Chủ đề
Dân số Trái Đất có thể đã bị tính ‘hụt’ hàng tỷ người
Có bao giờ bạn nghĩ, loài người chúng ta không dừng lại ở con số 8 tỷ?
Dân số Trái đất có thể có nhiều tỷ người hơn chúng ta từng nghĩ
Trái Đất dù rộng lớn, nhưng con người thì lại có mặt không chừa bất kỳ ngóc ngách nào…
Một nghiên cứu mới đây đã cho thấy, dân số ở các khu vực nông thôn có thể đã bị đếm thiếu đáng kể do các phương pháp ước tính dựa trên lưới ô vuông thường được sử dụng để tính toán số người.
Ý tưởng của phương pháp này rất đơn giản: Chia thế giới thành các ô vuông và ước tính dân số trong từng ô dựa trên dữ liệu điều tra. Tuy nhiên, vì những ước tính này chủ yếu được hiệu chỉnh trong môi trường đô thị chứ không phải nông thôn, nên các sai số ở khu vực nông thôn đã không được phát hiện.
Hiện nay, dân số nông thôn chiếm khoảng 43% dân số toàn cầu – ước tính vào khoảng hơn 8 tỷ người. Nếu những tính toán trong nghiên cứu này là chính xác, thì số người chưa được thống kê có thể lên đến hàng tỷ.
Kỹ sư môi trường Josias Láng-Ritter từ Đại học Aalto cho biết: “Lần đầu tiên, nghiên cứu của chúng tôi cung cấp bằng chứng cho thấy một tỷ lệ đáng kể dân số nông thôn có thể đã bị bỏ sót trong các bộ dữ liệu dân số toàn cầu.”
“Chúng tôi rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng dân số thực tế sống ở khu vực nông thôn cao hơn nhiều so với dữ liệu dân số toàn cầu ghi nhận – tùy theo bộ dữ liệu, dân số nông thôn đã bị ước tính thấp hơn từ 53% đến 84% trong khoảng thời gian được nghiên cứu.”
Bằng chứng từ những công trình đập thủy điện
Để đi đến kết luận này, nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu dân số trong giai đoạn 1975 – 2010, tập trung vào tác động của việc xây dựng đập thủy điện đối với sự dịch chuyển dân cư – một kịch bản thường có dữ liệu thực tế để đối chiếu.
Họ đã thu thập số liệu từ 307 dự án đập thủy điện tại 35 quốc gia, sau đó so sánh số người bị di dời theo báo cáo chính thức với ước tính dân số từ 5 bộ dữ liệu dân số lớn khác nhau.
Sự chênh lệch đáng kể giữa số liệu thống kê chính thức và con số thực tế được cho là do thiếu dữ liệu chi tiết ở khu vực nông thôn, bao gồm dữ liệu điều tra dân số, dữ liệu y tế và cơ sở hạ tầng.

Vẫn còn nhiều tranh cãi
Không phải ai cũng bị thuyết phục bởi phát hiện này. Một số nhà khoa học không tham gia nghiên cứu cho rằng sự cải thiện trong hình ảnh vệ tinh và chất lượng thu thập dữ liệu ở một số quốc gia có thể giúp thu hẹp khoảng cách giữa ước tính và thực tế.
Tuy nhiên, đây vẫn là một vấn đề đáng được thảo luận. Ngay cả khi sai số không lớn như nghiên cứu này đề xuất, chúng ta vẫn có thể cần điều chỉnh dân số toàn cầu thêm hàng trăm triệu người.
Việc ước tính chính xác dân số đóng vai trò quan trọng trong phân bổ dịch vụ công, quản lý tài nguyên và đánh giá tác động của biến đổi khí hậu. Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng sẽ có nhiều đầu tư hơn vào công tác theo dõi dân số ở khu vực nông thôn để đảm bảo những người này không bị bỏ sót.
“Để đảm bảo các cộng đồng nông thôn có quyền tiếp cận công bằng với dịch vụ và tài nguyên, chúng ta cần có một cuộc thảo luận nghiêm túc về cách sử dụng các bản đồ dân số trong quá khứ và tương lai,” Láng-Ritter kết luận.