Các bệnh lý về hô hấp, điển hình như viêm phổi, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi. Theo nghiên cứu, các bệnh lý về hô hấp thường phổ biến nhất vào những tháng giao mùa và trẻ em thường có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn so với người lớn. Nguyên nhân của việc này được cho là do sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng mặt trời trong thời điểm giao mùa làm tăng khả năng sống sót của mầm bệnh và giảm đi khả năng miễn dịch của cơ thể [3]. Ngoài ra, ở trẻ nhỏ, do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên nguy cơ mắc bệnh cũng gia tăng [4]. Bên cạnh đó, với bé sinh mổ, mẹ sẽ cần lưu tâm nhiều hơn bởi nghiên cứu cho thấy trẻ sinh mổ có nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cao hơn 1,3 lần trẻ sinh thường [8] do:
Trẻ sinh mổ có nguy cơ miễn dịch kém
Hệ miễn dịch kém và chưa hoàn thiện là một trong những nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh hô hấp hơn, thậm chí là dễ mắc bệnh nặng [4]. Đối với trẻ sinh mổ, bé còn có nguy cơ miễn dịch kém hơn so với trẻ sinh thường nên nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt là bệnh về hô hấp càng cao hơn [20], [21]. Về nguyên nhân, trẻ sinh mổ có hệ miễn dịch kém có thể là do:
- Trẻ không tiếp xúc với lợi khuẩn có trong âm đạo của mẹ khiến các chủng lợi khuẩn ở đường ruột bị thiếu hụt và mất cân bằng [2]. Điều này có thể gây nhiều bất lợi vì có đến 70 – 80% tế bào miễn dịch hiện diện ở đường tiêu hóa và hệ vi sinh vật đường ruột cũng là yếu tố ảnh hưởng đến sức đề kháng của trẻ [5]. Khi sinh mổ, hại khuẩn từ bệnh viện phòng sinh, bệnh viện thường chiếm ưu thế ở trẻ. Vì vậy, trẻ sinh mổ thường gặp khó khăn trong việc chống lại bệnh tật và dễ mắc bệnh hơn [6].
- Sinh mổ thường khiến việc da kề da giữa mẹ và bé bị trì hoãn. Trong khi da kề da là hoạt động giúp vi khuẩn có lợi từ mẹ được truyền sang trẻ sơ sinh và giúp bé điều hòa thân nhiệt. Vì vậy, nếu không tiến hành da kề da sớm sau sinh cũng đồng nghĩa rằng hệ miễn dịch của trẻ chậm kích hoạt hơn [6], [7].
- Ngoài ra, nhiều mẹ sau sinh mổ cũng gặp khó khăn trong việc cho con bú vì vết mổ bị đau hoặc sữa mẹ về chậm, về ít. Điều này sẽ ngăn trẻ nhận được các kháng thể có trong sữa mẹ để tăng cường miễn dịch từ những ngày đầu sau sinh [6], [7].