Khoa học giải mã ‘bí kíp’ sống thọ của cụ bà 117 tuổi

Khi bà Maria Branyas người Catalonia qua đời vào tháng 8 năm 2024 ở tuổi 117, bà chính thức trở thành người sống lâu nhất thế giới.

Maria là một supercentenarian – tức là người sống từ 110 tuổi trở lên. Chỉ khoảng 1/10 số người tròn 100 tuổi có thể sống thêm một thập kỷ nữa.

Bí kíp sống thọ xuyên 2 thế kỷ

Các nhà nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu Bệnh Bạch cầu Josep Carreras (Tây Ban Nha) đã phân tích mọi khía cạnh trong cơ thể Maria, từ gene, hệ vi sinh đường ruột đến quá trình trao đổi chất để đi tìm bí kíp sống thọ.

Bằng cách sử dụng nhiều phương pháp phân tích khác nhau và thực hiện các cuộc phỏng vấn, nhóm nghiên cứu phát hiện rằng Maria đã đáp ứng nhiều tiêu chí quan trọng liên quan đến tuổi thọ và quá trình lão hóa khỏe mạnh.

Bà duy trì một lối sống tích cực về tinh thần, xã hội và thể chất, thường xuyên dành thời gian chất lượng bên gia đình và bạn bè – những yếu tố được biết đến giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ. Maria cũng có chế độ ăn uống lành mạnh, chủ yếu theo kiểu Địa Trung Hải, vốn được chứng minh là có liên quan đến tuổi thọ cao hơn.

Một điểm thú vị mà các nhà nghiên cứu ghi nhận là tình yêu của Maria dành cho sữa chua. Họ cho rằng thói quen ăn uống này giúp duy trì hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh – thực tế, microbiome của bà có đặc điểm tương tự với những người trẻ hơn nhiều.

“Các vi sinh vật đóng vai trò quan trọng không chỉ trong việc quyết định thành phần chuyển hóa trong cơ thể, mà còn ảnh hưởng đến tình trạng viêm, độ thẩm thấu ruột, nhận thức cũng như sức khỏe xương và cơ bắp,” nhóm nghiên cứu viết trong báo cáo của họ.

Nền tảng gene đặc biệt

Ngoài lối sống lành mạnh, yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong tuổi thọ của Maria. Nhóm nghiên cứu phát hiện rằng bà có những biến thể gene liên quan đến hệ miễn dịch mạnh mẽ, khả năng bảo vệ chống bệnh tim và ung thư.

Một phát hiện đáng chú ý là tuổi sinh học của Maria trẻ hơn nhiều so với tuổi thực của bà. Điều này được xác nhận bằng phân tích methyl hóa DNA – một cơ chế giúp đánh giá mức độ lão hóa của tế bào. Nói cách khác, dù Maria sống đến 117 tuổi, cơ thể bà có thể có đặc điểm sinh học tương đương người trẻ hơn nhiều.

Không chỉ vậy, hệ trao đổi chất của bà hoạt động hiệu quả, với mức cholesterol “tốt” cao và mức cholesterol “xấu” thấp. Bà cũng có mức độ viêm thấp, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

Bản thân Maria từng nói rằng bí quyết của bà là “sống ngăn nắp và có môi trường dễ chịu”. Tuy nhiên, nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng sự kết hợp giữa lối sống lành mạnh, hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, gene tốt và trao đổi chất hiệu quả chính là nền tảng giúp bà đạt được tuổi thọ đáng kinh ngạc.

Dù không phải ai cũng có thể sống đến 117 tuổi, nghiên cứu này mang đến những hiểu biết quan trọng về cách tối ưu hóa sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Bằng cách duy trì chế độ ăn uống hợp lý, vận động thường xuyên và giữ tinh thần lạc quan, chúng ta hoàn toàn có thể nâng cao chất lượng cuộc sống và sống khỏe mạnh hơn khi về già.

“Những phát hiện của chúng tôi cho thấy tuổi già và sức khỏe kém không nhất thiết phải gắn liền với nhau, và cả hai quá trình này có thể được phân tích và hiểu rõ hơn ở cấp độ phân tử,” nhóm nghiên cứu kết luận.