Lâu lâu uống một lần thật say thì có sao không?
Có bao giờ bạn tự hỏi vào những lúc thất tình muốn uống một lần thật say thì có bị ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Hầu hết mọi người đều biết rằng, việc rượu chè quá độ và uống bia rượu thường xuyên rất ảnh hưởng đến sức khỏe. Theo chuẩn y tế, “uống say” được định nghĩa là uống từ bốn ly trở lên trong một lần với phụ nữ và năm ly trở lên với nam giới.
Thế nhưng, vào những dịp lễ như Tết, Giáng sinh hay những dịp vui như đám cưới miền Tây thì ai cũng muốn "1 2 3 dô" với mọi người. Thậm chí khi buồn lòng hay thất tình, nhiều người cũng muốn uống thật say cho vơi nỗi sầu.
Vậy việc thỉnh thoảng uống quá đà, hơn một hai ly so với bình thường có gây hại đến sức khỏe không?
Uống một lần thật say có mang lại nguy cơ tiềm ẩn ung thư không?
Khi rượu đi vào cơ thể, nó được chuyển hóa thành acetaldehyde, một chất độc có khả năng làm tổn hại DNA ở nhiều cơ quan như khoang miệng, họng, gan, đại tràng và vú. Mỗi lần cơ thể phải sửa chữa những tổn thương DNA này, các đột biến ung thư có thể xuất hiện và làm tăng rủi ro mắc ít nhất bảy loại ung thư.
Giáo sư Denis M. McCarthy - Giáo sư Tâm lý học tại Đại học Missouri, người nghiên cứu về tác động của rượu đối với hành vi, cho biết phần lớn những tổn hại nghiêm trọng thường hình thành sau nhiều năm uống rượu đều đặn.
Tiến sĩ Michael Siegel - Giáo sư Y tế công cộng và Y học cộng đồng (Trường Đại học Tufts) cũng cho biết một đêm say xỉn hiếm khi đủ sức gây ra những bệnh mạn tính như ung thư. Tuy nhiên, vì có rất ít nghiên cứu đánh giá tác động lâu dài của việc thỉnh thoảng uống quá đà, nên hiện vẫn chưa thể đưa ra kết luận chắc chắn.
Mariann Piano - Giáo sư danh dự tại Trường Điều dưỡng, Đại học Vanderbilt bổ sung rằng rất khó để thiết kế một nghiên cứu có thể chứng minh mối liên hệ trực tiếp giữa một lần uống say trong quá khứ và một bệnh lý mạn tính xuất hiện nhiều năm sau đó.
Ví dụ, nếu một người được chẩn đoán ung thư dạ dày, gần như không thể xác định liệu nguyên nhân có bắt nguồn từ một đêm tiệc xa xưa hay không.
Điều đáng lưu ý là rượu có tính gây nghiện. Nếu một lần uống say khiến bạn dần hình thành thói quen uống nhiều hơn, Tiến sĩ Siegel cảnh báo rằng rủi ro mắc các bệnh mạn tính hoàn toàn có thể tăng lên theo thời gian.
Những rủi ro ngắn hạn do một đêm say mang lại là gì?
Thỉnh thoảng uống quá chén có thể tạo ra những rủi ro xảy ra ngay trong đêm hoặc vài giờ sau đó. Một trong những tình trạng hay gặp vào mùa đông là “hội chứng tim ngày lễ” (holiday heart syndrome), khi rượu làm rối loạn các tín hiệu điện điều hòa nhịp đập của tim. Điều này khiến tim đập nhanh, loạn nhịp - hay còn gọi là rung nhĩ.
Tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ hoặc suy tim, đặc biệt với người trên 65 tuổi, người tăng huyết áp hoặc có bệnh tim mạch nền. Phần lớn trường hợp sẽ hồi phục trong khoảng 24 giờ, nhưng nếu bạn thấy tim đập bất thường kèm đau ngực hoặc chóng mặt, hãy đến cơ sở y tế ngay.
