ rệt. Và chính IL-6 cũng là yếu tố mạnh mẽ nhất làm chậm hoặc tiêu diệt tế bào ung thư trong thí nghiệm này.
Điều này cho thấy, tập thể dục không chỉ giúp cải thiện thể lực, tâm trạng mà còn tạo ra những tín hiệu sinh học chống ung thư ngay trong cơ thể.
Không chỉ là phòng ngừa, còn giảm nguy cơ tái phát
Trước đây, nhiều nghiên cứu quan sát quy mô lớn đã cho thấy: những người sống sót sau ung thư vú duy trì tập luyện thường xuyên thì ít bị tái phát hơn và sống lâu hơn. Điều này cũng đúng với các loại ung thư khác.
Ví dụ, một nghiên cứu lớn đăng trên tạp chí y học New England Journal of Medicine đã theo dõi bệnh nhân ung thư đại tràng. Một nhóm được hướng dẫn tập luyện (đi bộ nhanh, tập cường độ cao), nhóm còn lại thì không. Sau 3 năm, nhóm tập luyện ít có nguy cơ tái phát hơn 37% so với nhóm không tập. Đây là con số còn tốt hơn nhiều loại thuốc phòng ngừa.
Loại hình tập nào hiệu quả nhất?
Trong nghiên cứu này, bài tập cường độ cao ngắt quãng (HIIT) cho thấy hiệu quả mạnh mẽ nhất trong việc ức chế tế bào ung thư, vượt trội hơn cả tập tạ.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là nâng tạ vô ích. Khi tập tạ, cơ thể vẫn tăng khối lượng cơ, từ đó tiết ra nhiều myokine hơn. Nói cách khác, tập gì cũng có lợi, nhưng nếu muốn tối ưu, nên kết hợp cả hai, đặc biệt là HIIT.
Dù vậy, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng tập nhẹ nhàng như đi bộ thong thả có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe, nhưng hiệu quả chống ung thư thì không mạnh bằng tập nặng.
Liệu người từng mắc ung thư có tập nổi không?
Nghe thì có vẻ lo, vì nhiều người sau hóa trị hay xạ trị thường rất mệt mỏi. Nhưng trong nghiên cứu này, các tình nguyện viên đều chịu được buổi tập cường độ cao mà không gặp vấn đề nghiêm trọng nào. Các bác sĩ cũng cho rằng nếu được thiết kế bài tập phù hợp, tiến triển dần dần thì hoàn toàn an toàn cho người sống sót sau ung thư.
Tin vui là thể dục là phương pháp rẻ tiền, dễ tiếp cận và ai cũng có thể bắt đầu. Nó không chỉ là “phụ trợ” sau các phương pháp điều trị như hóa trị hay xạ trị, mà ngày càng được xem như một phần quan trọng trong “phác đồ điều trị” cho người bệnh ung thư.
Nói cách khác, tập thể dục chính là một loại thuốc tự nhiên mà cơ thể tự tạo ra. Một buổi tập có thể tạo nên những thay đổi sinh học tức thì, góp phần ngăn chặn tế bào ung thư phát triển.
