Ngày Sức khỏe tinh thần thế giới 2024 [Kỳ 1]: Ưu tiên sức khỏe tinh thần nơi làm việc

Ngày Sức khỏe tinh thần thế giới 10/10 (World Mental Health Day) năm nay với chủ đề “Ưu tiên sức khỏe tinh thần nơi làm việc” cho thấy tính cấp thiết của vấn đề này trên toàn cầu.

Chủ đề Sức khỏe tinh thần thế giới 2024: Ưu tiên sức khỏe tinh thần nơi làm việc

Ngày Sức khỏe tinh thần thế giới (World Mental Health Day) được tổ chức vào ngày 10/10 hằng năm nhằm nâng cao nhận thức về các vấn đề sức khỏe tinh thần trên toàn cầu. Sự kiện này do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cùng Hiệp hội Sức khỏe Tinh thần Thế giới (World Federation for Mental Health) thành lập vào năm 1992. Từ khi ra đời đến nay, nó đã trở thành dịp quan trọng để công chúng, chính phủ và các tổ chức xã hội quan tâm đến sức khỏe tinh thần – một trong những vấn đề bị lãng quên hoặc đánh giá thấp trong nhiều năm qua.

Ngày này không chỉ dừng lại ở việc nâng cao nhận thức, mà còn là cơ hội để cộng đồng chia sẻ thông tin, kinh nghiệm về việc đối phó với các vấn đề tâm lý, căng thẳng và các tình trạng sức khỏe tâm thần khác. Các ngày tương tự như Ngày Sức khỏe tinh thần thế giới có thể kể đến Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 và “Are U OK?” Day tại nước Úc (ngày thứ Năm của tuần thứ hai trong tháng Chín) – một sự kiện nổi bật tập trung vào việc khuyến khích con người mở lòng về cảm xúc và sức khỏe tâm lý.

Vì sao cần ưu tiên sức khỏe tinh thần nơi làm việc?

Mỗi năm, Ngày Sức khỏe tinh thần thế giới đều chọn một chủ đề khác nhau, tùy thuộc vào tình hình toàn cầu. Năm 2024, chủ đề “Ưu tiên sức khỏe tinh thần nơi làm việc” được chọn, phản ánh sự quan tâm ngày càng gia tăng dành cho các vấn đề căng thẳng và sức khỏe tinh thần trong môi trường công sở. Việc chọn chủ đề này xuất phát từ thực tế rằng môi trường làm việc là một trong những yếu tố hàng đầu ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của con người. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ người lao động bị căng thẳng, trầm cảm và lo âu tại nơi làm việc đang ngày càng tăng, và các biện pháp hỗ trợ từ phía doanh nghiệp vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu.

Trong những năm gần đây, WHO đã công bố nhiều báo cáo cho thấy sức khỏe tinh thần nơi làm việc đang có những dấu hiệu biến chuyển tiêu cực. Một nghiên cứu của tổ chức này vào năm 2022 chỉ ra rằng có tới 15% người lao động trên toàn thế giới đang gặp các vấn đề về tâm lý, trong đó nhiều người không dám thừa nhận và yêu cầu hỗ trợ vì lo ngại về việc bị kỳ thị hoặc ảnh hưởng đến sự nghiệp. Việc thiếu chính sách hỗ trợ trong công ty cũng là một rào cản lớn khiến tình trạng này càng trầm trọng hơn.

Một ví dụ điển hình về tác động tiêu cực của căng thẳng tại nơi làm việc là trong ngành y tế. Theo Báo Sài Gòn Giải Phóng, nhân viên y tế thường xuyên phải đối mặt với áp lực công việc nặng nề, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch và quá tải công việc. Sự kiệt sức về thể chất lẫn tinh thần dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng về tâm lý, nhưng họ lại ít có cơ hội được hỗ trợ kịp thời vì rào cản tâm lý và thiếu các biện pháp chăm sóc phù hợp trong tổ chức.

Để mỗi ngày đi làm đều là một ngày vui

Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng đã có những dấu hiệu tích cực trong việc thay đổi nhận thức về sức khỏe tinh thần tại nơi làm việc. Một số công ty và tổ chức tiên phong đã bắt đầu chú trọng đến việc tạo ra môi trường làm việc lành mạnh, với các chương trình chăm sóc tinh thần cho nhân viên như tư vấn tâm lý, huấn luyện về cách quản lý căng thẳng và thúc đẩy tinh thần đồng đội. Các biện pháp này đang góp phần giảm thiểu các rủi ro về sức khỏe tâm lý và tăng cường năng suất lao động.

Microsoft có chương trình Microsoft CARES, một trong những chương trình hỗ trợ nhân viên lâu đời nhất, cung cấp các dịch vụ tư vấn bảo mật 24/7 cho nhân viên và gia đình. Microsoft còn đầu tư vào nhiều khía cạnh khác của sức khỏe, bao gồm cả thể chất, tinh thần và tài chính của nhân viên, với các chương trình phát triển cá nhân và cơ hội nghỉ phép linh hoạt để chăm sóc gia đình. Google cũng triển khai nhiều sáng kiến như chương trình gPause, bao gồm các lớp thiền định, giảm căng thẳng và quản lý lo âu cho nhân viên. Google sử dụng dữ liệu và phản hồi từ nhân viên để phát triển các chính sách mới nhằm duy trì sức khỏe tinh thần tốt trong công việc.

Có thể thấy để xây dựng được một môi trường làm việc lành mạnh, các công ty cần xem xét sức khỏe tinh thần như một phần không thể tách rời trong chiến lược lâu dài về phát triển văn hóa doanh nghiệp. Các chương trình đào tạo về kỹ năng quản lý căng thẳng, hỗ trợ tư vấn tâm lý và xây dựng một nếp nghĩ cởi mở về việc chia sẻ các vấn đề tinh thần tại nơi làm việc… là những bước đi thiết thực giúp cải thiện sức khỏe của nhân viên.

Ngày Sức khỏe tinh thần thế giới 2024, với chủ đề “Ưu tiên sức khỏe tinh thần nơi làm việc”, đang gửi đến một thông điệp rõ ràng, rằng sức khỏe tinh thần không chỉ là trách nhiệm cá nhân mà còn là nhiệm vụ của xã hội và doanh nghiệp. Việc tập trung vào sức khỏe tinh thần nơi làm việc không chỉ giúp tăng cường hạnh phúc của nhân viên mà còn góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh và phát triển bền vững cho mọi tổ chức.