Có thể bạn quan tâm bài viết: Kỹ sư MIT phát minh miếng dán tim tự động phóng thích thuốc theo lịch
Ngoài ra, uống quá đà dù chỉ thỉnh thoảng cũng có thể dẫn tới những hành vi nguy hiểm. Theo dữ liệu của Bộ Giao thông Vận tải Mỹ, tai nạn do lái xe khi say rượu tăng mạnh trong dịp Giáng sinh và Năm mới. Riêng tháng 12 năm 2022, số ca tử vong vì lái xe khi say đạt mức cao nhất trong 15 năm.
Tiến sĩ McCarthy giải thích rằng khi rượu vào cơ thể, vùng não chịu trách nhiệm phán đoán và kiểm soát hành vi cũng bị ảnh hưởng. Điều này khiến bạn không nhận ra mức độ say thật sự của mình, từ đó dễ đưa ra quyết định nguy hiểm hơn.
Làm thế nào để uống rượu một cách an toàn hơn?
Nếu bạn xác định mình sẽ uống nhiều hơn trong những buổi tiệc, các chuyên gia khuyên rằng có vài cách giúp giảm bớt rủi ro cho cơ thể, dù không thể loại bỏ hoàn toàn tác hại của rượu.
Ăn trước khi uống
Một chiếc bụng no sẽ làm chậm quá trình hấp thu cồn, tạo thêm thời gian để gan xử lý acetaldehyde. Điều này giúp bạn đỡ say nhanh và hạn chế các nguy cơ trước mắt.
Uống xen kẽ nước lọc
Giữa mỗi ly bia/rượu, hãy uống nước lọc hoặc đồ uống không cồn. Thói quen này giúp cơ thể giữ nước, giảm cảm giác nôn nao và giúp bạn uống bia/rượu ít hơn.
Đừng nhầm lẫn rượu vang đỏ là 'lành mạnh'
Kara Wiseman - Trợ lý Giáo sư Dịch tễ (Trường Y thuộc Đại học Virginia) cho biết rượu vang, kể cả rượu vang đỏ, không hề “tốt cho sức khỏe” hơn bia hay rượu mạnh. Dù bạn uống loại nào, cơ thể vẫn chuyển hóa cồn thành acetaldehyde gây hại cho cơ thể.
Biết rõ giới hạn của mình
Nếu bạn ít uống rượu, đó là điều tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Siegel, "đô" của bạn sẽ thấp hơn, làm tăng nguy cơ mất kiểm soát và có hành vi không an toàn.
Đừng kỳ vọng tỉnh rượu bằng cà phê hay thuốc
Một tách espresso sau bữa tối có thể khiến bạn tỉnh táo hơn, nhưng hoàn toàn không giúp cải thiện khả năng phán đoán hay lái xe. Điều này cũng đúng với mọi loại “thuốc giải rượu” được quảng cáo. Tiến sĩ McCarthy nhấn mạnh không có thuốc giải rượu, chỉ thời gian mới giúp cơ thể tỉnh lại.
Tóm lại
1. Một lần uống say hoặc không uống thường xuyên thì có ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Một lần uống say hiếm khi gây bệnh mạn tính, nhưng vẫn tạo áp lực lên tim, gan và não. Rượu cũng có tính gây nghiện, nên nếu việc uống say lặp lại nhiều lần, rủi ro sức khỏe sẽ tăng lên theo thời gian.
2. Những rủi ro ngắn hạn do uống say là gì?
Uống quá đà có thể gây loạn nhịp tim (hội chứng tim ngày lễ), tăng nguy cơ tai nạn giao thông, mất kiểm soát hành vi, buồn nôn, nôn ói và mất nước. Một số người có thể gặp đau ngực, chóng mặt hoặc cảm giác tim đập bất thường.
3. Làm thế nào để hạn chế rủi ro về sức khỏe khi uống rượu?
Nên ăn trước khi uống, uống xen kẽ nước lọc, biết rõ giới hạn của bản thân, tránh uống quá nhanh và không lái xe khi đã uống rượu bia. Không nên kỳ vọng vào cà phê hay “thuốc giải rượu” sẽ giúp bạn hết say, chỉ thời gian mới giúp cơ thể tỉnh lại.
