Bệnh suy thận: Thận đang suy vì bạn đang sống vội

Vì sao thận dễ bị tổn thương khi bạn sống quá nhanh?

Thận là bộ lọc tinh vi của cơ thể, mỗi ngày xử lý khoảng 180 lít máu để loại bỏ chất thải và duy trì cân bằng muối, nước và huyết áp. Tuy nhiên, khác với tim hay phổi, thận hoạt động âm thầm và ít khi phát tín hiệu đau đớn.

Chính vì vậy, khi bạn sống quá nhanh với chế độ làm việc liên tục, ăn vội, ngủ ít, uống cà phê thường xuyên thận vẫn lặng lẽ gồng mình cho đến khi quá tải.

Nhịp sống gấp gáp khiến hệ thần kinh giao cảm luôn ở trạng thái căng thẳng, làm tăng huyết áp và co mạch máu đến thận. Cùng lúc đó, cơ thể tiết ra nhiều hormone stress như cortisol và adrenaline, khiến các tế bào thận phải lọc máu trong điều kiện thiếu ổn định.

Nếu tình trạng này lặp lại thường xuyên, thận dần mất khả năng tự phục hồi, chức năng lọc giảm, kéo theo nguy cơ tăng huyết áp, phù nề, thậm chí suy thận mạn.

“

Nói một cách dễ hiểu, khi bạn tăng tốc trong công việc và cuộc sống, thận cũng phải chạy nhanh hơn để theo kịp bạn, nhưng nó không có chế độ “nghỉ giữa hiệp”.

Thức khuya không trực tiếp gây suy thận, mà là thói quen của người thức khuya

Nhiều người tin rằng chỉ vì thức khuya nên dẫn đến hại thận. Về mặt khoa học, bản thân việc đi ngủ muộn không trực tiếp gây suy thận, nhưng những thói quen đi kèm với việc thức khuya mới là thủ phạm thật sự.

Khi bạn thức khuya sẽ dễ khiến bạn đói. Thói quen ăn khuya bằng thức ăn nhanh như mì gói hay đồ chiên khiến cơ thể bạn nạp vào một lượng lớn muối và chất béo. Điều này buộc thận phải làm việc ngoài giờ trong khi đáng lẽ chúng cần được nghỉ ngơi.

Bên cạnh đó, việc lạm dụng caffeine trong cà phê hay nước tăng lực để duy trì sự tỉnh táo để chạy deadline về đêm cũng là nguyên nhân chính yếu khiến thận bạn suy. Caffeine có tác dụng lợi tiểu (khiến bạn mất nước) và có thể làm tăng nhẹ huyết áp, tạo thêm áp lực cho thận.

Một hậu quả của lối sống ngủ ngày cày đêm và căng thẳng kéo dài đó chính là đau đầu và đau mỏi vai gáy. Thay vì nghỉ ngơi, nhiều người chọn cách uống thuốc giảm đau để cầm cự và tiếp tục làm việc. Việc lạm dụng các loại thuốc giảm đau là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương thận cấp tính.

Thận, giống như mọi cơ quan khác, có đồng hồ sinh học riêng. Ban đêm là thời gian để thận thực hiện chức năng sửa chữa và tái tạo. Khi bạn ngủ ngày cày đêm, bạn bắt thận phải làm việc vào đúng giờ chúng cần nghỉ ngơi. Sự đảo lộn này gây căng thẳng sinh lý, làm gián đoạn quá trình phục hồi và khiến thận suy yếu dần.

Tín hiệu báo động thận của bạn đang suy

Suy thận giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, nếu bạn thấy các dấu hiệu này lặp lại, hãy đi đến bệnh viện thăm khám để kiểm tra ngay.

• Thay đổi khi đi tiểu: Nước tiểu có bọt như xà phòng, tiểu đêm nhiều lần, nước tiểu có màu sậm bất thường hoặc tiểu ra máu.
• Phù nề: Thận yếu không thể đào thải natri và dịch thừa, gây sưng ở mí mắt đặc biệt vào buổi sáng, mắt cá chân, và bàn chân.
• Mệt mỏi kiệt sức: Đây là triệu chứng rất phổ biến. Khi thận suy, chất độc (ure) tích tụ trong máu, đồng thời khả năng sản xuất hormone erythropoietin giúp tạo hồng cầu bị giảm, gây thiếu máu. Cả hai điều này khiến bạn cạn kiệt năng lượng dù không làm gì nặng.
• Chán ăn và có vị kim loại trong miệng: Sự tích tụ ure trong máu có thể làm thay đổi vị giác, khiến thức ăn có vị lạ như vị kim loại và gây hôi miệng, chán ăn.
• Da khô và ngứa: Đây là dấu hiệu của sự mất cân bằng khoáng chất đặc biệt là phốt pho trong máu do thận không lọc tốt.

4 thói quen giúp bạn bảo vệ thận tốt hơn

Để bảo vệ thận, bạn cần rèn luyện những thói quen đơn giản sau để giảm tải cho thận trong cuộc sống bận rộn.

Ăn nhạt, uống thanh

Giảm muối và nêm nếm nhạt hơn, hạn chế tối đa đồ hộp, xúc xích, mì gói, và các loại nước chấm công nghiệp.

Luôn uống đủ nước trong ngày, hạn chế nước ngọt, trà sữa hay nước tăng lực và tránh uống cà phê sau 3 giờ chiều. Một quy tắc đơn giản là uống ngay cả khi chưa khát, và quan sát nước tiểu có màu vàng nhạt là đủ.

Ngủ đủ giấc và đúng giờ

Cố gắng thiết lập một giờ đi ngủ cố định và tạo điều kiện giúp cơ thể có thể đi vào giấc ngủ sâu tự nhiên.

Giấc ngủ là thời gian vàng để các cơ quan bao gồm cả thận tự sửa chữa và phục hồi. Nếu bạn buộc phải thức khuya, hãy tránh ăn mặn và uống đủ nước lọc.

Vận động vừa sức và đều đặn

Bạn không cần thiết kế những bài tập quá phức tạp. Chỉ cần 30 phút đi bộ nhanh, đạp xe, hoặc chỉ đơn giản là dành ra một khoảng thời gian trong ngày để dọn dẹp nhà cửa.

Vận động giúp bạn kiểm soát huyết áp, đường huyết và giải tỏa căng thẳng trong công việc.

Không lạm dụng thuốc giảm đau

Tuyệt đối không tự ý mua và lạm dụng các loại thuốc giảm đau chống viêm trong thời gian dài. Chúng có thể gây tổn thương thận cấp tính nếu dùng sai cách.

Thận không biết "la lên" mỗi khi đau như dạ dày hay tim, mà âm thầm chịu đựng cho đến ngày kiệt sức. Việc gồng mình để làm việc không phải biểu hiện của sự cống hiến, mà là bạn đang "thế chấp" chính sức khỏe của mình.

Có thể bạn quan tâm bài viết: Những sự thật về sống trường thọ có thể bạn chưa biết

Hãy bắt đầu sống chậm lại từ những điều nhỏ nhất ngay hôm nay: uống thêm một ly nước lọc thay vì nước tăng lực, từ chối bữa ăn đêm đầy muối, và trân trọng giấc ngủ.

Bảo vệ thận không phải là một lựa chọn, đó là điều bắt buộc để bạn có thể đi xa hơn trên chặng đường sự nghiệp của mình.