Chỉ cần ngủ thêm 15 phút vào buổi đêm cũng giúp trí não cải thiện rõ rệt

Một nghiên cứu mới công bố cho thấy chỉ với 15 phút ngủ thêm mỗi đêm, trẻ em và thiếu niên đã có thể cải thiện đáng kể khả năng nhận thức và tăng cường phát triển não bộ – dù chênh lệch thời gian giữa các nhóm tham gia là rất nhỏ.

Giấc ngủ – yếu tố định hình não bộ đang phát triển

Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Trung Quốc và Anh thực hiện, dựa trên dữ liệu của 3.222 trẻ trong độ tuổi từ 9 đến 14.

Kết quả cho thấy nhóm có thói quen ngủ nhiều nhất (trung bình 7 giờ 25 phút mỗi đêm) đạt điểm cao hơn rõ rệt trong các bài kiểm tra về đọc hiểu, giải quyết vấn đề và khả năng tập trung, so với nhóm ngủ ít nhất (7 giờ 10 phút).

Ngoài ra, nhóm này còn có khối lượng não lớn hơn, nhịp tim thấp hơn và mức độ kết nối giữa các vùng não cao hơn. Đây là những chỉ số liên quan trực tiếp đến sự phát triển thần kinh và sức khỏe toàn diện.

Dù sự chênh lệch chỉ vỏn vẹn 15 phút, các nhà khoa học khẳng định tác động là có thật và đáng kể.

Giáo sư Barbara Sahakian, chuyên gia thần kinh học lâm sàng tại Đại học Cambridge cho biết: “Dù chỉ là sự khác biệt nhỏ về thời gian ngủ, chúng tôi đã ghi nhận được sự khác biệt về cấu trúc não, chức năng hoạt động và hiệu suất nhận thức ở trẻ,”

Theo các chuyên gia, giấc ngủ đóng vai trò sống còn trong quá trình phát triển não bộ ở tuổi dậy thì, giai đoạn mà não đang tái tổ chức mạnh mẽ và xây dựng khả năng học hỏi, kiểm soát cảm xúc và ra quyết định.

39% trẻ em thuộc nhóm ngủ kém nhất

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nhận ra rằng, gần 40% trẻ em rơi vào nhóm ngủ ít nhất, tức dưới 7 tiếng 15 phút mỗi đêm. Nhóm trung bình chiếm 24% và nhóm tốt nhất chỉ chiếm 37%.

Điều này cho thấy thiếu ngủ ở học sinh đang là một vấn đề phổ biến và có thể gây ra hậu quả dài hạn nếu không được khắc phục. Theo giáo sư Qing Ma từ Đại học Phúc Đán, đây không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là một thách thức sức khỏe cộng đồng liên quan đến giáo dục, công nghệ và môi trường sống hiện đại.

Dù nghiên cứu không thể kết luận rằng ngủ nhiều trực tiếp gây ra khả năng nhận thức tốt hơn, nhưng nó góp phần củng cố bằng chứng từ nhiều công trình khác vốn đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa giấc ngủ, hiệu suất học tập và sức khỏe tâm thần.

“Chúng tôi chưa thể nói chắc chắn trẻ học tốt vì ngủ ngon, nhưng có rất nhiều nghiên cứu đang đi theo hướng đó,” giáo sư Ma nói. “Chúng tôi cần tiếp tục làm rõ liều lượng và thời điểm tác động tích cực nhất lên não bộ.”

Trên thực tế, nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng thiếu ngủ không chỉ khiến trẻ mệt mỏi, mất tập trung mà còn làm suy giảm chức năng vùng vỏ não trước trán , vốn là nơi kiểm soát việc ra quyết định và cảm xúc.

Giữa một thế giới đầy thiết bị điện tử, lịch học dày đặc và áp lực thành tích, trẻ em ngày nay dễ dàng đánh đổi giấc ngủ để học thêm, chơi game hoặc lướt mạng.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo rằng việc hy sinh giấc ngủ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển lâu dài của trẻ, không chỉ về thể chất mà còn về khả năng nhận thức và trí tuệ.

“Ngủ đủ và đều đặn là nền tảng để con người hoạt động tối ưu. Trẻ em cần được ưu tiên không chỉ vì sức khỏe mà còn vì tương lai học tập và phát triển toàn diện,” giáo sư Sahakian nhấn mạnh.

Nghiên cứu lần này là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng giấc ngủ không chỉ là thời gian nghỉ ngơi, mà là một phần thiết yếu trong hành trình trưởng thành của trẻ. Chỉ cần thêm 15 phút mỗi đêm – có thể bằng cách bớt thời gian trước màn hình – là đã đủ để tạo ra khác biệt.

Đôi khi, chỉ là việc tắt đèn sớm hơn, gác lại điện thoại, và hiểu rằng: một đêm ngủ ngon là món quà đơn giản nhưng quý giá nhất cho não bộ đang lớn lên từng ngày.