Theo quy định mới, các cửa hàng, quán cà phê, nhà hàng và cả website sẽ bị cấm bán đồ uống chứa trên 150mg caffeine/lít cho người dưới 16 tuổi. Những thương hiệu nổi tiếng như Red Bull, Monster, Relentless hay Prime Energy nằm trong diện bị ảnh hưởng. Các hãng buộc phải thay đổi công thức nếu muốn tiếp tục duy trì thị phần.

Để dễ hình dung, một lon Red Bull 250ml chứa tới 80mg caffeine - tương đương một ly espresso hoặc hai lon coca. Với nhiều học sinh, việc uống một hoặc nhiều lon mỗi ngày đồng nghĩa với việc cơ thể luôn trong tình trạng “căng caffeine”.

“

Làm sao kỳ vọng trẻ học tốt khi chúng nạp vào cơ thể lượng caffeine tương đương hai ly espresso mỗi ngày? Nước tăng lực không vô hại - nó đang ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ, khả năng tập trung, thậm chí sức khỏe răng miệng của trẻ.

Bộ trưởng Y tế Anh Wes Streeting

Một quyết định được hoan nghênh rộng rãi

Các chuyên gia y tế, hiệp hội giáo viên và giới nha khoa đồng loạt ủng hộ. Katharine Jenner, giám đốc Liên minh Sức khỏe Béo phì, cho rằng: “Nước tăng lực chứa nhiều caffeine không có chỗ trong tay trẻ em. Đây là bước đi dựa trên bằng chứng khoa học để bảo vệ sức khỏe thể chất, tinh thần và răng miệng.”

Giới giáo viên thậm chí coi đây là giải pháp quan trọng để cải thiện hành vi trong lớp. Khảo sát của công đoàn NASUWT cho thấy 71% giáo viên lo ngại học sinh lạm dụng nước tăng lực tại trường. “Trẻ uống nước tăng lực xong thì không thể ngồi yên, khó tập trung, gây ồn ào và hiếu động hơn”, một giáo viên chia sẻ. Bộ trưởng Giáo dục Bridget Phillipson nhấn mạnh lệnh cấm sẽ góp phần giải quyết “tệ nạn hành vi kém trong lớp học”.

Ngoài tác động đến thần kinh, nhiều chuyên gia cảnh báo nước tăng lực, đặc biệt là loại nhiều đường còn gây hại cho răng miệng. Hiệp hội Nha khoa Anh kêu gọi chính phủ mở rộng lệnh cấm, bao gồm cả phiên bản ít đường và không đường, bởi tính axit và thói quen tiêu thụ vẫn gây hại.

Thách thức trong việc thực thi

Mặc dù hầu hết siêu thị lớn đã tự nguyện dừng bán nước tăng lực cho trẻ dưới 16 tuổi từ năm 2018, nhiều cửa hàng tiện lợi nhỏ vẫn chưa áp dụng.

Lần này, lệnh cấm sẽ được đưa vào luật, song chưa có thời điểm chính thức. Các chuyên gia như tiến sĩ Kawther Hashem nhấn mạnh rằng cơ quan quản lý tiêu chuẩn thương mại phải giám sát chặt chẽ để lệnh cấm thực sự có hiệu lực.

Tuy nhiên, một số lo ngại vẫn tồn tại. Matt Wrack, Tổng thư ký công đoàn NASUWT, cho rằng trẻ vẫn có thể lấy đồ uống này từ phụ huynh hoặc người lớn khác. Do đó, ngoài quy định pháp lý, giáo dục cộng đồng và ý thức phụ huynh cũng đóng vai trò quan trọng.

Quan điểm từ ngành công nghiệp đồ uống

Đại diện Hiệp hội Đồ uống Giải khát Anh khẳng định các công ty không quảng bá nước tăng lực cho trẻ em và đã dán nhãn cảnh báo rõ ràng. Họ nhấn mạnh ngành đã có “quy tắc thực hành” lâu nay, tự hạn chế tiếp thị và ghi nhãn “không phù hợp cho trẻ em” trên sản phẩm.

Tuy vậy, giới khoa học và y tế nhấn mạnh rằng chỉ dựa vào tự nguyện là chưa đủ. Những bằng chứng về tác hại của caffeine và đường đối với trẻ em là quá rõ ràng để có thể bỏ qua.

Quyết định cấm bán nước tăng lực cho người dưới 16 tuổi tại Anh không chỉ là vấn đề y tế công cộng mà còn là lời nhắn gửi mạnh mẽ: trẻ em cần được bảo vệ khỏi những sản phẩm gây hại. Cũng giống như rượu và thuốc lá, việc hạn chế tiếp cận dựa trên độ tuổi đã chứng minh hiệu quả.

Trong bối cảnh tỷ lệ béo phì và rối loạn hành vi học đường gia tăng, lệnh cấm này được kỳ vọng sẽ mở ra bước tiến mới, giúp xây dựng thế hệ trẻ khỏe mạnh, tập trung và có chất lượng cuộc sống tốt hơn.