Hội chứng Zombie: Căn bệnh lạ bước ra từ phim ảnh
Khoa học đã hé lộ một hội chứng kỳ lạ khiến con người trông không khác gì một xác sống bước ra từ phim ảnh - hội chứng Zombie hay còn được gọi là hội chứng Cotard.
Bỗng một ngày bạn bắt gặp ai đó đang bước đi lờ đờ, vô định với đôi mắt thâm quần, rất có thể đó là nhỏ bạn thân vừa xong deadline hoặc một người đang mắc phải hội chứng Zombie kỳ lạ....
Khi Zombie không còn là chuyện giả tưởng
Chắc hẳn bạn đã từng nghĩ rằng hình tượng những Zombie đi lại như người vô hồn, khát khao máu và thịt chỉ là sản phẩm từ trí tưởng tượng trong game hay phim ảnh.
Thế nhưng, khoa học hiện nay lại phát hiện ra vẫn có những con người tồn tại trong trạng thái gần giống như vậy, chỉ là họ sẽ “dịu dàng” hơn so với những gì bạn thường được biết.
Họ không phải là những xác sống ăn thịt người. Họ vẫn còn thở, tim vẫn đập, chỉ là não bộ gần như “ngủ đông”, khiến cơ thể di chuyển và phản ứng với ý thức và cảm xúc như bị tắt đi.
Tình trạng này được các nhà khoa học gọi là “Hội chứng Zombie”, một rối loạn tâm thần cực hiếm, khiến người bệnh tin rằng họ đã chết hoặc cơ thể không còn tồn tại nữa.
Hội chứng Zombie là gì?
Hội chứng Zombie hay được biết đến với cái tên Hội Chứng Cotard, được đặt theo tên bác sĩ Jules Cotard - người lần đầu mô tả hiện tượng này vào năm 1880. “Hội chứng xác sống” (Walking Corpse Syndrome) cũng là một cách gọi phổ biến của căn bệnh hiếm này.
Người mắc hội chứng này thường có ảo tưởng rằng họ đã chết, các cơ quan bên trong đã mục rữa, hoặc linh hồn đã rời khỏi cơ thể. Một số bệnh nhân thậm chí ngưng ăn uống vì cho rằng mình không cần năng lượng nữa, khiến sức khỏe suy kiệt nghiêm trọng.
Theo các báo cáo y học, hội chứng Cotard là rối loạn cực kỳ hiếm với số ca ghi nhận trên thế giới chỉ đếm trên đầu ngón tay. Người mắc hội chứng thường là người bị trầm cảm nặng, rối loạn lưỡng cực hoặc sau chấn thương não.
Người mắc Cotard giống như mất kết nối giữa cơ thể và bản ngã. Họ không còn cảm nhận mình là một con người đang sống.
Dr. Graham Mortimer, Neuropsychiatrist, King’s College London
Điều gì đang diễn ra trong não bộ của người bệnh?
Các hình ảnh chụp não (PET scan) cho thấy: Người mắc hội chứng Cotard có não bộ hoạt động chậm bất thường ở vùng vỏ não trước trán (prefrontal cortex) - nơi chịu trách nhiệm về ý thức, cảm xúc và nhận thức bản thân.
Một nghiên cứu của University of Liège (Belgium, 2013) so sánh bệnh nhân Cotard với người đang trong trạng thái thực vật (vegetative state) và phát hiện mức tiêu thụ glucose của não gần tương đương.
Nói cách khác, não của họ “bật máy” ở chế độ siêu tiết kiệm năng lượng, cơ thể vẫn hoạt động nhưng tạm thời ngắt kết nối với ý thức.
Hội chứng Cotard là bằng chứng cho thấy não người có thể đánh lừa chính mình về sự tồn tại.
Current Biology, 2013
Làm sao để đánh thức người mắc hội chứng Zombie?
Có một sự thật là Zombie thật sự có thể được “đánh thức”. Với sự phát triển của y học thần kinh hiện đại, khoảng 80% bệnh nhân Cotard có thể hồi phục nếu được điều trị đúng cách.
Hiện nay, có các phương pháp điều trị phổ biến sau:
- Liệu pháp sốc điện (ECT): kích hoạt lại các vùng não đã bị tắt, thường cho hiệu quả nhanh ở ca nặng.
- Thuốc chống trầm cảm và chống loạn thần: giúp khôi phục hoạt động dẫn truyền thần kinh.
- Liệu pháp tâm lý nhận thức (CBT): giúp người bệnh dần kết nối lại với cảm giác “tôi đang sống”.
Trên thực tế, từng có một bệnh nhân tên Graham mắc phải hội chứng xác sống, ông tin mình đã chết và đang sống ở địa ngục. Sau nhiều tháng điều trị bằng thuốc và kích thích điện não, Graham tỉnh lại và hồi phục hoàn toàn. Bác sĩ mô tả đây là ca zombie được cứu sống giữa đời thực.
Có thể bạn cũng quan tâm bài viết: Whitmore - Vi khuẩn ăn thịt người
Có thể thấy rằng, não bộ con người luôn là một “vùng đất bí hiểm” chưa được khám phá hết. Đôi khi chúng ta cũng đã từng rơi vào trạng thái giống như hội chứng Zombie: mệt mỏi, trống rỗng, tách khỏi cảm xúc của mình.
Chính vì thế, giữ cho bản thân một cái tâm thật vững, kết nối thật với cảm xúc, có lẽ là cách đơn giản nhất để không trở thành “xác sống” giữa đời thường.
Tóm lại
1. Hội chứng xác sống là gì?
Hội chứng xác sống (Walking Corpse Syndrome) là rối loạn tâm thần hiếm gặp khiến người bệnh tin rằng mình đã chết, cơ thể không còn tồn tại, hoặc đã mất linh hồn.
2. Những điều gì đang diễn ra trong bộ não của một Zombie?
Não của người mắc hội chứng này giảm hoạt động ở vùng vỏ não trước trán và vùng xử lý cảm xúc, khiến ý thức và cảm giác về bản thân bị ngắt kết nối, như thể não đang ngủ đông.
3. Làm cách nào để đánh thức một Zombie?
Bệnh nhân có thể hồi phục nhờ liệu pháp sốc điện (ECT), thuốc chống trầm cảm hoặc loạn thần và trị liệu tâm lý nhận thức (CBT) giúp họ kết nối lại với thực tại.
