Chỉ 1% người mắc Alzheimer ở Việt Nam được thăm khám và điều trị

Theo Đại tá Dương Thị Thu Hằng, Giám đốc Bệnh viện 30-4 (Bộ Công an), chỉ 1% trong số 500.000 người mắc Alzheimer ở Việt Nam được thăm khám và điều trị. Con số này được đưa ra tại hội thảo khoa học “Tiếp cận điều trị toàn diện người bệnh suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ” tổ chức sáng ngày 15/9.

Tình trạng già hóa dân số và sự gia tăng bệnh Alzheimer

Theo dữ liệu từ Liên Hợp Quốc, Việt Nam nằm trong nhóm 10 quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới từ nay đến năm 2050. Số người từ 60 tuổi trở lên ở Việt Nam chiếm 11,9% tổng dân số vào năm 2019 và con số này dự kiến sẽ tăng lên 25% vào năm 2050. Trong số đó, từ 60% đến 70% người cao tuổi mắc bệnh sa sút trí tuệ là do Alzheimer. Riêng trong năm 2020, Việt Nam ghi nhận có khoảng 500.000 người mắc bệnh Alzheimer, nhưng chỉ có 5.000 người trong số này được chẩn đoán và điều trị, tương đương với tỷ lệ chỉ 1%.

Bệnh viện 30-4 là cơ sở y tế đầu tiên ở phía Nam triển khai đơn vị điều trị chuyên sâu về bệnh Alzheimer, nơi có thể cung cấp dịch vụ chẩn đoán và điều trị bằng cả thuốc và các phương pháp không dùng thuốc. Ngoài ra, bệnh viện còn tổ chức các khóa hỗ trợ dành cho người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer, đồng thời cũng là nơi nghiên cứu và thực hành về sa sút trí tuệ.

Thách thức trong chẩn đoán và điều trị

PGS.TS.BS Vũ Anh Nhị, nguyên Chủ tịch Hội bệnh Alzheimer Việt Nam, cho biết bệnh nhân thường chỉ đến thăm khám và chẩn đoán khi bệnh đã vào giai đoạn muộn, điều này gây khó khăn trong việc điều trị và chăm sóc. Đa số bệnh nhân Alzheimer hiện nay được theo dõi và chăm sóc tại nhà, nhưng người chăm sóc thường thiếu kiến thức về bệnh cũng như kỹ năng chăm sóc người bị sa sút trí tuệ. Điều này tạo ra gánh nặng lớn về tài chính, công việc, sức khỏe, và tinh thần cho người chăm sóc và gia đình họ.

PGS.TS.BS Vũ Anh Nhị cũng nhận định, Alzheimer là một căn bệnh nguy hiểm, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong bối cảnh dân số Việt Nam đang già hóa nhanh chóng, tỷ lệ sa sút trí tuệ trở thành một vấn đề đáng lo ngại. Tuy nhiên, nhận thức về căn bệnh này trong cộng đồng vẫn còn hạn chế. Ông nhấn mạnh rằng, bệnh Alzheimer không thể chữa khỏi hoàn toàn mà chỉ có thể cải thiện các triệu chứng, nhưng chi phí điều trị rất tốn kém. Do đó, việc nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh thông qua các chương trình như Tháng Alzheimer là vô cùng quan trọng, nhằm khuyến khích người cao tuổi nhận biết sớm và điều trị kịp thời.

Hướng tới tương lai điều trị Alzheimer

TS.BS Trần Công Thắng, Chủ tịch Hội bệnh Alzheimer Việt Nam, cũng đồng quan điểm rằng bệnh sa sút trí tuệ ngày càng gia tăng, đặc biệt là trong nhóm người cao tuổi. Hiện nay, việc điều trị sa sút trí tuệ tập trung vào phòng bệnh, điều trị triệu chứng suy giảm nhận thức, và hỗ trợ phục hồi chức năng nhận thức. Ông cũng lạc quan về triển vọng điều trị bệnh nhờ các tiến bộ y học và khoa học hiện đại.

Mặc dù có những bước tiến quan trọng trong điều trị, nhưng bệnh Alzheimer vẫn là một thách thức lớn đối với hệ thống y tế và cộng đồng. Chi phí điều trị cao, cùng với sự thiếu hụt cơ sở y tế và chuyên gia về lĩnh vực này, đã làm cho việc kiểm soát và điều trị bệnh gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, việc phát động Tháng Alzheimer không chỉ là cơ hội để nâng cao nhận thức cho người bệnh mà còn giúp người thân của họ hiểu rõ hơn về căn bệnh này và có thể chăm sóc, đồng cảm hơn với người bệnh.

Ngoài việc phát triển các phương pháp điều trị mới, các chuyên gia tại hội thảo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hỗ trợ người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer. Đào tạo người chăm sóc về các kỹ năng cơ bản và cung cấp thông tin về bệnh là yếu tố thiết yếu giúp giảm bớt gánh nặng cho các gia đình có người mắc bệnh. Chăm sóc cho người mắc Alzheimer không chỉ đòi hỏi kỹ năng y tế mà còn cần sự kiên nhẫn, thấu hiểu và đồng cảm.

Tóm lại, Alzheimer là một vấn đề ngày càng nghiêm trọng tại Việt Nam do dân số già hóa nhanh chóng. Để đối phó với tình trạng này, cần có sự chung tay của cả cộng đồng trong việc nâng cao nhận thức và cải thiện điều kiện chăm sóc, điều trị cho người bệnh.

Nguồn tổng hợp